<p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;">故人具鸡黍,邀我至田家。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;">绿树村边合,青山郭外斜。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;">开轩(</span><span style="font-size: 20px; color: rgb(237, 35, 8);">筵</span><span style="font-size: 20px;">)面场圃,把酒话桑麻。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;">待到(</span><span style="font-size: 20px; color: rgb(237, 35, 8);">至</span><span style="font-size: 20px;">)重阳日,还来就菊花。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;"> ——《</span><span style="font-size: 20px; color: rgb(237, 35, 8);">过故人庄</span><span style="font-size: 20px;">》</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;"> 山村风光、田家燕饮、汉晋余韵,任意真率中不觉浑然一体,田园诗之极致,舍此其谁!</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;"> 南宋刘辰翁称孟诗“</span><span style="font-size: 22px; color: rgb(237, 35, 8);">每以自在相</span><span style="font-size: 22px;">”,如其言。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size: 15px;"> 宋本涉及孟诗皆用“</span><span style="font-size: 15px; color: rgb(237, 35, 8);">筵</span><span style="font-size: 15px;">”字,凌本承袭宋刻,“</span><span style="font-size: 15px; color: rgb(237, 35, 8);">筵</span><span style="font-size: 15px;">”(宴席)对应“</span><span style="font-size: 15px; color: rgb(237, 35, 8);">酒</span><span style="font-size: 15px;">”似乎更合适。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 15px;"> “</span><span style="font-size: 15px; color: rgb(237, 35, 8);">轩</span><span style="font-size: 15px;">”字起源于元刻,流行于清,普及于清人启蒙读物《唐诗三百首》。一字之差,意境亦不相同。“到”与“至”的区别不是太明显。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;">吾爱孟夫子,风流天下闻。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;">红颜弃轩冕,白首卧松云。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;"> ——《</span><span style="font-size: 20px; color: rgb(237, 35, 8);">赠孟浩然·李白</span><span style="font-size: 20px;">》</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;"> 大唐开元年间,众人眼中,孟浩然闲云野鹤、归卧山林,如古之高士,飘逸洒脱。 </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;"> 但是,纵观其诗,他的人生一直徘徊于出仕与退隐之间,个中滋味,唯有自知。</span></p> <p class="ql-block"><span style="color: rgb(237, 35, 8); font-size: 22px;">青年时期:</span><span style="font-size: 22px;">锐意进取</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 15px;">《书怀贻京邑同好》、《洗然弟竹亭》、《送陈七赴西军》</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size: 15px;">笃志于学</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 15px;"><span class="ql-cursor"></span>“</span><span style="font-size: 15px; color: rgb(237, 35, 8);">诗礼袭遗训,趋庭沾未躬,昼夜常自强,词翰颇亦工。</span><span style="font-size: 15px;">”</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size: 15px;">有心入仕,一展抱负</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 15px;"><span class="ql-cursor"></span>“</span><span style="font-size: 15px; color: rgb(237, 35, 8);">执鞭慕夫子,捧檄怀毛公。感激遂弹冠,安能守固穷。</span><span style="font-size: 15px;">”</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size: 15px;">志向远大,节操高洁</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 15px;">“</span><span style="font-size: 15px; color: rgb(237, 35, 8);">吾与二三子,俱怀鸿鹄志。</span><span style="font-size: 15px;">”</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 15px;"><span class="ql-cursor"></span>“</span><span style="font-size: 15px; color: rgb(237, 35, 8);">逸气假毫翰,清风在竹林。</span><span style="font-size: 15px;">”</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size: 15px;">豪气冲天,送友明志</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 15px;"><span class="ql-cursor"></span>“</span><span style="font-size: 15px; color: rgb(237, 35, 8);">一闻边烽动,万里忽争先。余亦赴京阙,何当献凯还。</span><span style="font-size: 15px;">”</span></p> <p class="ql-block"><span style="color: rgb(237, 35, 8); font-size: 22px;">壮年时期 </span><span style="font-size: 22px;">富而可求也,虽执鞭之士,吾亦为之;如不可求,从吾所好。</span></p><p class="ql-block">《长安早春》、《田家(<span style="color: rgb(237, 35, 8);">园</span><span style="color: rgb(25, 25, 25);">)</span>作》、《听郑五愔琴》、《田家元日》</p> <p class="ql-block"><span style="font-size: 15px;">入京科举,渴望及第</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 15px;"><span class="ql-cursor"></span>“</span><span style="font-size: 15px; color: rgb(237, 35, 8);">鸿渐看无数,莺歌听欲频。何当桂枝擢,归及柳条新。</span><span style="font-size: 15px;">”</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size: 15px;">仕途失意亦不苟且</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 15px;">“</span><span style="font-size: 15px; color: rgb(237, 35, 8);">三十犹未遇,书枕时将晚。</span><span style="font-size: 15px;">”</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 15px;">“</span><span style="font-size: 15px; color: rgb(237, 35, 8);">乡曲无知己,朝端乏亲故。谁能为扬雄,一荐甘泉赋。</span><span style="font-size: 15px;">”</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 15px;">“</span><span style="font-size: 15px; color: rgb(237, 35, 8);">冲天羡鸿鹄,争食羞鸡鹜。</span><span style="font-size: 15px;">”</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size: 15px;">寄情山水 </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 15px;"><span class="ql-cursor"></span>“</span><span style="font-size: 15px; color: rgb(237, 35, 8);">余意在山水,闻之谐夙心。</span><span style="font-size: 15px;">”</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size: 15px;">躬耕从未忘忧国,谁知热血在山林</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 15px;">“</span><span style="color: rgb(237, 35, 8); font-size: 15px;">我年已强仕,无禄尚忧农。</span><span style="font-size: 15px;">”</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 15px;">“</span><span style="color: rgb(237, 35, 8); font-size: 15px;">田家占气候,共说此年丰。</span><span style="font-size: 15px;">”</span></p> <p class="ql-block"><span style="color: rgb(237, 35, 8); font-size: 22px;">中年时期 </span><span style="color: rgb(25, 25, 25); font-size: 22px;">身虽隐,心未必</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 15px;">《仲夏归汉南园寄京邑耆旧》、《王迥见寻》、陪张丞相祀紫盖山经玉泉寺〉</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size: 15px;">正式归隐</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 15px;">“</span><span style="font-size: 15px; color: rgb(237, 35, 8);">尝读高士传,最嘉陶征君。</span><span style="font-size: 15px;">”</span></p><p class="ql-block"><span style="color: rgb(25, 25, 25); font-size: 15px;">“</span><span style="color: rgb(237, 35, 8); font-size: 15px;">扇枕北窗下,采芝南涧滨。因声谢同列,吾慕颍阳真。</span><span style="font-size: 15px;">”</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size: 15px;">闲云野鹤</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 15px;">“</span><span style="font-size: 15px; color: rgb(237, 35, 8);">闲归日无事,云卧昼不起。</span><span style="font-size: 15px;">”</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 15px;">“</span><span style="font-size: 15px; color: rgb(237, 35, 8);">闻道鹤书徵,临流还洗耳。</span><span style="font-size: 15px;">”</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size: 15px;">出山入幕</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 15px;">“</span><span style="font-size: 15px; color: rgb(237, 35, 8);">想像若在眼,周流空复情。谢公还欲卧,谁与济苍生。</span><span style="font-size: 15px;">”</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 15px;"><span class="ql-cursor"></span></span></p> <p class="ql-block"><span style="color: rgb(25, 25, 25); font-size: 20px;">孤帆远影碧空尽,惟见长江天际流。</span></p><p class="ql-block"><span style="color: rgb(25, 25, 25); font-size: 20px;"> ——《</span><span style="color: rgb(237, 35, 8); font-size: 20px;">送孟浩然之广陵·李白</span><span style="color: rgb(25, 25, 25); font-size: 20px;">》</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 22px;">唐开元二十八年(公元740年),王昌龄北归,途经襄阳。老友来访,孟浩然不顾背上毒疮,纵情宴饮,疾发逝世。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;"> 套本印刷是我国雕版印刷史上一次重要的技术改良。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;"> “</span><span style="font-size: 20px; color: rgb(237, 35, 8);">自冯道以来,毋昭裔为宰相,一变而为雕版;布衣毕昇再变而为活版:闵氏三变而为朱评。</span><span style="font-size: 20px;">”</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;"> 实际上,现存最早的套印本是元末中兴路资福寺刻的《金刚经》,经文用朱色,注文用墨色,时值乱世,技术没有得到普及。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;"> 明万历时期,以湖州闵、凌二家为代表,套印本开始大行于世,据时人记载“</span><span style="font-size: 20px; color: rgb(237, 35, 8);">吴兴朱评书籍出,无问贫富,垂涎购之。</span><span style="font-size: 20px;">”</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;"> 凌氏套印虽然晚于闵氏,但是数量却远超之,如《苏老泉集》、《西厢记》、《周礼训笺》、《李诗选》、《王右丞集》、《苏东坡先生书传》、《诗经》等等。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;"> 在刊刻套印本之前,凌氏一家已经刻了很多单色刷印本,其中名气最大就是凌稚隆刊刻的《史记评林》</span><span style="font-size: 15px;">(</span><span style="font-size: 15px; color: rgb(237, 35, 8);">长庆斋有藏</span><span style="font-size: 15px;">)</span><span style="font-size: 20px;">、《汉书评林》。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;"> 刊刻《</span><span style="font-size: 20px; color: rgb(237, 35, 8);">孟浩然诗集</span><span style="font-size: 20px;">》的凌濛初更是以所著的《初刻拍案惊奇》、《二刻拍案惊奇》而闻名于世。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;"> 长庆斋凌氏孟诗一函两册,共二卷,二百多首诗,白棉纸印刷,老衬纸。每半叶八行,行十九字,刘辰翁、李梦阳评语用朱色标于眉上,正文用仿宋体,评语用手写体,框高二十厘米,宽十四点五厘米。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px;"> 余以孟诗宋蜀本、明天一阁活字本,明嘉靖本,四部丛刊本,和凌本参校,凌氏本优势明显。可见坊间凌氏套印皆不善的论调,过于以点概全,应具体书籍具体研究。</span></p>