穿越历史 当代怀古诗创作解码 作者:家鸽

家鸽

<p class="ql-block ql-indent-1"><br></p><p class="ql-block ql-indent-1"><span style="font-size:20px;">在岁月的长河之畔,怀古诗宛如熠熠生辉的明珠,散发着独特魅力,它交织着历史与现实,融合情感与景物,引领我们跨越千载,聆听往昔跫音。</span></p><p class="ql-block ql-indent-1"><span style="font-size:20px;"> </span></p><p class="ql-block ql-indent-1"><b style="font-size:20px;">溯源:拣选历史的吉光片羽</b></p><p class="ql-block ql-indent-1"><span style="font-size:20px;"> </span></p><p class="ql-block ql-indent-1"><span style="font-size:20px;">开启怀古诗创作之门,如同踏上神秘的历史寻宝之旅。创作者需从浩瀚历史中,精心挑选典型场景与人物,这些承载岁月重量的精神瑰宝,是诗作的灵魂基石。</span></p><p class="ql-block ql-indent-1"><span style="font-size:20px;"> </span></p><p class="ql-block ql-indent-1"><span style="font-size:20px;">刘禹锡的《乌衣巷》便是绝佳范例:“朱雀桥边野草花,乌衣巷口夕阳斜。旧时王谢堂前燕,飞入寻常百姓家。”往昔,朱雀桥车水马龙,商贩吆喝、墨客吟哦不绝于耳;乌衣巷内,王谢家族门第高华,子弟气宇轩昂。如今,朱雀桥边唯野草野花肆意生长,诉说着荒芜;乌衣巷口夕阳落寞,余晖黯淡。曾经的豪门府邸成断壁残垣,燕儿飞入寻常人家,以小见大,戳破历史表象,东晋门阀兴衰荣辱如潮水般涌上心头,沧桑之感扑面而来。</span></p><p class="ql-block ql-indent-1"><span style="font-size:20px;"> </span></p><p class="ql-block ql-indent-1"><b style="font-size:20px;">共情:景情相依,心物交感</b></p><p class="ql-block ql-indent-1"><span style="font-size:20px;"> </span></p><p class="ql-block ql-indent-1"><span style="font-size:20px;">自然是怀古诗中诗人灵魂的挚友,为情感抒发铺就诗意底色。</span></p><p class="ql-block ql-indent-1"><span style="font-size:20px;"> </span></p><p class="ql-block ql-indent-1"><span style="font-size:20px;">杜甫《蜀相》饱含深情:“丞相祠堂何处寻,锦官城外柏森森。映阶碧草自春色,隔叶黄鹂空好音。三顾频烦天下计,两朝开济老臣心。出师未捷身先死,长使英雄泪满襟。”诗人怀着崇敬寻觅武侯祠,锦官城外翠柏肃穆,守护丞相英灵。踏入祠内,碧草映阶、黄鹂啼鸣,却因无人欣赏徒增寂寥。遥想诸葛亮受刘备三顾之恩,为蜀汉鞠躬尽瘁,定下三分天下谋略,两朝忠心耿耿,无奈出师未捷抱憾离世,令后世英雄扼腕。杜甫借此抒发对贤相缅怀,以及对所处时代报国无门的深沉感慨。</span></p><p class="ql-block ql-indent-1"><span style="font-size:20px;"> </span></p><p class="ql-block ql-indent-1"><b style="font-size:20px;">沉思:明暗交织,叹世事无常</b></p><p class="ql-block ql-indent-1"><span style="font-size:20px;"> </span></p><p class="ql-block ql-indent-1"><span style="font-size:20px;">对比是怀古诗的灵魂魔法,熔铸历史与现实,展现世事沧桑。</span></p><p class="ql-block ql-indent-1"><span style="font-size:20px;"> </span></p><p class="ql-block ql-indent-1"><span style="font-size:20px;">苏轼《念奴娇·赤壁怀古》震撼人心:“大江东去,浪淘尽,千古风流人物。故垒西边,人道是,三国周郎赤壁。小乔初嫁了,雄姿英发。羽扇纶巾,谈笑间,樯橹灰飞烟灭。故国神游,多情应笑我,早生华发。人生如梦,一尊还酹江月。”开篇长江滚滚,尽显历史沧桑,淘尽英雄豪杰。遥想赤壁之战,周瑜新婚意气风发,羽扇纶巾指挥若定,大败曹军。反观苏轼,仕途坎坷被贬黄州,壮志难酬。壮丽山河、英雄往昔与自身境遇反差强烈,他融豪情、悲愤、仰慕与不甘于山水之间,绘就壮美画卷,引发古今共鸣。</span></p><p class="ql-block ql-indent-1"><span style="font-size:20px;"> </span></p><p class="ql-block ql-indent-1"><b style="font-size:20px;">凝萃:融情入诗,铸语言华章</b></p><p class="ql-block ql-indent-1"><span style="font-size:20px;"> </span></p><p class="ql-block ql-indent-1"><span style="font-size:20px;">怀古诗语言精悍,寥寥数语勾勒历史轮廓,营造深邃意境,承载满腔情思。</span></p><p class="ql-block ql-indent-1"><span style="font-size:20px;"> </span></p><p class="ql-block ql-indent-1"><span style="font-size:20px;">辛弃疾《永遇乐·京口北固亭怀古》雄浑深沉:“千古江山,英雄无觅,孙仲谋处。舞榭歌台,风流总被,雨打风吹去。斜阳草树,寻常巷陌,人道寄奴曾住。想当年,金戈铁马,气吞万里如虎。元嘉草草,封狼居胥,赢得仓皇北顾。四十三年,望中犹记,烽火扬州路。可堪回首,佛狸祠下,一片神鸦社鼓。凭谁问:廉颇老矣,尚能饭否?”江山千古,英雄孙权难觅踪迹,舞榭歌台风流散尽。寻常巷陌曾是刘裕北伐起点,想当年他金戈铁马、气吞山河。辛弃疾身处南宋,国土沦陷,朝廷偏安。借古讽今,痛斥统治者不思进取,以廉颇自比抒发壮志难酬悲愤,语言简洁有力,意境深远。</span></p><p class="ql-block ql-indent-1"><span style="font-size:20px;"> </span></p><p class="ql-block ql-indent-1"><b style="font-size:20px;">省思:当代创作的困境与破局</b></p><p class="ql-block ql-indent-1"><span style="font-size:20px;"> </span></p><p class="ql-block ql-indent-1"><span style="font-size:20px;">当下,诗词爱好者投身怀古诗创作浪潮,却遭遇诸多难题。部分创作者历史知识储备匮乏,写古代战争仅知胜负,不明背后政治、经济、文化因素,诗作空洞无物,缺乏历史厚重感。情感表达生硬,或无病呻吟堆砌意象,或直白宣泄感慨,毫无诗意含蓄美。语言锤炼不足,用词粗俗、句式杂乱,背离怀古诗简洁凝练、意境深远特质。</span></p><p class="ql-block ql-indent-1"><span style="font-size:20px;"> </span></p><p class="ql-block ql-indent-1"><b style="font-size:20px;">启智:厚积薄发,砥砺诗才</b></p><p class="ql-block ql-indent-1"><span style="font-size:20px;"> </span></p><p class="ql-block ql-indent-1"><span style="font-size:20px;">欲在怀古诗创作之路稳步前行,丰厚储备不可或缺。一要夯实历史知识基础,广泛涉猎古代史,熟悉各朝代大事、制度、风貌及杰出人物事迹,为创作提供素材源泉。二要提升文学素养,研读经典古诗词,学习格律音韵、用词精妙、表现手法,同时阅读现当代佳作汲取灵感。三要丰富人生阅历,用心感受生活,游历山川的豪情、市井烟火气、挫折落寞心境等,均可化作情思融入诗作,赋予其历史韵味与现实温度。</span></p><p class="ql-block ql-indent-1"><span style="font-size:20px;"> </span></p><p class="ql-block ql-indent-1"><span style="font-size:20px;">怀古诗在历史与现实夹缝中生长,在情感与景物滋养下绽放。它让我们于平仄韵律间触摸历史温度,聆听古人心跳,汲取穿越时空的智慧与力量,探寻生命与岁月真谛。</span></p><p class="ql-block ql-indent-1"><br></p>