牡丹的分类

故乡的云

<p class="ql-block">牡丹的种类非常丰富,主要可以从花型、花色、植株形态、叶型等几个方面来区分。</p> <p class="ql-block"><b>一、按花瓣层次区分</b></p><p class="ql-block">传统上将牡丹花的品种分为:单瓣(层)类、重瓣(层)类、千瓣(层)类。葵花型、荷花型、玫瑰花型、半球型、皇冠型、绣球型(传统上把皇冠型和绣球型称为起楼)六种花型。</p> <p class="ql-block"><b>1、单瓣类</b></p><p class="ql-block">单瓣牡丹花一般拥有1到2层花瓣,花瓣数量在10到15片之间,排列成2到3轮,花朵的外观比较简单,花瓣宽大平展,能够清晰地露出花蕊,花瓣围着花蕊排列着。此类花型以“鸦片紫”、“石榴红”、“凤丹白”、“紫斑”等品种为代表。</p><p class="ql-block">单瓣花可授粉,能正常结实,可通过种子繁殖。</p> <p class="ql-block">△单瓣类牡丹—紫斑</p> <p class="ql-block"><b>2、重瓣类</b></p><p class="ql-block">重瓣牡丹花的特点是花瓣数量多,超过两层,从半重瓣到全重瓣有多种过渡类型,花瓣形态多样,包括细条状、圆状、卵圆状等,观赏性较高,重瓣牡丹花的花色通常比较深,以红色、玫红色、粉色为主,显得雍容华贵,有些重瓣牡丹花的花瓣甚至多达几十层。</p><p class="ql-block">重瓣花朵的雄雌蕊或雌蕊退化,结实能力差。</p> <p class="ql-block">△重瓣类牡丹—洛阳红</p> <p class="ql-block"><b>3、千瓣类</b></p><p class="ql-block">千重瓣牡丹的花瓣更是达到了几十层之多,花朵更大,千瓣花类不结果和,如“汉宫春”、“胡红”等。</p> <p class="ql-block">△千瓣类牡丹—胡红</p> <p class="ql-block"><b>二、按花瓣形状区分</b></p><p class="ql-block">有传统,必然有创新,经过科研人员的不断探索,整理出一套新的分类方式,将牡丹花分为单瓣型、荷花型、菊花型、蔷薇型、托桂型、金环型、皇冠型、绣球型、楼子台阁型、千层台阁型。</p> <p class="ql-block"><b>1、单瓣型</b></p><p class="ql-block">花瓣2-3轮,10-15片,宽大平展,雄蕊200-300个,雌蕊4-6枚,雄、雌蕊发育正常,结实能力强。此类花型以“鸦片紫”、“大花黄”、“凤丹白”等品种为代表。</p> <p class="ql-block">△单瓣型牡丹—鸦片紫</p> <p class="ql-block">△单瓣型牡丹—大花黄</p> <p class="ql-block">△单瓣型牡丹—凤丹白</p> <p class="ql-block">单瓣型牡丹—紫霞仙</p> <p class="ql-block">△单瓣型牡丹—紫斑</p> <p class="ql-block"><b>2、荷花型</b></p><p class="ql-block">花瓣4-5轮,20-25片,花瓣宽大,形状大小近似,排列清晰,雌蕊发育正常,结实能力强,但个别品种偶有雄蕊或雌蕊柱头瓣化现象。此类花型以“似荷莲”、“红云飞片”、“玉板白”等品种。</p> <p class="ql-block">△荷花型牡丹—似荷莲</p> <p class="ql-block">△荷花型牡丹—红云飞片</p> <p class="ql-block">△荷花型牡丹—玉板白</p> <p class="ql-block"><b>3、菊花型</b></p><p class="ql-block">花瓣6轮以上,花瓣形状相似,排列整齐,层次分明,自外向内逐渐变小,并偶有瓣化,雌蕊5-11枚,正常生长或退化变小。有些品种柱头有瓣化现象,结实力较差,此类花型以“玫瑰红”、“丛中笑”、“银红巧对”、“锦袍红”等品种。</p> <p class="ql-block">△菊花型牡丹—玫瑰红</p> <p class="ql-block">△菊花型牡丹—丛中笑</p> <p class="ql-block">△菊花型牡丹—银红巧对</p> <p class="ql-block">△菊花型牡丹—锦袍红</p> <p class="ql-block">△菊花型牡丹—傲阳</p> <p class="ql-block"><b>4、蔷薇型</b></p><p class="ql-block">花瓣多轮,花瓣由外向内逐渐变小,雄蕊部分瓣化成正常花瓣,雌蕊退化变小或瓣化,结实力差。此类花型以“紫二乔”、“乌金耀辉”、“红霞争辉”等品种。</p> <p class="ql-block">△蔷薇型牡丹—紫二乔</p> <p class="ql-block">△蔷薇型牡丹—乌金耀辉</p> <p class="ql-block">△蔷薇型牡丹—红霞争辉</p> <p class="ql-block"><b>5、托桂型</b></p><p class="ql-block">外花瓣2-5轮,宽大整齐,部分雄蕊瓣化成细长花瓣,瓣端常残留有花药或花药痕迹,瓣间杂有正常雄蕊,排列不规则而稀疏,雌蕊正常或稍有瓣化,具有结实力。此类花型以“淑女装”、“娇红”、“仙娥”、“三变赛玉”等品种。</p> <p class="ql-block">△托桂型牡丹—淑女装</p> <p class="ql-block">△托桂型牡丹—翠娇容</p> <p class="ql-block">△托桂型牡丹—娇红</p> <p class="ql-block">△托桂型牡丹—仙娥</p> <p class="ql-block">△托桂型牡丹—三变赛玉</p> <p class="ql-block"><b>6、金环型</b></p><p class="ql-block">外花瓣2-3轮,宽大平展,花朵中心有部分雄蕊瓣化成狭长直立大花瓣,中心花瓣与外轮花瓣之间有一圈正常雄蕊成金环状,雌蕊正常或稍有瓣化,具有结实力差。此类花型以极少,以“白天娥”、“俊艳红”、“粉面桃花”、“玉美人”品种。</p> <p class="ql-block">△金环型牡丹—白天娥</p> <p class="ql-block">△金环型牡丹—俊艳红</p> <p class="ql-block">△金环型牡丹—粉面桃花</p> <p class="ql-block">△金环型牡丹—玉美人</p> <p class="ql-block"><b>7、皇冠型</b></p><p class="ql-block">外花瓣2-5轮,宽大平展,雄蕊大部分或全部瓣化成细碎曲皱花瓣,瓣群周密高耸,形似皇冠。内花瓣排列不规则,瓣间常杂有正常雄蕊或退化中的雄蕊,瓣间也常残留有花药;雌蕊退化或瓣化,偶有结实。此类花型以“蓝田玉”、“胡红”、“姚黄”、“首案红”等品种。</p> <p class="ql-block">△皇冠型牡丹—蓝田玉</p> <p class="ql-block">△皇冠型牡丹—胡红</p> <p class="ql-block">△皇冠型牡丹—姚黄</p> <p class="ql-block">△皇冠型牡丹—首案红</p> <p class="ql-block"><b>8、绣球型</b></p><p class="ql-block">雄蕊充分瓣化,内外瓣形状大小近似,拥挤隆起,呈球形;雌蕊基本或全部退化或瓣化,无结实能力。此类花型以“豆绿”、“绿香球”、“白绣球”等品种。</p> <p class="ql-block">△绣球型牡丹—豆绿</p> <p class="ql-block">△绣球型牡丹—绿香球</p> <p class="ql-block">△绣球型牡丹—白绣球</p> <p class="ql-block"><b>9、楼子台阁型</b></p><p class="ql-block">下方花雄蕊瓣化较充分,与正常花瓣形状相似,雌蕊瓣化成正常花瓣或彩瓣;上方花花瓣略大,数量较少,雄蕊基本全部瓣化或退化;雌蕊瓣化成正常花瓣或彩瓣,有的品种退化消失。此类花型以“赤龙焕彩”、“盛丹炉”、“玉楼点翠”、“紫重楼”等品种。</p> <p class="ql-block">△楼子台阁型牡丹—赤龙焕彩</p> <p class="ql-block">△楼子台阁型牡丹—盛丹炉</p> <p class="ql-block">△楼子台阁型牡丹—玉楼点翠</p> <p class="ql-block">△楼子台阁型牡丹—紫重楼</p> <p class="ql-block">楼子台阁型牡丹—胭脂楼</p> <p class="ql-block"><b>10、千层台阁型</b></p><p class="ql-block">下方花瓣4轮以上,花瓣排列整齐,形状近似,瓣间不杂有雄蕊和退化的雄蕊。雄蕊正常而量少,或偶有瓣化,雌蕊退化变小或瓣化;上方花瓣量少,平展或直立,雄蕊量少而变小,雌蕊退化变小或瓣化。此类花型以“菱花湛露”、“脂红”、“寿星红”等品种。</p> <p class="ql-block">△千层台阁型牡丹—菱花湛露</p> <p class="ql-block">△千层台阁型牡丹—脂红</p> <p class="ql-block">△千层台阁型牡丹—卷叶红</p> <p class="ql-block">千层台阁型牡丹—鲁荷红</p> <p class="ql-block">千层台阁型牡丹—贵妃插翠</p> <p class="ql-block">△千层台阁型牡丹—霓虹焕彩</p> <p class="ql-block">△千层台阁型牡丹—富贵满堂</p> <p class="ql-block">千层台阁型牡丹—胜葛巾</p> <p class="ql-block"><b>三、按花色区分</b></p><p class="ql-block">现有的牡丹品种按颜色分类,主要有红、黄、白、绿、粉、紫、紫红、粉蓝(紫)、墨紫和复色十大色系,每类下面又细分了很多种颜色,颜色覆盖范围广。其中红色、黄色和白色三类的牡丹最多,颜色越纯正,看起来越华贵。</p> <p class="ql-block"><b>1、红色</b></p><p class="ql-block">代表品种:珊瑚台、丛中笑、晨红、火炼金丹、银红巧对、胡红、红珠女、璎珞宝珠、娇红、萍实艳、锦帐芙蓉、迎日红、十八号、霓虹焕彩、红宝石、宏图、山花烂漫、脂红、明星、春红娇艳、肉芙蓉、虞姬艳装、飞燕红装等。</p> <p class="ql-block">△火炼金丹</p> <p class="ql-block"><b>2、黄色</b></p><p class="ql-block">代表品种:姚黄、御衣黄、金桂飘香、金玉交章、玉玺映月、黄花葵等。</p> <p class="ql-block">△姚黄</p> <p class="ql-block"><b>3、白色</b></p><p class="ql-block">代表品种:夜光白、景玉、香玉、金星雪浪、琉璃冠珠、雪塔、白鹤羽、风丹白、水晶球、白玉、雪桂、昆山夜光、玉楼点翠、玉板白、雪莲、水晶白、风丹白、玉板白、清香白等。</p> <p class="ql-block">△夜光白</p> <p class="ql-block"><b>4、绿色</b></p><p class="ql-block">代表品种:绿香球、春水绿波、豆绿、绿玉等。</p> <p class="ql-block">△豆绿</p> <p class="ql-block"><b>5、粉色</b></p><p class="ql-block">代表品种:赵粉、鲁粉、粉中冠、桃花飞雪、银鳞碧珠、盛丹炉、贵妃插翠、雪映桃花、软玉温香、淑女妆、粉荷飘江、青龙卧粉池等。</p> <p class="ql-block">△赵粉</p> <p class="ql-block"><b>6、紫色</b></p><p class="ql-block">代表品种:魏紫、赵紫、胜葛巾、葛巾紫、小魏紫、紫魁、深黑紫等。</p> <p class="ql-block">△魏紫</p> <p class="ql-block"><b>7、紫红色</b></p><p class="ql-block">代表品种:红霞争辉、状元红、盘中取果、红霞迎日、锦袍红、乌龙捧盛、藏枝红、百园红霞、映金红、大棕紫、首案红、锦绣球、洛阳红等。</p> <p class="ql-block">△红霞争辉</p> <p class="ql-block"><b>8、粉蓝(紫)色</b></p><p class="ql-block">代表品种:蓝田玉、 紫蓝魁、蓝宝石、菱花湛露、垂头蓝、雨后风光、彩绘、大朵蓝、似荷莲、朱砂垒、绣桃花、蓝芙蓉、鲁菏红等。</p> <p class="ql-block">△蓝田玉</p> <p class="ql-block"><b>9、墨紫色</b></p><p class="ql-block">代表品种:冠世墨玉、烟绒紫、乌金耀辉、青龙卧墨池、墨楼争辉、初乌、黑花魁等。</p> <p class="ql-block">△初乌</p> <p class="ql-block"><b>10、复色</b></p><p class="ql-block">代表品种:什样锦、二乔、三变赛玉、玛瑙荷花、娇容三变、斗艳、彩蝶、花蝴蝶等。</p> <p class="ql-block">△二乔</p> <p class="ql-block"><b>四、按植株形态区分</b></p><p class="ql-block"><b>(一)株型</b></p><p class="ql-block">不同品种由于枝干开展角度不同,当年生枝生长量不同,节间长短不同,所形成的株丛形态也各不相同。大体可分为以下几种:</p> <p class="ql-block"><b>1.直立型</b></p><p class="ql-block">枝条生长健壮挺拔,开展角度小,直伸向上,一般角度在30°以内。节间较长,新枝年生长量一般在20-40厘米,一般三年生枝条50厘米左右。如“香玉”、“如花似玉”、“月宫烛光”等品种。</p> <p class="ql-block">△如花似玉</p> <p class="ql-block"><b>2.开展型</b></p><p class="ql-block">枝条多疏散弯曲,向四周伸展,冠幅大于株高,形成开张的株型。枝条开展的角度一般在45°以上,新枝长而柔软,如“赵粉”、“彩绘”等品种</p> <p class="ql-block">△赵粉</p> <p class="ql-block"><b>3.半开展型</b></p><p class="ql-block">枝条基本向上生长,稍许向四周斜伸开展,角度介于上述两者之间。株型高矮适中,新枝年生长量一般在15-30厘米,如“胡红’、“银红巧对”、“百园红霞”等品种。</p> <p class="ql-block">△百园红霞</p> <p class="ql-block"><b>4.独干型</b></p><p class="ql-block">多为人工培植的造型,具有明显的主干。主干高矮不同,产生分枝的地方,既可以刚离开地面,也可以高达50厘米以上,因品种不同,差别较大。正常管理时,顶端优势较强的品种,易形成独干型,如“景玉”、“花王”等品种。</p> <p class="ql-block">△花王</p> <p class="ql-block"><b>(二)枝型</b></p><p class="ql-block">牡丹枝条多挺直而粗壮,表皮灰褐色或黑色,老枝表皮有时开裂而剥落。根据牡丹在正常生长时枝条的粗细程度,分为如下几种类型:</p> <p class="ql-block"><b>1.粗壮型</b></p><p class="ql-block">枝条粗壮,生长旺盛,分枝相对较少,当地人通常称为“不肯发枝”,如“香玉”、“景玉”、“花王”等品种。</p> <p class="ql-block">△花王</p> <p class="ql-block"><b>2.细弱型</b></p><p class="ql-block">枝条细弱,相对分枝较多,当地人通常称为“肯发枝”,如“紫二乔”、“冠群芳”、“旭港”等品种。</p> <p class="ql-block">△紫二乔</p> <p class="ql-block"><b>3.中等型</b></p><p class="ql-block">枝条中等粗细,发枝能力一般。如“乌金耀辉”、“霓虹焕彩”、“月宫烛光”等品种。</p> <p class="ql-block">△霓虹焕彩</p> <p class="ql-block"><b>(三)叶型</b></p><p class="ql-block">牡丹叶片宽大,常为二回三出羽状复叶,互生,具长柄,近枝顶为3小叶或单叶。小叶片有狭卵形、长卵形或椭圆形等形状。叶片上面为深绿色或黄绿色,背面为灰色,光滑或有毛。根据叶形、大小、色泽和质地等,可分为如下几种类型:</p> <p class="ql-block"><b>1.大型圆叶</b></p><p class="ql-block">复叶较大,小叶宽大,圆钝而肥厚,呈广卵形或卵形,叶面多平展,如“香玉“、“首案红”、“胡红”等品种。</p> <p class="ql-block">△首案红</p> <p class="ql-block"><b>2.大型长叶</b></p><p class="ql-block">复叶较大,小叶较狭长,呈长椭圆形,质较薄,边缘缺刻少而深,端尖,叶较稀且平展或下垂,如“乌金耀辉”、“盛丹炉”等品种。</p> <p class="ql-block">△乌金耀辉</p> <p class="ql-block"><b>3.中型圆叶</b></p><p class="ql-block">复叶中等大小,小叶椭圆形,边缘缺刻浅,叶形较圆,如“迎日红”、“蓝宝石”等品种。</p> <p class="ql-block">△迎日红</p> <p class="ql-block"><b>4.中型长叶</b></p><p class="ql-block">复叶中等大小,小叶长,椭圆形或披针形,边缘缺刻深,端尖,如“银红巧对”、“乌龙棒盛”等品种。</p> <p class="ql-block">△银红巧对</p> <p class="ql-block"><b>5.小型圆叶</b></p><p class="ql-block">复叶较小,小叶短而厚,边缘缺刻少而圆钝,如“珊瑚台”、“金桂飘香”等品种。</p> <p class="ql-block">△珊瑚台</p> <p class="ql-block"><b>6.小型长叶</b></p><p class="ql-block">复叶较小,但小叶较狭长,边缘缺刻深,端尖,如“飞燕红装”、“初乌”、“旭港”等品种。</p> <p class="ql-block">△飞燕红装</p> <p class="ql-block">总的来说,牡丹的种类繁多,各具特色,无论是从花型还是花色方面都有着极高的观赏价值。</p>