<p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">2024年4月,我到梨枣峪去拍红腹锦鸡,只见三三两两的珠颈斑鸠、白头翁、山雀之类的常见鸟,轮番的在镜头中晃来晃去,唯独不见红腹锦鸡的踪影,实在令人沮丧。就在我心灰意冷之时,突然眼前一亮,一只美丽的鸟儿飞进镜头。这只鸟儿可谓多姿多彩:黑色的头、黑色的颈、黑色的胸,红色的眼、红色的喙、红色的脚;背部淡蓝色,宛如一领海水般的披风;腹部为白色,好象一袭白云般的旗袍;修长的尾巴象拖曳着一条紫色的飘带,显得雍容华贵,浑身透着典雅之美。这就是被誉为“鸟中西施”的红嘴蓝鹊。红腹锦鸡没拍成,却第一次拍到了红嘴蓝鹊,也是一件快事,正应了那句古话:塞翁失马,焉知非福。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">红嘴蓝鹊不仅是"鸟界西施",还有另外一个更加响亮的名号:神话传说中的"青鸟"。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">据《山海经》记载:西王母座下有三只青鸟待从,它们的职责之一是担任传书的信使,衔着昆仑玉简在三界穿梭。成书于东汉的《汉武故事》,似乎印证着这个传说的真实性,书中记载:“七月七日,上于承华殿斋,正中,忽有一青鸟从西方来,集殿前。上问东方朔,朔曰:‘此西王母欲来也。’有顷,王母至,有二青鸟如乌,挟侍王母旁。"看来,青鸟确是西王母的亲随。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">青鸟的美称成就了红嘴蓝鹊。千百年来,闪耀着熠熠光芒,尽情享受着人们的传颂和讴歌,任凭文人墨客在它的翅膀上写满了美好的诗行。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">古人喜爱青鸟,是因为这个美丽的名字背后,承载着太多的寄托和情愫。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">古时候,由于没有快捷的交通工具,人们对距离特别敏感,从而恐惧别离,留下无数伤感的诗句:"明日隔山岳 ,世事两茫茫"、"若教眼底无离恨,不信人间有白头"…,至今读来仍教我们泪目。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">不是古人多愁善感,有时候一个转身,可能就是永别。人生充满着无奈,古时更是如此。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">"人生不相见,动如参与商",书信就成了交流的首选,"家书抵万金",珍贵的书信需要传递,于是就有了鱼雁传书的故事,信使理所当然的成了天使般的存在。人们期望,青鸟就是上天赐予人间的快递、抒难解困的天使。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">我们现代人可以乘高铁、坐飞机满世界跑。速度压扁了距离,地球变成了一个村落。一部手机在握,哪怕相隔千山万水,海角天涯,随时随地都可对话,只要高兴还可视频,音容笑貌就在眼前,因此很难理解古人对离愁别恨的多愁善感。甚至有时觉得诗人太过矫情,有"为赋新诗强说愁"之嫌,其实并非如此。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">时代不同、条件不同、境遇不同,感受自然也不同。社会的进步丰富了我们的物质生活,同时也使我们的精神生活少了许多感性和诗意。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">古代诗人咏青鸟的诗大体有两类。一类是把青鸟作为仙凡沟通的媒介,寄托对自由的向往和超然境界的追求,这些诗充满了暇想和浪漫。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">例如孟浩然的《清明日宴梅道士房》</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">林卧愁春尽,开轩览物华。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">忽逢青鸟使,邀入赤松家。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">丹灶初开火,仙桃正落花。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">童颜若可驻,何惜醉流霞。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">再如皇甫冉的《题蒋道士房》</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">轩窗缥缈起烟霞,诵诀存思白日斜。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">闻道昆仑有仙籍,何时青鸟送丹砂。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">另一类是把青鸟作为爱情的使者,抒发对爱情的期望和美好生活的憧憬。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">例如南唐李璟的《摊破浣溪沙》:</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">手卷真珠上玉钩,依前春恨锁重楼。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">风里落花谁是主?思悠悠。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">青鸟不传云外信,丁香空结雨中愁。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">回首绿波三楚暮,接天流。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">再如南朝范云的《望织女》:</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">盈盈一水边,夜夜空自怜。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">不辞精卫苦,河流未可填。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">寸情百重结,一心万处悬。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">愿作双青鸟,共舒明镜前。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">最著名的莫如李商隐的《无题》:</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">相见时难别亦难,东风无力百花残。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">春蚕到死丝方尽,蜡炬成灰泪始干。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">晓镜但愁云鬓改,夜吟应觉月光寒。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">蓬山此去无多路,青鸟殷勤为探看。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">红嘴蓝鹊,这个山林间的精灵,陪伴人们度过了无数个春秋。它给离人以慰籍,诗人以灵感,修行者以暇想,观鸟人以美的享受。经过几千年的镀金,它的文化内涵已远超其本身,成为中华文明的一段代码。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">美丽的鸟儿、美丽的风景、美丽的故事,让人久久沉湎、陶醉其中而不能自拔。愰惚间,仿佛看到了传说中的青鸟在历史的时空振翅飞翔,飞过五千年的文明,一直飞到我们的面前。不知这只可爱的精灵给我们带来了什么样的喜讯?</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">2025年2月20日</span></p>