<p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">戎夷解衣</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">【原文】</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">戎夷违齐如鲁①,天大寒而后门②。与一人宿于郭外,寒愈甚,谓其弟子曰:“子与我衣,我活也,我与子衣,子活也,我国士③也,为天下惜死,子不肖④人也,不足爱也。子与我子之衣。”弟子曰:“夫不肖人也,又恶⑤能与国士之衣哉?”</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">戎夷叹息曰:“嗟呼!道其不济夫⑥!”解衣与⑦弟子,夜半而死。弟子遂活。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">谓戎夷其能必定一世,则未之识。若夫欲利人之心,不可以加矣。达乎分,仁爱之心识也,故能以必死见其义。</span></p><p class="ql-block" style="text-align:right;"><span style="font-size:22px;"> ——选自《吕氏春秋》</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">【注解】</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">①违齐如鲁:离开齐国到鲁国。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">②后门:城门已经关闭。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">③国士:国家杰出的人才。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">④不肖:不贤。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">⑤恶:相当于“何”。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">⑥道其不济夫:道理大概是行不通了。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">⑦与:通“予”, 给予。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">⑧遂:于是,就</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">嗟呼:语气词</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">【翻译】</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">戎夷(人名)离开齐国去鲁国,(遇到)天气非常寒冷并且在城门关闭后才到。和一个弟子一起住在野外,天更加寒冷了,(他)对弟子说:“你给我衣服,我可以活;我给你衣服,你可以活。我是国家有名的学士,为了国家而舍不得死。你是微不足道的小人,不值得爱惜。你把你的衣服给我吧。”弟子说:“既然是小人,又怎么可能会给国家有名的学士衣服穿呢?”</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">戎夷叹息道:“唉!道义大概是行不通了!”脱下衣服给了弟子,到半夜便死了。他的弟子便保住了性命。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">如果说戎夷的才能可以平定天下,那还看不出来。但是他这种有利于别人的心意,那是其他人都难以达到的了。他通晓生与死之间的分别,他的仁爱之心认识到这一点,并以自己的死彰显了他心中的义。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">【感受】</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">乍看戎夷的这一段话,让人觉得他狂妄而自私!但当看到他最后的行动时,我们便被他感动了,无法不为他的诚实和高尚而震撼和惭愧!戎夷他用生命证明了自己确实无愧于“国士”之称!</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">我们能这样实话实说吗?我们能这样舍己为人吗?</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">【理解】</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">表现了戎夷“心忧天下,舍己为人”的精神</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">戎夷思想周全,舍己为人</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">徒弟背信忘义,是个小人</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">此外师傅的行为可以分为前半段与后半段来分析。前半段的行为可以是一种出于求生的本能,而且认为人活着就得有价值,没有价值的人可以为有价值的人牺牲。后半段。等到弟子用自己的理论驳斥自己的时候,就为了捍卫自己的理念而自我牺牲了,具有某种程度的利人行为。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">弟子的行为,一方面表现了不愿意为别人牺牲的自利倾向,另一方面又利用师傅的理论驳斥师傅,表现了弟子狡黠的性格特点。</span></p>