邮说诗词 诗经

玲珑剔透

<p class="ql-block">《诗经》是我国第一部诗歌总集,是中国第一部纯文学专著,开启了中国诗叙事、抒情的内涵,称“纯文学之祖”。</p><p class="ql-block"> </p> <p class="ql-block"><b style="font-size:22px;">诗经</b></p> 2018年9月8日发行《诗经》 《周南·关雎》 <p class="ql-block" style="text-align:center;"><b style="font-size:22px;">《周南·关雎》</b></p><p class="ql-block"><span style="font-size:15px; color:rgb(22, 126, 251);">关关雎鸠,在河之洲。窈窕淑女,君子好逑。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:15px; color:rgb(22, 126, 251);">参差荇菜,左右流之。窈窕淑女,寤寐求之。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:15px; color:rgb(22, 126, 251);">求之不得,寤寐思服。悠哉悠哉,辗转反侧。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:15px; color:rgb(22, 126, 251);">参差荇菜,左右采之。窈窕淑女,琴瑟友之。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:15px; color:rgb(22, 126, 251);">参差荇菜,左右芼之。窈窕淑女,钟鼓乐之。</span></p><p class="ql-block"><span style="color:rgb(22, 126, 251);"></span></p> <p class="ql-block"><b style="font-size:20px;">【译文】</b></p><p class="ql-block"><span style="font-size:15px;">关关和鸣的雎鸠,栖息在河中的小洲。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:15px;">贤良美好的女子,是君子好的配偶。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:15px;"> 参差不齐的荇菜,在船的左右两边摘取。</span></p><p class="ql-block"><span style="color:rgb(1, 1, 1); font-size:15px;">贤良美好的女子,日日夜夜都想追求她。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:15px;"> 追求却没法得到,日日夜夜总思念她。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:15px;">绵绵不断的思念,叫人翻来覆去难入睡。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:15px;">贤良美好的女子,</span><span style="font-size:15px; color:rgb(22, 126, 251);">弹琴鼓瑟来亲近她。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:15px;">贤良美好的女子,</span><span style="font-size:15px; color:rgb(22, 126, 251);">敲起钟鼓来取悦她。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:15px;"> </span></p> <p class="ql-block"><span style="color:rgb(255, 138, 0); font-size:15px;">此诗写一个“君子”对“淑女”的追求,写他得不到“淑女”时心里苦恼,翻来覆去睡不着觉。得到了“淑女”就很开心,叫人奏起音乐来庆贺,并以此让“淑女”快乐。</span></p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><br></p> 2《秦风·蒹葭》 <p class="ql-block">《秦风·蒹葭》</p><p class="ql-block"><span style="font-size:15px; color:rgb(22, 126, 251);">蒹葭苍苍,白露为霜。所谓伊人,在水一方。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:15px; color:rgb(22, 126, 251);">溯洄从之,道阻且长。溯游从之,宛在水中央。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:15px; color:rgb(22, 126, 251);"> 蒹葭萋萋,白露未晞。所谓伊人,在水之湄。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:15px; color:rgb(22, 126, 251);">溯洄从之,道阻且跻。溯游从之,宛在水中坻。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:15px; color:rgb(22, 126, 251);"> 蒹葭采采,白露未已。所谓伊人,在水之涘。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:15px; color:rgb(22, 126, 251);">溯洄从之,道阻且右。溯游从之,宛在水中沚。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:15px; color:rgb(22, 126, 251);"><span class="ql-cursor"></span></span></p> <p class="ql-block"><b style="font-size:22px;">【译文】</b></p><p class="ql-block"><span style="font-size:15px;">河边芦苇青苍苍,秋深露水结成霜。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:15px;">意中之人在何处?就在河水那一方。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:15px;">逆着流水去找她,道路险阻又太长。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:15px;">顺着流水去找她,仿佛在那水中央。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:15px;">河边芦苇密又繁,清晨露水未曾干。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:15px;">意中之人在何处?就在河岸那一边。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:15px;">逆着流水去找她,道路险阻攀登难。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:15px;">顺着流水去找她,仿佛就在水中滩。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:15px;">河边芦苇密稠稠,早晨露水未全收。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:15px;">意中之人在何处?就在水边那一头。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:15px;">逆着流水去找她,道路险阻曲难求。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:15px;">顺着流水去找她,仿佛就在水中洲。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:15px;"><span class="ql-cursor"></span></span></p> <p class="ql-block"><span style="color:rgb(255, 138, 0); font-size:15px;">此诗表达出追寻似乎就要成功了,但终究还是水月镜花。求之愈深,却失之愈远的相反结果让诗人感慨万千。</span></p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><br></p> 《秦风·无衣》 <p class="ql-block"><b style="font-size:22px;">《秦风·无衣》</b></p><p class="ql-block"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">岂曰无衣?与子同袍。</span></p><p class="ql-block"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">王于兴师,修我戈矛,与子同仇!</span></p><p class="ql-block"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">岂曰无衣?与子同泽。</span></p><p class="ql-block"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">王于兴师,修我矛戟,与子偕作!</span></p><p class="ql-block"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">岂曰无衣?与子同裳。</span></p><p class="ql-block"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">王于兴师,修我甲兵,与子偕行!</span></p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><br></p> <p class="ql-block"><b style="font-size:22px;">【译文】</b></p><p class="ql-block"><b style="font-size:15px;">谁说我们没衣穿?与你同穿那长袍。</b><span style="font-size:15px;">君王发兵去交战,修整我那戈与矛,杀敌与你同目标。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:15px;">~ 君王发兵去交战,修整我那矛与戟,出发与你在一起。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:15px;">~ 君王发兵去交战,修整甲胄与刀兵,杀敌与你共前进。</span></p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><br></p> <p class="ql-block"><span style="font-size:15px; color:rgb(255, 138, 0);">此诗充满了激昂慷慨、同仇敌忾的气氛。按其内容,当是一首战歌。全诗表现了秦国军民团结互助、共御外侮的高昂士气和乐观精神,其独具矫健而爽朗的风格正是秦人爱国主义精神的反映。</span></p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><span style="font-size:15px; color:rgb(255, 138, 0);"></span></p> 《小雅·鹿鸣》 <p class="ql-block">《小雅·鹿鸣》</p><p class="ql-block"><span style="font-size:15px; color:rgb(22, 126, 251);">呦呦鹿鸣,食野之苹。我有嘉宾,鼓瑟吹笙。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:15px; color:rgb(22, 126, 251);">吹笙鼓簧,承筐是将。人之好我,示我周行。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:15px; color:rgb(22, 126, 251);">呦呦鹿鸣,食野之蒿。我有嘉宾,德音孔昭。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:15px; color:rgb(22, 126, 251);">视民不恌,君子是则是效。我有旨酒,嘉宾式燕以敖。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:15px; color:rgb(22, 126, 251);">呦呦鹿鸣,食野之芩。我有嘉宾,鼓瑟鼓琴。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:15px; color:rgb(22, 126, 251);">鼓瑟鼓琴,和乐且湛。我有旨酒,以燕乐嘉宾之心。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:15px; color:rgb(22, 126, 251);"><span class="ql-cursor"></span></span></p> <p class="ql-block"><b style="font-size:22px;">【译文】</b></p><p class="ql-block"><span style="font-size:15px;">一群鹿儿呦呦欢鸣,在那原野悠然自得的啃食艾蒿。一旦四方贤才光临舍下,我将奏瑟吹笙宴请宾客。一吹笙管振簧片,捧筐献礼礼周到。人们待我真友善,指示大道乐遵照。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:15px;">一群鹿儿呦呦欢鸣,在那原野悠然自得的啃食蒿草。一旦四方贤才光临舍下,品德高尚又显耀。示人榜样不轻浮,君子贤人纷纷来仿效。我有美酒香而醇,宴请嘉宾嬉娱任逍遥。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:15px;">一群鹿儿呦呦欢鸣,在那原野悠然自得的啃食芩草。一旦四方贤才光临舍下,弹瑟弹琴奏乐调。弹瑟奏琴勤相邀,融洽欢欣乐尽兴。我有美酒香而醇,宴请嘉宾心中乐陶陶。</span></p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><span style="font-size:15px;"><span class="ql-cursor"></span></span></p> <p class="ql-block"><span style="color:rgb(255, 138, 0); font-size:15px;">此诗是社交场合中的一篇常用乐章,其写宾主的融洽,相敬以礼,相爱以德,相享以乐,相慰以酒的场景,也有说是表示求贤若渴的愿望。</span></p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><span style="color:rgb(255, 138, 0); font-size:15px;"><span class="ql-cursor"></span></span></p> 《小雅·鹤鸣》 <p class="ql-block">《小雅·鹤鸣》</p><p class="ql-block"><span style="font-size:15px; color:rgb(22, 126, 251);">鹤鸣于九皋,声闻于野。鱼潜在渊,或在于渚。乐彼之园,爰有树檀,其下维萚。它山之石,可以为错。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:15px; color:rgb(22, 126, 251);">鹤鸣于九皋,声闻于天。鱼在于渚,或潜在渊。乐彼之园,爰有树檀,其下维榖。它山之石,可以攻玉。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:15px; color:rgb(22, 126, 251);"><span class="ql-cursor"></span></span></p> <p class="ql-block"><b style="font-size:22px;">【译文】</b></p><p class="ql-block"><span style="font-size:15px;">幽幽沼泽仙鹤鸣,声传四野真亮清。深深渊潭游鱼潜,有时浮到渚边停。在那园中真快乐,檀树高高有浓荫,下面灌木叶凋零。他方山上有佳石,可以用来磨玉英。 </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:15px;"> 幽幽沼泽仙鹤唳,鸣声响亮上云天。浅浅渚滩游鱼浮,有时潜入渊潭嬉。在那园中真快乐,檀树高高枝叶密,下面楮树矮又细。他方山上有佳石,可以用来琢玉器。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:15px;"></span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size:15px; color:rgb(255, 138, 0);">此诗朱熹认为是劝人为善的作品,也有人认为这是号召人才报效国家的劝诗。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:15px; color:rgb(255, 138, 0);"></span></p> 《鲁颂·駧》 <p class="ql-block"><b style="font-size:22px;">《鲁颂·駧》</b></p><p class="ql-block"><span style="color:rgb(22, 126, 251); font-size:15px;">駉駉牡马,在坰之野。薄言駉者,有驈有皇,有骊有黄,以车彭彭。思无疆思,马斯臧。</span></p><p class="ql-block"><span style="color:rgb(22, 126, 251); font-size:15px;">駉駉牡马,在坰之野。薄言駉者,有骓有駓,有骍有骐,以车伾伾。思无期思,马斯才。</span></p><p class="ql-block"><span style="color:rgb(22, 126, 251); font-size:15px;">駉駉牡马,在坰之野。薄言駉者,有驒有骆,有骝有雒,以车绎绎。思无斁思,马斯作。</span></p><p class="ql-block"><span style="color:rgb(22, 126, 251); font-size:15px;">駉駉牡马,在坰之野。薄言駉者,有骃有騢,有驔有鱼,以车祛祛。思无邪思,马斯徂。</span></p> <p class="ql-block"><b style="font-size:22px;">【译文】</b></p><p class="ql-block"><span style="font-size:15px;">群马高大又健壮,放牧广阔原野上。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:15px;">说起那些雄健马,毛带白色有驈皇,</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:15px;">毛色相杂有骊黄,驾起车来奔前方。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:15px;">跑起路来远又长,马儿骏美多肥壮。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:15px;">群马高大又健壮,放牧广阔原野上。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:15px;">说起那些雄健马,黄白为骓灰白駓,</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:15px;">青黑为骍赤黄骐,驾起战车上战场。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:15px;">雄壮力大难估量,马儿骏美力又强。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:15px;">群马高大又健壮,放牧广阔原野上。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:15px;">说起那些雄健马,驒马青色骆马白,</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:15px;">駵马火赤雒马黑,驾着车子跑如飞。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:15px;">精力无穷没限量,马儿腾跃膘肥壮。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:15px;">群马高大又健壮,放牧广阔原野上。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:15px;">说起那些雄健马,红色为骃灰白騢,</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:15px;">黄背为驔白眼鱼,驾着车儿气势昂。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:15px;">沿着大道不偏斜,马儿如飞跑远方。</span></p> <p class="ql-block"><span style="color:rgb(255, 138, 0); font-size:15px;">此诗写鲁国马匹蕃多、鲁僖公重视马政,实际上是在颂扬鲁国的强大。诗中也确实含有更深层的意思在内:即以马喻人,譬喻鲁国培育人材之盛。</span></p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><span style="color:rgb(255, 138, 0); font-size:15px;"><span class="ql-cursor"></span></span></p> 1985年6月22日,中华邮政发行《中国古典诗词邮票 — 诗经》 《周南·桃夭》 <p class="ql-block"><b style="font-size:22px;">《周南·桃夭》</b></p><p class="ql-block"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">桃之夭夭,灼灼其华。</span></p><p class="ql-block"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">之子于归,宜其室家。</span></p><p class="ql-block"><span style="color:rgb(22, 126, 251);"></span></p> <p class="ql-block"><b style="font-size:22px;">  【译文】</b></p><p class="ql-block"><span style="font-size:15px;">桃花怒放千万朵,色彩鲜艳红似火。这位姑娘要出嫁,喜气洋洋归夫家。 </span></p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><span style="color:rgb(255, 138, 0); font-size:15px;">此诗描述女子出嫁获得幸福美满的婚姻,并用美丽的桃花来象征美好与幸福。</span></p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><span style="color:rgb(255, 138, 0); font-size:15px;"><span class="ql-cursor"></span></span></p><p class="ql-block"><br></p> 《小雅·蓼莪》 <p class="ql-block"><b style="font-size:22px;">《小雅·蓼莪》</b></p><p class="ql-block"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">蓼蓼者莪,匪莪伊蒿。</span></p><p class="ql-block"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">哀哀父母,生我劬劳。</span></p><p class="ql-block"><span style="color:rgb(22, 126, 251);"><span class="ql-cursor"></span></span></p> <p class="ql-block"><b style="font-size:22px;">【译文】</b></p><p class="ql-block">那高大的植物是莪蒿吧,不是莪蒿,是艾蒿。可怜的父母亲啊!为了生养我受尽劳苦。 </p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><span style="color:rgb(255, 138, 0);">此诗诉说了父母亲养育儿女的艰辛,全诗表达了子欲养而亲不待的痛极之情。</span></p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><span style="color:rgb(255, 138, 0);"><span class="ql-cursor"></span></span></p> 《秦风·蒹葭》 <p class="ql-block"><b style="font-size:22px;">《秦风·蒹葭》</b></p><p class="ql-block"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">蒹葭苍苍,白露为霜。</span></p><p class="ql-block"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">所谓伊人,在水一方。</span></p><p class="ql-block"><span style="color:rgb(22, 126, 251);"><span class="ql-cursor"></span></span></p> <p class="ql-block"><b style="font-size:22px;">【译文】</b></p><p class="ql-block">大片的芦苇青苍苍,清晨的露水变成霜。我所怀念的心上人啊。就站在对岸河边上。 </p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><span style="color:rgb(255, 138, 0);">此诗感叹寻求伊人终不可得,可望难即也是人生常有的境遇。</span></p> 《采薇·小雅》 <p class="ql-block"><b style="font-size:22px;">《采薇·小雅》</b></p><p class="ql-block"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">昔我往矣,杨柳伊伊。</span></p><p class="ql-block"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">今我来思,雨雪霏霏。</span></p><p class="ql-block"><span style="color:rgb(22, 126, 251);"></span></p> <p class="ql-block"><b style="font-size:22px;">【译文】</b></p><p class="ql-block">回想当初出征时,杨柳依依随风吹。如今回来路途中,大雪纷纷满天飞。 </p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><span style="color:rgb(255, 138, 0);">此诗表达戍边的健儿退伍途中的感慨和所见,以及思念家乡与亲人的心情,全诗情真意切,读来感人肺腑。</span></p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><br></p> <p class="ql-block" style="text-align:right;"><span style="font-size:15px; color:rgb(128, 128, 128);">资料源于网络</span></p>