《论语》

墨趣

<p class="ql-block" style="text-align: center;"><b style="font-size: 20px;">《五绝·读论语》</b></p><p class="ql-block" style="text-align: center;"><span style="font-size: 15px;">仅遵循现代汉语发音规则入韵、入平仄。</span></p><p class="ql-block" style="text-align: center;"><span style="font-size: 20px;">名言出智者,</span></p><p class="ql-block" style="text-align: center;"><span style="font-size: 20px;">千古万人学。</span></p><p class="ql-block" style="text-align: center;"><span style="font-size: 20px;">谁解其中趣,</span></p><p class="ql-block" style="text-align: center;"><span style="font-size: 20px;">常思甚悟绝。</span></p> <p class="ql-block">  东汉史学家&文学家·班固的《汉书·艺文志》中记载:“论语者,孔子应答弟子、时人及弟子相与言而接闻于夫子之语也。当时弟子各有所记,夫子既卒,门人相与辑而论纂,故谓之论语。”</p> 一.熟知 <p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;">【子曰:知之者不如好之者,好知者不如乐之者。】</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;">【子曰:三人行,必有我师焉。择其善者而从之,其不善者而改之。】</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;">【子曰:不在其位,不谋其政。】</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;">【子曰:己所不欲,勿施于人。】</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;">【子曰:无欲速,无见小利。欲速,则不达;见小利,则大事不成。】</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;">【子曰:君子恥其言而过其行。】</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 15px;">注:恥[chǐ],耻的异体字。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;">【子曰:人无远虑,必有近忧。】</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;">【子曰:巧言乱德。小不忍则乱大谋。】</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;">【子曰:过而不改,是谓过矣。】</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;">【子曰:道不同,不相为谋。】</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;">【子曰:性相近也,习相远也。】</span></p> 二.浅识 <p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;">【子曰:学而时习之,不亦说乎?有朋自远方来,不亦乐乎?人不知,而不愠[yùn],不亦君子乎?】</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 15px;">注:习,实习之意。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 15px;"> 说,通“悦”。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 15px;"> 朋,志同道合者。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 15px;">疑:知,因当时语言环境而省略,今存争议。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;">【子曰:克己复礼为仁。⋯⋯樊迟问仁。子曰:爱人。】</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 15px;">注:樊迟,孔子弟子。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;">【子曰:君子成人之美,不成人之恶,小人反是。】</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;">【子曰:不患人之不己知,患其不能也。】</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 15px;">注:不忧虑别人不知道自己,只担心自己没有本事。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;">【子曰:吾尝终日不食,终夜不寢,以思,无益,不如学也。】</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 15px;">注:思,左思右想。同战国·赵·荀况《荀子·劝学》中的“吾尝终日而思矣,不如须臾之所学也。”</span></p> 三.初闻 <p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;">【子曰:事父母几谏,见志不从,又敬不违,劳而不怨。】</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;">【子曰:德不孤,必有邻。】</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;">【子曰:饭疏食饮水,曲肱而枕之,乐亦在其中矣。不义而富且贵,于我如浮云。】</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 15px;">注:水,古代与“汤”相对,冷水之意。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;">【子曰:加我数年,五十以学易,可以无大过矣。】</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 15px;">注:易,《易经》。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;">【子曰:岁寒,然后知松柏之后彫也。】</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 15px;">注:彫,通“凋”。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;">【子曰:未知生,焉知死。】</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;">【子曰:爱之欲其生,恶之欲其死;既欲其生,又欲其死,是惑也。】</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 15px;">注:惑,令人不解、佛教认知的烦恼。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;">【子曰:工欲善其事,必先利其器。】</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;">【子曰:躬自厚而薄责于人,则远怨矣。】</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 15px;">注:多责备自己而少责备别人,就可避免别人的怨恨了。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;">【子曰:少之时,血气未定,戒之在色。及其壮也,血气方刚,戒之在鬭。及其老也,血气既衰,戒之在得。】</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 15px;">注:鬭[dòu],斗的异体字。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;">【子曰:道听而塗[tú]说,德之弃也。】</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 15px;">注:塗,道路。</span></p> 四.联想 <p class="ql-block">  据说,《论语》有3种<span style="font-size: 18px;">版本:</span>《鲁论语》、《古论语》和《齐论语》,其中<span style="font-size: 18px;">《齐论语》在</span>汉魏时就已失传。</p><p class="ql-block"><span style="font-size: 18px;"> 《汉书·艺文志》记载《齐论语》有22篇,第22篇题目为“知道”。</span></p><p class="ql-block"> 《齐论语》与《鲁论语》和《古论语》的区别是多2篇,一篇是《知道篇》,一篇是《问王篇》。</p> <p class="ql-block">  据专家称,海昏侯墓出土了失传的《论语·知道篇》,是隶书《齐论语》竹简。</p>