【边旅行】三国圣地——成都武侯祠

林小话

<p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;"><span class="ql-cursor"></span>成都武侯祠坐落于成都市武侯区武侯祠大街,是中国唯一的一座君臣合祀祠庙,也是全国影响最大的三国遗迹博物馆之一。它始建于蜀汉章武元年(221年),最初是专为纪念蜀汉丞相诸葛亮而建的专祠,亦称孔明庙、诸葛祠、丞相祠等,后逐渐发展为君臣合祀的祠庙。由汉昭烈庙、武侯祠、惠陵、三义庙四部分组成。庄严肃穆的庙宇早已成为人们敬仰的三国文化圣地。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;"></span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">祠外红色围墙</span></p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">明末,祠庙毁于战乱,现存建筑建于清代,由大门、二门、刘备殿院落、诸葛亮殿院落以及迁建的三义庙组成,这些建筑坐北朝南,排列在从南到北的中轴线上,形成了庄严肃穆的整体布局。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">中轴线西侧为惠陵院落,内有三国蜀汉开国皇帝刘备与甘、吴两位皇后的合葬陵墓。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;"></span></p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">汉昭烈庙也是景区大门,大门上方朱红大匾上刻有“汉昭烈庙”四个金色大字,门前有“三国圣地”石碑,左、右两侧,各有一尊明代石狮,大门中轴线外有一照壁。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;"></span></p> 汉昭烈庙 <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">据《三国志》记载,刘备于公元223年病逝于白帝城后,其灵柩被运回成都安葬,即今天的惠陵所在。按照汉制,有陵必有庙,因此汉昭烈庙应运而生。大约在南北朝时期,武侯祠与惠陵、汉昭烈庙合并为一处,形成了现今我们所见的武侯祠建筑群。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;"></span></p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">刘备殿坐落在一进院的北面,与东、西两侧的文臣武将廊、南边的二门构成了一个完整的四合院落。刘备殿是整个建筑群中最为雄伟壮丽的建筑,不仅高度最高,而且气势恢宏,展现了古代帝王陵庙的威严与庄重。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;"></span></p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">刘备殿上方的“业绍高光”匾额是由清朝的完颜崇实题写的‌‌。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">“业绍高光”匾额的含义是刘备继承了西汉的开国皇帝刘邦和东汉的首位皇帝刘秀的帝业,强调了刘备作为汉室后裔的身份。匾额的“高”代表刘邦,“光”则象征刘秀,寓意刘备继承了他们的帝业‌。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;"></span></p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">二门上方悬匾上书“明良千古”四个大字,由清康熙年间四川提督吴英所撰写。意为“明君良臣,千古垂范”。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;"></span></p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">殿内正中为刘备的坐像,是整个武侯祠中最高大的塑像。3米高的刘备坐像周身贴金,头戴垂着九旒的冠冕,双手执圭,尽显王者的庄重威严。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;"></span></p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">除了刘备,另外还有一尊冕旒着装、帝王扮相的雕塑,他就是刘备殿东偏殿供奉的刘备桃园结义兄弟关羽。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">此处的关羽,没有青龙偃月刀和日行千里的赤兔马、也不是熟悉的“面如重枣”,而是典型的帝王形象。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">关羽作为忠义的完美化身,后世历朝历代官方都有褒封不断加码升级。在明代追封为“关帝”。自此,关羽祠庙供奉像,多以帝王形象示人。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;"></span></p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">在刘备殿西是张飞的偏殿,有张飞祖孙三代塑像。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;"></span></p> 惠陵 <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">刘备殿西侧是惠陵,即刘备墓,是武侯祠内最古老的建筑之一,距今已有1700多年的历史,保存非常完好,从未被盗和发掘。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">陵墓周围有一道180米长的砖墙环护。陵前立有“汉昭烈皇帝之陵”碑,墓内还葬有刘备的甘、吴二位夫人。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;"></span></p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">惠陵是三国时期唯一保存着的帝陵,建筑群由照壁、山门、神道、寝殿等组成,大门上悬挂着“汉昭烈陵”的大匾。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;"></span></p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">惠陵与武侯祠之间的红墙,是拍照的绝佳地点。阳光下,竹林的影子投射在红墙上,形成一幅动人的水墨画。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;"></span></p> 三绝碑 <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">武侯祠博物馆的镇馆之宝“唐碑”。碑高3.67米,于公元809年由唐朝宰相裴度撰文、大书法家柳公绰书写,名匠鲁建镌刻上碑,文章、书法、镌刻均出自当时大家,后世称其为“三绝碑”,是武侯祠内最为著名的文物之一。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;"></span></p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">唐碑正名:“汉丞相诸葛亮武侯祠堂碑”。碑文内容主要是对诸葛亮的赞美。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">为了保护文物,唐碑用玻璃罩起来了,碑上的内容返光拍不清楚,只有“镌字人鲁建”拍的还算清楚。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;"></span></p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">明碑主要介绍“武侯祠”的史事与变迁,是由明朝时期的四川巡抚张时彻撰文,成都府同知高登立碑。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;"></span></p> 武侯祠 <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">武侯祠则是专为纪念诸葛亮而建,诸葛亮官至蜀汉丞相,公元223年封爵为“武乡侯”;公元234年病逝,谥为“忠武侯”。诸葛亮的封爵和谥号都带“武”和“侯”字,人们为了表示敬仰,故简称他为“武侯”,纪念他的祠堂便被称为“武侯祠”。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">武侯祠大门上方“武侯祠”三个金字,为郭沫若题写。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">两侧是董必武先生所书的“三顾频烦天下计 ,一番晤对古今情” 。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;"></span></p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">过门而入就是祠堂,门楣上的匾额“名垂宇宙”出自允礼之手。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">两侧为清人赵藩撰书“攻心”联:“能攻心则反侧自消,自古知兵非好战;不审势即宽严皆误,后来治蜀要深思。”的联文,是借对诸葛亮、蜀汉政权及刘璋政权的成败得失的分析总结,提醒后人在治蜀、治国时借鉴前人的经验教训,要特别注意“攻心”和“审势”。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;"></span></p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">殿内正壁神龛上有“静远堂”三个大字。“静远堂”的取意是诸葛亮在他的《诫子书》中的名句“非淡泊无以明志, 非宁静无以致远。”这是诸葛亮价值观和人生观的集中体现,也是后世敬重诸葛亮的重要原因。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;"></span></p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">殿内正中供奉着诸葛亮头戴纶巾、手执羽扇的贴金塑像,以及诸葛亮的儿子诸葛瞻、孙子诸葛尚的塑像。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;"></span></p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">像前的铜鼓相传是诸葛亮带兵南征时制作,人称“诸葛鼓”。鼓上有精致的图案花纹,为珍贵的历史文物。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;"></span></p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">武侯祠的二门两侧墙壁上挂着“前、后出师表”石刻。这是南宋时期岳飞经过南阳“武侯祠”所书写的,刚开始使用行书,逐渐岳飞心情激动便用草书一气呵成,才将心中忧郁之气抒发出来,可见岳飞与诸葛亮都有一种大业未成的复杂心情。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;"></span></p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">绍兴戊午秋八月望前,过南阳,谒武侯祠,遇雨,遂宿于祠内。更深秉烛,细观壁间昔贤所赞先生文祠、诗赋及祠前石刻二表,不觉泪下如雨。是夜,竟不成眠,坐以待旦。道士献茶毕,出纸索字,挥涕走笔,不计工拙,稍舒胸中抑郁耳。岳飞并识。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">这是岳飞写在后师表中所发表的感慨。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;"></span></p> 三义庙 <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">过武侯祠继续往里走,前面到了刘备、关羽、张飞桃园三结义的结义庙。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;"></span></p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">三义庙原为独立庙宇,始建于清康熙初年,位于提督街。1998年城市改造时,将三义庙整体迁建于武侯祠内。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;"></span></p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">三义庙则是为纪念刘备、关羽、张飞三人的结义之情而建。庙内塑有刘备、关羽、张飞的泥塑像,栩栩如生,展现了他们之间的深厚情谊和共同奋斗的精神。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;"></span></p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">神龛上方悬“神圣同臻”匾额,神龛供奉刘备,东面为关羽,西面为张飞。</span></p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;"><span class="ql-cursor"></span></span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">刘备</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">关羽</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">张飞</span></p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">恰逢有小学生来这里研学,他们列着方队,由老师带领念誓词,旨在传承三国精神,把三国精神发扬光大。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;"></span></p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">三义庙的门两侧走廊上有石碑,上镌刻着“关云长单刀赴会”、“关云长刮骨疗毒”、“玄德智娶孙夫人”等人物故事。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;"></span></p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">这是桃园三结义的“桃园”,中间的雕像是刘备,左边黒色的是张飞,右边红色的是关羽。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;"></span></p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">谢谢各位朋友的光临指导!</span></p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;"><span class="ql-cursor"></span></span></p>