佘震宇:乡土情怀诗词选录

玉砚斋

<p class="ql-block">村庄新貌一角</p> <p class="ql-block">  予乃关中农家子弟,在武汉上大学时,曾去湖北隋县、咸宁两地参加过一个月“小四清"和四个多月农村社教工作;在太原工作期间,又参加过市郊农田大会战测绘和山西省农村基本路线教育工作队。特选录部分相关诗词,以志乡土情怀。</p> <p class="ql-block">(一)故土情结</p><p class="ql-block">●诉衷情.故乡佘坡头</p><p class="ql-block"> 佘杨脉旺古来亲,</p><p class="ql-block"> 一巷喜毗邻。</p><p class="ql-block"> 村南绿野千顷,</p><p class="ql-block"> 村北小河吟。</p><p class="ql-block"> 人秀美,水清醇,果花新。</p><p class="ql-block"> 此间谁问:</p><p class="ql-block"> 富贵由天,几代人伦?</p><p class="ql-block"> 注:【佘杨】本村有佘杨两大家族,以一条大巷为界和谐相居,佘姓人居住于巷西,杨姓人居住于巷东。</p> <p class="ql-block">●望江南.家乡四题</p><p class="ql-block"> 其 一</p><p class="ql-block"> 家乡好,</p><p class="ql-block"> 春季小桃源。</p><p class="ql-block"> 树晃花簪人笑语,</p><p class="ql-block"> 风摇羽扇舞蝶翩。</p><p class="ql-block"> 醉了卧龙泉。</p><p class="ql-block"> 其 二</p><p class="ql-block"> 家乡好,</p><p class="ql-block"> 夏季麦黄天。</p><p class="ql-block"> 金穗临风浑似海,</p><p class="ql-block"> 村庄涌浪晃如船。</p><p class="ql-block"> 船上调儿甜。</p><p class="ql-block"> 其 三</p><p class="ql-block"> 家乡好,</p><p class="ql-block"> 秋季果香园。</p><p class="ql-block"> 夹道甜瓜迷远客,</p><p class="ql-block"> 枝头柿子惹人馋。</p><p class="ql-block"> 别是味儿鲜。</p><p class="ql-block"> 其 四</p><p class="ql-block"> 家乡好,</p><p class="ql-block"> 冬季略清闲。</p><p class="ql-block"> 巧扮花车迎妙女,</p><p class="ql-block"> 细闷腊酒待新年。</p><p class="ql-block"> 翁媪媚开颜。</p> <p class="ql-block">●长相思.故乡佘坡头地名志</p><p class="ql-block"> 其一 卧龙泉</p><p class="ql-block"> 亦名“龙眼泉”,乃村民祖祖辈辈取水之源泉。从前取水,人挑马驮;改革开放不久,泵水上塬修水塔;新世纪龙年,更集资引水入户。好大变迁也!</p><p class="ql-block"> 古龙泉,卧龙泉,</p><p class="ql-block"> 汩汩莹莹淌不完。</p><p class="ql-block"> 今朝水上塬。</p><p class="ql-block"> 水甜甜,笑甜甜,</p><p class="ql-block"> 流进村庄歌稔年。</p><p class="ql-block"> 绵绵福祉源。</p><p class="ql-block"> 其二 鳖梁</p><p class="ql-block"> 位于村北鲸鱼沟驮水坡和小坡之间,因形似鳖盖而得名。</p><p class="ql-block"> 老鳖梁,土鳖梁,</p><p class="ql-block"> 雨霁生生野蒜长。</p><p class="ql-block"> 少年争采忙。</p><p class="ql-block"> 杏满筐,锦满筐,</p><p class="ql-block"> 挑担悠悠花径香。</p><p class="ql-block"> 摇身变彩装。</p><p class="ql-block"> 其三 西坡坪</p><p class="ql-block"> 位于西坡中,广几十亩,当年曾为各家果园。 </p><p class="ql-block"> 大坡坪,小坡坪,</p><p class="ql-block"> 春至繁花满树明。</p><p class="ql-block"> 蜂蝶喜友朋。</p><p class="ql-block"> 你秦声,我秦声,</p><p class="ql-block"> 字正腔圆赛鹂莺。</p><p class="ql-block"> 香熟果子红。</p><p class="ql-block"> 其四 牛娃沟</p><p class="ql-block"> 草荣荣,木荣荣,</p><p class="ql-block"> 白狗黄牛小牧童。</p><p class="ql-block"> 夕阳染彩虹。</p><p class="ql-block"> 月当空,雾当空,</p><p class="ql-block"> 小路羊肠归步匆。</p><p class="ql-block"> 接坡有老翁。</p><p class="ql-block"> 注:【接坡】天近黑,老人怕小孩贪玩出事,常到半坡接看,俗称接坡。</p><p class="ql-block"> 其五 北山坡</p><p class="ql-block"> 位于村北。土瘠地贫,柴草丛生。</p><p class="ql-block"> 北山坡,荒山坡,</p><p class="ql-block"> 岁岁年年枯草多。</p><p class="ql-block"> 干柴任尔斫。</p><p class="ql-block"> 月蹉跎,岁蹉跎,</p><p class="ql-block"> 待到今时变化何?</p><p class="ql-block"> 梦中问祖佛。</p> <p class="ql-block">●七律.忆母</p><p class="ql-block"> 海恩怎忘忆慈颜,</p><p class="ql-block"> 小巧人才寸步贤。</p><p class="ql-block"> 理杼穿梭将半夜,</p><p class="ql-block"> 宠儿哺乳镇八年①。</p><p class="ql-block"> 常疑命蹇红缰佑,</p><p class="ql-block"> 只恐魂丢老调弹②。</p><p class="ql-block"> 谁料吾侪当孝际,</p><p class="ql-block"> 不期病逝未福全。</p><p class="ql-block"> 注: ①[镇]即整。②[红缰佑] 母曾做红缰绳为予佩带“长命百岁”的银锁一方。[老调弹] 指予每遇不适,母即站在大门坎上喊着同一个调子为予叫魂。 </p><p class="ql-block">●七律.忆父</p><p class="ql-block"> 父去十载,时入梦中。回首往事,酸泪欲零。</p><p class="ql-block"> 率直刚烈性难移,</p><p class="ql-block"> 门对青山眼不低①。</p><p class="ql-block"> 重教常谈宋梁灏②,</p><p class="ql-block"> 轻金频换“炕头纸”③。</p><p class="ql-block"> 护秋落井天活命④,</p><p class="ql-block"> 挨斗尽职心不迷⑤。</p><p class="ql-block"> 更念平生铭骨事:</p><p class="ql-block"> 西坡鞭笞动荆棘⑥。</p><p class="ql-block"> 注:①予家大门面对秦岭,门额青砖圈拱,阳文镌刻“终南毓秀”四字。②父常以宋朝梁灏中状元之事教诲子女,并为予起名佘增灏,意在不懈努力。③[炕头纸]父对民国纸币的戏称。④[落井] 六十年代初,父任生产队队长,夜间护秋不慎落入旱井,因有肩扛的木杈偶助,竟无伤碍。事后他笑言“天活我啊”。⑤[挨斗受批] 指“四清”运动中,父受冤被冲击之事,其后任大队党支部书记和贫协主席。⑥[铭骨事] 指孩提时代,麋村唱戏,先一天二姐险些走失,翌日予逃学欲往,父不允,竟执意自我独行。父追至西坡坪,以枣树条抽打,家母泣泪将刺挑出。此乃予平生唯一一次受父鞭诫,尤为刻骨铭心,随得悟“行成于思毁于随”之理。</p> <p class="ql-block">  ●七律.苦乐墨缘</p><p class="ql-block"> 涂鸭描凤父一言,</p><p class="ql-block"> 总角临池苦砚田。</p><p class="ql-block"> 墨冷三秋心始静,</p><p class="ql-block"> 汗湿九夏志犹坚。</p><p class="ql-block"> 千张纸卷摧毫短,</p><p class="ql-block"> 一笔风骚不貌还。</p><p class="ql-block"> 借问追求于哪处?</p><p class="ql-block"> 生发奥妙意为先。</p><p class="ql-block"> 注:[不貌还] 意为偶有一笔或一字写得满意,往往此后很难再写的那么好。</p> <p class="ql-block">篆书“少壮不努力,老大徒伤悲”</p> <p class="ql-block">草书范仲淹《岳阳楼记》</p> <p class="ql-block">●浪淘沙.忆童年鲸鱼沟河潭戏水</p><p class="ql-block"> 鲸水向西城,</p><p class="ql-block"> 芦叶青青,</p><p class="ql-block"> 河潭裸泳裤船轻。</p><p class="ql-block"> 笑里童音无忌语,</p><p class="ql-block"> 怎怕人听?</p><p class="ql-block"> 日影暗汀英,</p><p class="ql-block"> 辘辘肠鸣,</p><p class="ql-block"> 摸鱼烤蟹趁微风。</p><p class="ql-block"> 饱去龙泉争照水,</p><p class="ql-block"> 谁不精明?!</p><p class="ql-block"> 注: [裤船] 用大裆裤做的游泳浮具.俗称水牛。即将两个裤脚分别用绳子扎紧,用竹棍把裤腰撑开,往水面上一蹲即成。</p><p class="ql-block">●浪淘沙.西坡坪桃园</p><p class="ql-block"> 二亩小方田,</p><p class="ql-block"> 敝舍茅庵,</p><p class="ql-block"> 早迎曦照暮岚烟。</p><p class="ql-block"> 两面临沟鲸水去,</p><p class="ql-block"> 身仄心恬。</p><p class="ql-block"> 泊谈自相安,</p><p class="ql-block"> 乐守厮园,</p> <p class="ql-block">  红桃酸枣杏儿甜。</p><p class="ql-block"> 单怕来年风雨苦,</p><p class="ql-block"> 误却花缘。</p><p class="ql-block">●采桑子.寒秋</p><p class="ql-block"><span style="font-size:18px;"> 记家父护秋落井的故事,见《七律.忆父》注④。</span></p><p class="ql-block"> 月残寒露金风冷,</p><p class="ql-block"> 豆肥谷黄,</p><p class="ql-block"> 鼠窜獾忙,</p><p class="ql-block"> 夜半巡防出北庄。</p><p class="ql-block"> 但觉兽动寻声去,</p><p class="ql-block"> 走也匆忙,</p><p class="ql-block"> 步也慌张,</p><p class="ql-block"> 坠落壕坑人未殃。</p><p class="ql-block">●五律.忆荷薯换粮</p><p class="ql-block"> 荷薯换新粮,闻鸡上路忙。</p><p class="ql-block"> 影孤残月夜,足重冷桥霜。</p><p class="ql-block"> 远去叹命蹇,归来嗟路长。</p><p class="ql-block"> 但闻叩扄户,母兴备炊觞。</p><p class="ql-block"> 注:一段时间,地方统令大种红薯,秋后窖满屯瘦,食多反胃,无奈拉红薯远途去换玉米。</p> <p class="ql-block">蓝田会友合影</p> <p class="ql-block">● 五律.蓝田会友</p><p class="ql-block"> 故乡聚俊贤,相见鬓毛斑。</p><p class="ql-block"> 忆旧当年趣,呷茗今日缘。</p><p class="ql-block"> 鹍身犹晏泰,蝶翅自悠闲。</p><p class="ql-block"> 风雨人生事,糊涂了一烦。</p> <p class="ql-block">●风入松.哭同窗歌友王端叶</p><p class="ql-block"> 玉人梦断忆秦楼,</p><p class="ql-block"> 酸泪向谁流?</p><p class="ql-block"> 当年拼却风华韵,</p><p class="ql-block"> 把莺腔、换取歌喉。</p><p class="ql-block"> 谁道天公失允,</p><p class="ql-block"> 落花遗恨悠悠。</p><p class="ql-block"> 夜来聚首鹿白头,</p><p class="ql-block"> 草木可知秋?</p><p class="ql-block"> 曦庐谜醉东坡咏,</p><p class="ql-block"> 抚胡琴、屈子堪忧。</p><p class="ql-block"> 杜鹃凄然问我:</p><p class="ql-block"> “香魂俊影何求?”</p><p class="ql-block"> 注:白鹿小生、曦庐山人、东坡山人、屈子、杜鹃,乃五位健在窗友的别号。</p><p class="ql-block">●七律.邂遘青梅竹马友人</p><p class="ql-block"> 故乡邂遘发如雪,</p><p class="ql-block"> 眯笑如初动晓辉。</p><p class="ql-block"> 每忆桃林猴戏树,</p><p class="ql-block"> 屡思坡上人采薇。</p><p class="ql-block"> 志连秦鄂书犹在,</p> <p class="ql-block">  业旺西京汝自岿。</p><p class="ql-block"> 盛世生逢奋蹄马,</p><p class="ql-block"> 夕阳灿灿浩歌飞。</p><p class="ql-block"> ●过秦楼.问信腊梅</p><p class="ql-block"> 莺啭千声,</p><p class="ql-block"> 寻踪问柳,</p><p class="ql-block"> 墙外梅仙不应。</p><p class="ql-block"> 难期兴会,</p><p class="ql-block"> 乱绪飞逐,</p><p class="ql-block"> 忍见芳菲自竞。</p><p class="ql-block"> 怅忆白鹿长别,</p><p class="ql-block"> 红日初升,</p><p class="ql-block"> 紫岚微动。</p><p class="ql-block"> 现春风又醒,</p><p class="ql-block"> 喃喃燕语,</p><p class="ql-block"> 消息怎证?</p><p class="ql-block"> 注:[白鹿] 指白鹿原。</p> <p class="ql-block">江南风情</p> <p class="ql-block">(二)湖北隋县黄家塆四题</p><p class="ql-block"> 其一 柳塘</p><p class="ql-block"> 一夜鹅黄上柳条,</p><p class="ql-block"> 几疑仙女擅针刀。</p><p class="ql-block"> 塆塘乍见轻纱滚,</p><p class="ql-block"> 谁个婵娟巧手操?</p><p class="ql-block"> 其二 晨望</p><p class="ql-block"> 彩云横卧矮山青,</p><p class="ql-block"> 黄菜环生近水明。</p><p class="ql-block"> 白鹭轻轻点流水,</p><p class="ql-block"> 鹤翁荡橹载歌行。</p><p class="ql-block"> 其三 春蕴</p><p class="ql-block"> 妹在村头哥在壑,</p><p class="ql-block"> 榔声催妹想哥哥。</p><p class="ql-block"> 村塘犹俊伶姑影,</p><p class="ql-block"> 纤手丹唇弄籽歌。</p><p class="ql-block"> 其四 雨霁</p> <p class="ql-block"> 轻枝晃荡赤云张,</p><p class="ql-block"> 嫩稼浮沉碧海光。</p><p class="ql-block"> 蚕豆刚刚英紫见,</p><p class="ql-block"> 春风舒卷垅头香。</p><p class="ql-block"> 注:①1964年3月写于湖北随县安居区加庙公社黄家塆。[榔] 加固田埂的农具。[弄籽] 筛选浸润棉籽。</p> <p class="ql-block">(三)湖北山坡金秋即景</p><p class="ql-block">●南乡子.金秋三咏</p><p class="ql-block"> 其 一</p><p class="ql-block"> 牛斗勇,鸭嬉河,</p><p class="ql-block"> 羊群逐锦半山坡。</p><p class="ql-block"> 野笛唯夸牛牧健,</p><p class="ql-block"> 常相伴,</p><p class="ql-block"> 朝露夕岚芳草甸。</p><p class="ql-block"> 其 二</p><p class="ql-block"> 人上下,步如飞,</p><p class="ql-block"> 男儿前走女儿追。</p><p class="ql-block"> 地上歌儿天上笑,</p><p class="ql-block"> 夕阳照,</p><p class="ql-block"> 金海更藏西子俏。</p> <p class="ql-block"> 其 三</p><p class="ql-block"> 莲叶老,野风微,</p><p class="ql-block"> 稻菽香郁粒儿肥。</p><p class="ql-block"> 熟了芝麻黄了豆,</p><p class="ql-block"> 村前后,</p><p class="ql-block"> 满载丰收弯了路。</p><p class="ql-block"> 注:1964年10月写于湖北山坡实习时。</p> <p class="ql-block">(四)湖北官塘见闻二首</p><p class="ql-block">●南乡子。河边公</p><p class="ql-block"> 其一 插秧</p><p class="ql-block"> 男女奋,苦栽秧, </p><p class="ql-block"> 老爹擂鼓震八方。</p><p class="ql-block"> 一曲山歌逐碧海。</p><p class="ql-block"> 豪迈,</p><p class="ql-block"> 画染江南谁不爱?</p><p class="ql-block"> 其二 车水</p><p class="ql-block"> 携小女,砍条桑,</p><p class="ql-block"> 手编绿帽好遮阳。</p><p class="ql-block"> 塘外农家如画美。</p><p class="ql-block"> 车水,</p> <p class="ql-block"> 不慎蹬空一个腿。</p><p class="ql-block"> 注:1966年3月至7月在湖北蒲圻县官塘公社何边公参加社教,与村民同吃同住同劳动。[擂鼓] 江南插秧,有老爹击鼓助阵,势如兵临战场。</p> <p class="ql-block">汾河湾农田大会战测绘照(1977.10.)</p> <p class="ql-block">(五)山西农田诗词</p><p class="ql-block">●满江红.汾河湾农田大会战</p><p class="ql-block"> 飒飒金风,</p><p class="ql-block"> 送来了队队飞雁。</p><p class="ql-block"> 呱呱叫,</p><p class="ql-block"> 几多欣羡,</p><p class="ql-block"> 几声惊叹。</p><p class="ql-block"> 往日荒滩歇过脚,</p><p class="ql-block"> 今日茅草何曾见?</p><p class="ql-block"> 看方田渠路美如织,</p><p class="ql-block"> 红旗展。</p><p class="ql-block"> 阴霾散,红日艳。</p><p class="ql-block"> 霞光秀,人心坦。</p><p class="ql-block"> 更图强奋起,教山河变。</p><p class="ql-block"> 喜鹊喳喳邀大雁:</p><p class="ql-block"> “请君经岁来观看,</p><p class="ql-block"> 红高粱映照郁金菽,五光灿。”</p><p class="ql-block">●七绝.垦植二题</p> <p class="ql-block"> 其 一</p><p class="ql-block"> 猎猎红旗映日飘,</p><p class="ql-block"> 大军垦植半山腰。</p><p class="ql-block"> 不惜今日洒热汗,</p><p class="ql-block"> 十年壮歌翻碧涛。</p><p class="ql-block"> 其 二</p><p class="ql-block"> 躬耕莫笑论平凡,</p><p class="ql-block"> 泥土清香自古甜。</p><p class="ql-block"> 虎掌当胜丹青手,</p><p class="ql-block"> 千山万壑著新颜。</p> <p class="ql-block">●七律.栲栳</p><p class="ql-block"> 河东一夜麦稍黄,</p><p class="ql-block"> 回望烟村喜若狂。</p><p class="ql-block"> 田父磨鐮初试手,</p><p class="ql-block"> 小伙收菜待光场。</p><p class="ql-block"> 黄牛柳外鸣桐荫,</p><p class="ql-block"> 杏子枝头泛亮光。</p><p class="ql-block"> 游子为何多缱绻?</p><p class="ql-block"> 风情栲栳似家乡。</p><p class="ql-block"> 注:1977年5月写于栲栳公社栲栳大队</p> <p class="ql-block">参加山西省基本路线教育工作队照(1977年初)</p> <p class="ql-block">泰和家院</p> <p class="ql-block">(六)泰和春晖家院诗二首</p><p class="ql-block">●七绝.家院牡丹</p><p class="ql-block"> 泰和四月好风光,</p><p class="ql-block"> 红白牡丹一院香。</p><p class="ql-block"> 无意栽花花自艳,</p><p class="ql-block"> 有心成句句难详。.</p> <p class="ql-block">● 七绝.五味诗情</p><p class="ql-block"> 家院春晖靓彩光,</p><p class="ql-block"> 花开花乐自和祥。</p><p class="ql-block"> 鸿门纳福乡情郁,</p><p class="ql-block"> 拙笔诗文五味藏。</p> <p class="ql-block">  [作者简介] : 佘震宇,陕西蓝田人,毕业于武汉大学测绘学院。笔名蓝玉,网名白鹿小生、玉砚斋主人,原西安地勘院政治处副主任,高级工程师。中国国土资源作家协会、西安市作家协会、陕西于右任书法学会、西安市书法家协会以及省诗词、散曲、赋学等学会会员,陕西《赋都新苑》杂志主编。曾在《中华辞赋》《山野文学》《中国诗赋》《当代散曲》《金秋》和《中国旅游报》<span style="font-size:18px;">《陕西日报》《太原日报》《西安睌报》等</span>全国、省、市报刊发表诗词曲赋、散文、小说等文学作品300余篇(首),在各类大赛或征文中多次获奖,並入选《第四届华夏诗词奖获奖作品集》《全国第二届百诗百联大赛精品集》《陕西当代散曲选》《陕西当代赋作选》《陕西百县斌》《西安新赋》《宝鸡新赋》《临潼新赋》等十多部作品集。</p>