中医脉诊口诀大全

曲晓力

中医把脉各脉项口诀 <p class="ql-block">  切脉法,有真传,二十八脉不一般,浮沉迟数四纲脉,各脉分属要精研。 浮统五脉要明勘(濡、革、洪、微、散),沉含四脉重方得(伏、细、牢、弱), 浮中沉里四脉(虚、实、芤、长)。 </p><p class="ql-block">浮脉:</p><p class="ql-block"> 浮轻取,重投无,浮如木在水中浮,浮而有力多风热,浮而无力是血虚。</p><p class="ql-block"> 沉脉:</p><p class="ql-block"> 沉重按,脉才显,如石投水必下潜,沉而有力为冷痛,沉而无力是虚寒。 </p><p class="ql-block">迟脉:</p><p class="ql-block"> 迟脉来,一息三,脉来极慢记心间,迟司脏病或多寒,虚实之间仔细研。</p><p class="ql-block"> 数脉:</p><p class="ql-block"> 数脉来,息六至,脉来快速用心记,浮沉處实须分别,君相之火不同治。</p><p class="ql-block"> 虚脉:</p><p class="ql-block"> 虚脉形,皆无力,浮大而软无根砥,脉虚身热为中暑,气虚正亏身无力。 </p><p class="ql-block">实脉:</p><p class="ql-block"> 实脉形,大而长,三候充实力最强,新病见实邪气盛,久病见之病主殃。</p><p class="ql-block"> 滑脉:</p><p class="ql-block"> 滑脉状,颇费猜,如盘走珠应指来,宿食淡热胸中满,女脉调时应有胎。 </p><p class="ql-block">涩脉:</p><p class="ql-block"> 涩脉状,刮竹形, 细迟短滞似欲停,血少津枯气血痹,女人非孕即无经。 </p><p class="ql-block">洪脉:</p><p class="ql-block"> 洪满指,似波澜, 来时虽盛去悠然,洪主病进邪气盛,胀满胃反治颇难。</p> <p class="ql-block">微脉:</p><p class="ql-block"> 微如丝,按若无, 欲绝非绝微脉呼,五劳六极诸虚病,猝病有生久难图。 </p><p class="ql-block">紧脉:</p><p class="ql-block"> 紧如索,是脉形, 拘急弹指切如绳,寒伤内外病主痛,浮沉表里要分明。</p><p class="ql-block"> 缓脉:</p><p class="ql-block"> 缓四至,是脉形, 从容和缓号为平,或因脾虚风湿病,是病非病仔细评。 </p><p class="ql-block">濡脉:</p><p class="ql-block"> 濡脉形,浮柔细, 水面浮棉弱无力,产后病中见犹可,平人无根须忧虑。</p><p class="ql-block"> 弱脉:</p><p class="ql-block"> 弱脉形,沉柔细, 如棉在水力不济,阳气衰微精血虚,老人犹可少壮伞。 </p><p class="ql-block">长脉:</p><p class="ql-block"> 长迢迢,过本位, 指下按之柔为贵,长主心肾根本壮,长大急硬火之罪。 </p><p class="ql-block">短脉:</p><p class="ql-block"> 短缩缩,喻如龟, 藏头缩尾脉中推,短主诸病皆难治,盖因真元气多亏。 </p><p class="ql-block">芤脉:</p><p class="ql-block"> 芤脉形,中间空, 芤脉按之软如葱,火犯阳经血上溢,热伤阴络下流红。</p><p class="ql-block"> 弦脉:</p><p class="ql-block"> 弦脉形,脉挺然, 弦脉端直似琴弦,弦应肝胆痰饮痛,大小单双分轻重。</p><p class="ql-block"> 散脉:</p><p class="ql-block"> 散脉候,浮而乱, 中候渐无按不见,产为生兆胎为堕,久病逢之魂欲断。 </p><p class="ql-block">细脉:</p><p class="ql-block"> 细脉候,细如线, 沉取极细终不断,忧劳过度气血亏,湿邪郁结也常见。</p> <p class="ql-block">  伏脉:</p><p class="ql-block"> 伏脉状,仔细求,下指推筋着骨头,气郁寒凝食内结,欲吐不吐邪闭由。</p><p class="ql-block"> 动脉:</p><p class="ql-block"> 动脉跳,数在关,无头无尾豆形园,动脉主病痛与惊,少阴动甚妊子焉。 </p><p class="ql-block">革脉:</p><p class="ql-block"> 革浮取,脉绷急,革脉形如按鼓皮,女人半产并崩漏,男子营亏或梦遗。</p><p class="ql-block"> 牢脉:</p><p class="ql-block"> 牢沉取,脉坚强,牢形实大合弦长,积聚内结寒疝痛,奔豚痃癖气为殃。 </p><p class="ql-block">促脉:</p><p class="ql-block"> 促脉数,时一止,如马急行偶失蹄,炎炎火盛亡津液,喘嗽狂斑毒最总。</p><p class="ql-block"> 结脉:</p><p class="ql-block"> 结脉缓,时一止,结脉形状记心里,疝瘕郁结寒气盛,情志不遂也致之。 </p><p class="ql-block">代脉:</p><p class="ql-block"> 代脉止,不即还,良久方来是真传,久病见代病难治,孕者生兮痛者安。 </p><p class="ql-block">疾脉:</p><p class="ql-block"> 疾脉来,躁而急,脉来一息七八至,亢阳无制真阴竭,喘促声嘶病危矣。</p>