<p class="ql-block"> 为迎接党的生日,6月25日上午,长乐海滨诗社在三溪历史文化名村三溪邦上农家书院,隆重举行“炳、年”诗会,纪念一代清官潘炳年。中国摄影家协会副会长、福建攝影家协会会长潘朝阳莅会指导,并与诗词家们进行了广泛交流,深入探讨如何携手挖掘三溪历史文化资源而共同努力。</p> <p class="ql-block"><b> 折枝:“炳年”冠顶作品集</b></p><p class="ql-block">一</p><p class="ql-block">炳月高悬思故里,年光大好颂明时</p><p class="ql-block">二</p><p class="ql-block">炳文长颂唯嘉政,年代难湮是好官</p><p class="ql-block">三</p><p class="ql-block">炳勋举社瞻邦上,年话千秋赞退庵</p><p class="ql-block"> 陈宏轮稿</p><p class="ql-block">一</p><p class="ql-block">炳星每被云烟暗,年矢常催鬓髪斑</p><p class="ql-block">二</p><p class="ql-block">炳若日星英烈跡,年逾金石圣贤言</p><p class="ql-block">三</p><p class="ql-block">炳日髙悬敷瑞氣,年芳遍佈散天香</p><p class="ql-block"> 甘鼎藩稿</p><p class="ql-block">一</p><p class="ql-block">炳烛馀光销永夜,年时素抱慰残生</p><p class="ql-block">二</p><p class="ql-block">炳绚浮烟终远逝,年韶往事不重来</p><p class="ql-block">三</p><p class="ql-block">炳若燃灯星染鬓,年如逝水梦随风</p><p class="ql-block"> 姜锦芬稿</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">一</p><p class="ql-block">炳蔚人文承祖脉,年芳草木应天时</p><p class="ql-block">二</p><p class="ql-block">炳耀千秋行显赫,年期百代德崇高</p><p class="ql-block">三</p><p class="ql-block">炳燃热血千秋耀,年奉丹心百代清</p><p class="ql-block"> 陈同稿</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">一</p><p class="ql-block">炳若日星堪破暗,年如江海岂停流</p><p class="ql-block">二</p><p class="ql-block">炳耀万家推硕德,年逾百世播奇文</p><p class="ql-block">三</p><p class="ql-block">炳察先机防易逝,年分四序惜难留</p><p class="ql-block"> 林玉琰稿</p> <p class="ql-block">一</p><p class="ql-block">炳烛但防污晚节,年华莫使负青春</p><p class="ql-block">二</p><p class="ql-block">炳文垂世须明道,年矢催人要惜时</p><p class="ql-block">三</p><p class="ql-block">炳烛易遭情所累,年光怕被老相侵</p><p class="ql-block"> 邵秀豪稿</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">一</p><p class="ql-block">炳如皓月诗心洁,年届阳春画意浓</p><p class="ql-block">二</p><p class="ql-block">炳彪威慑山中兽,年怪虚惊世上人</p><p class="ql-block">三</p><p class="ql-block">炳明月魄催诗易,年节乡心绕梦常</p><p class="ql-block"> 徐惠东稿</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">一</p><p class="ql-block">炳辉煊赫君王意,年景丰饶父老心</p><p class="ql-block">二</p><p class="ql-block">炳文但把雄心抒,年画常将喜气张</p><p class="ql-block">三</p><p class="ql-block">炳焕丹青来腕底,年芳锦绣蕴胸中</p><p class="ql-block"> 宋德新稿</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">一</p><p class="ql-block">炳如炤灼千门晓,年復丰盈一世昌</p><p class="ql-block">二</p><p class="ql-block">炳见先机开好局,年逢佳景啟新程</p><p class="ql-block">三</p><p class="ql-block">炳博文光宽仕路,年荒德政播香名</p><p class="ql-block"> 陈英勇稿</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">一</p><p class="ql-block">炳启弹章寒佞胆,年捐官俸鉴仁心</p><p class="ql-block">二 潘金平稿</p><p class="ql-block">炳可昭天中夜月,年尤沁世早春花</p><p class="ql-block">三 潘金平稿</p><p class="ql-block">炳千秋德传天下,年久远名播后人</p><p class="ql-block"> 柔远人稿</p> <p class="ql-block">一</p><p class="ql-block">炳见先机军胜算,年逢鸿运国中兴</p><p class="ql-block">二</p><p class="ql-block">炳如朗月初心洁,年似东流去意坚</p><p class="ql-block">三</p><p class="ql-block">炳生日出霜消后,年尽春来雷响初</p><p class="ql-block"> 林增海稿</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">一</p><p class="ql-block">炳文警世洪钟似,年景宜人好酒同</p><p class="ql-block">二</p><p class="ql-block">炳文拜倒无终极,年寿贪多有尽时</p><p class="ql-block">三</p><p class="ql-block">炳明道德同红日,年旧文章寄白云</p><p class="ql-block"> 黄新程稿</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">一</p><p class="ql-block">炳绚霞光敷早晚,年芳野气契阴阳</p><p class="ql-block">二</p><p class="ql-block">炳比阳光夸美政,年添景气利苍生</p><p class="ql-block">三</p><p class="ql-block">炳能照世凭红日,年不为霖怨老天</p><p class="ql-block"> 陈振海稿</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">一</p><p class="ql-block">炳兆吉祥叨盛世,年添福寿贺长春</p><p class="ql-block">二</p><p class="ql-block">炳启春和新局顺,年祈国泰小康绵</p><p class="ql-block">三</p><p class="ql-block">炳开新局堪迎贺,年际阳春合咏觞</p><p class="ql-block"> 陈恒樵稿</p><p class="ql-block">一</p><p class="ql-block">炳星北斗名儒状,年画仙桃寿老心</p><p class="ql-block">二</p><p class="ql-block">炳灯连市征兴盛,年画封门兆吉祥</p><p class="ql-block">三</p><p class="ql-block">炳极塔灯资过橹,年长家酿奉来宾</p><p class="ql-block"> 陈彩满稿</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">一</p><p class="ql-block">炳辉伟绩勤劳得,年少成名奋斗来</p><p class="ql-block">二</p><p class="ql-block">炳耀功勋留历史,年青奋斗可文章</p><p class="ql-block">三</p><p class="ql-block">炳焕君功荣祖国,年来人望统中华</p><p class="ql-block"> <b> 张善灼稿</b></p> <p class="ql-block"><b>歌颂清官潘炳年诗词作品集</b></p><p class="ql-block">潘炳年赞(林增海)</p><p class="ql-block">三溪代出好儿郎,宦海清官美誉扬。</p><p class="ql-block">揭丑马江参守吏,救灾蜀地奋捐粮。</p><p class="ql-block">童蒙教化开新学,科技传宣写荐章。</p><p class="ql-block">睁眼虚心师世界,复兴华厦喜吟觞。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">咏清官潘炳年(陈恒樵)</p><p class="ql-block">晚清进士历三皇,名播京都蜀桂扬。</p><p class="ql-block">奉国直声弹侫震,亲民治水救灾彰。</p><p class="ql-block">为官誉受万民伞,选士德招千众郎。</p><p class="ql-block">可叹时衰华盖暗,兴邦报效志难偿。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">赞潘炳年(陈振海)</p><p class="ql-block">当颂清官潘炳年,持廉耿直可称贤。</p><p class="ql-block">扶民爱国公心正,德节高风最堪延。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">江城子·潘炳年赞(林增海)</p><p class="ql-block"> 三溪代出好儿郎,小村庄,大担当。时生炳年,宦海誉清香。吏治清平敷百姓,多善举,久传扬。</p><p class="ql-block"> 马江海战失江防,恨难消,揭如璋。任职夔州,捐俸购灾粮。教化童蒙兴学校,知世界,欲图強。</p> <p class="ql-block">调寄思佳客·咏清官潘炳年(黄新程)</p><p class="ql-block"> 一脉三溪有凤麟,炳年操守赞无伦。庙堂居正常忧国,乡里怀仁尤爱民。</p><p class="ql-block"> 图济世,岂谋身。闽江蜀地植深恩。至今论及生平事,更比星辰耀十分。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">赞清官潘炳年(潘传咏)</p><p class="ql-block">名标青史誉遐方,一代名臣宦绩彰。</p><p class="ql-block">忧国爱民行善政,修堤防患保安康。</p><p class="ql-block">立身公正还捐俸,从政清廉值赞襄。</p><p class="ql-block">兴学培才敦教化,身经百难历沧桑。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">颂清官潘炳年(姜锦芬)</p><p class="ql-block">浩然誉望传乡邑,一世清廉两袖风。</p><p class="ql-block">济困扶危施德泽,仁心善行炳如虹。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">赞清官潘炳年(林逸少)</p><p class="ql-block">显位身廉洁,芳名潘炳年。</p><p class="ql-block">丹心辉日月,弱冠见才贤。</p><p class="ql-block">执政黎民想,赈灾粮食捐。</p><p class="ql-block">平生持正义,嘉誉世流传。</p> <p class="ql-block">念奴娇·马江怀古(潘金平)</p><p class="ql-block"> 浪花飞溅,马江水、千古奔流呜咽。诉说当年,烽火起、中法交锋激烈。炮火连天,沉沙折戟,国破金瓯缺。硝烟弥漫,大臣临阵逃脱。</p><p class="ql-block"> 遥念京宦潘公,奏章呈太后,昏官该杀。壮士捐躯,川石岛、埋葬英雄尸骨。五虎悲鸣,江风怒啸,浊浪冲天阙。滔滔江水,百年奇耻当雪。</p><p class="ql-block">录《中国近代诗词全集》。(注:京宦潘公,指潘公炳年)2006年6月</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">翰林佳肴(潘金平)</p><p class="ql-block">同和老字号,最爱是潘鱼。</p><p class="ql-block">尝遍京华菜,寻来美食居。</p><p class="ql-block">翰林亲手创,宦友自心舒。</p><p class="ql-block">慢火清蒸炖,佳肴细嚼咀。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">珍珠伞(潘金平)</p><p class="ql-block">品茶谈往事,煮酒忆当初。</p><p class="ql-block">直谏惊朝野,余音绕屋闾。</p><p class="ql-block">薪俸苍生济,文章佞敌锄。</p><p class="ql-block">好官兴水利,珠伞赠归庐。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">炳年诗会有感(林玉琰)</p><p class="ql-block">马江海战痛西风,弹劾当年溯此公。</p><p class="ql-block">廉节一生多树德,至今故里尚歌功。</p> <p class="ql-block">缅怀乡贤潘炳年(邵秀豪)</p><p class="ql-block">奉辞伐罪若鸣鼙,赫赫清名孰与齐。</p><p class="ql-block">今日缅怀深意在,嘉誉不独满三溪。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">赞清官潘炳年(徐惠东)</p><p class="ql-block">年少才犹显矢锋,操身更与竹松同。</p><p class="ql-block">登科志寄清流远,报国心谐磐石雄。</p><p class="ql-block">济困民衔捐俸德,防灾众感筑堤功。</p><p class="ql-block">晚晖不恋九霞梦,桑梓至今褒节风。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">颂乡贤潘公炳年(陈英勇)</p><p class="ql-block">炳耀文光进仕门,年荒德政比天恩。</p><p class="ql-block">先机洞察推新学,贤启来昆众望尊。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">赞颂清官潘炳年(陈宏轮)</p><p class="ql-block">编修怀社稷,弹劾斥奸贪。</p><p class="ql-block">孝行闻邦上,廉名播岭南。</p><p class="ql-block">生员劳乳育,家国勇肩担。</p><p class="ql-block">青史三千载,清官数退庵。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">清官炳年(陈同)</p><p class="ql-block">炳燃热血千秋耀,年奉丹心百世清。</p><p class="ql-block">回看三溪宗祠里,潘家代代有精英。</p> <p class="ql-block">吊炳年(柔远人)</p><p class="ql-block">初入朝堂委重臣,清风峻整誉贤人。</p><p class="ql-block">旱灾捐奉平粮米,水患修堤保庶民。</p><p class="ql-block">弹劾贪生奸佞恨,直声取义布衣亲。</p><p class="ql-block">炳辉万代立中学,年己时长昆后遵。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">赞好官潘炳年(宋德新)</p><p class="ql-block">青山绿水敬先贤,争赞好官潘炳年。</p><p class="ql-block">耿直敢参疆吏过,清廉堪比在山泉。</p><p class="ql-block">爱才主考持公正,扶困救灾捐己钱。</p><p class="ql-block">岁月匆匆逾百载,高风亮节永绵延。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">赞好官潘炳年(张善灼)</p><p class="ql-block">一</p><p class="ql-block">三溪邦上是家乡,幼却孤哀偎祖长。</p><p class="ql-block">年少成名登虎榜,龙安知府政声扬。</p><p class="ql-block">二</p><p class="ql-block">马江法舰逞猖狂,辱国权臣未设防。</p><p class="ql-block">不曾捍患先逃走,潘君上疏揭何张。</p><p class="ql-block">三</p><p class="ql-block">归里尤勤办学堂,人才培养在家乡。</p><p class="ql-block">诗文书艺皆传授,荣列名臣世代光。</p> <p class="ql-block">附录:</p><p class="ql-block"> 清官潘炳年潘炳年字耀如号退庵邦上人生于道光二十四年同治辛未进士选庶吉士授擢翰林院编修光绪八年任顺天乡试同考官历任国史馆协修功臣馆纂修总纂兼八旗官教席广西主考四川夔州知府署成都府等职光绪十年法国军舰闯入马江时船政大臣事先不作应战准备后又临阵脱逃使我海军将士蒙难甚多引起公愤素具亲民爱国思想之炳年尤为痛心他不顾他人劝阻联合闽籍京官弹劾何如璋等人直声而震天下然得罪李鸿章之流故仕途滞步达十余年之久光绪十五年炳年典乡试广西考选公正榜下多知名人士得风裁峻整弊绝取公之誉在夔州任上适遇大旱米价暴涨百姓饿毙甚多他自捐俸钱购米平价售出救活饿民无数又逢大水他号召民众筑堤护城日夜监工制止水势蔓延以保民安同时他又力主设立中学校引进西学讲授世界史地与科技知识以开民智创蜀中教育之先河光绪三十一年他调任首府成都翌年以政绩卓异奉旨入京见时局日非国事已无可为遂称病辞归宣统元年清政府倡言立宪各省成立咨议局民众公推他为负责人后陈宝琛等在福州设立优级师范学校聘其讲席并任省教育会会长入民国潘炳年以清室遗老自居不愿再入仕途过八年病逝享年七十六岁(1844-1919)他平生自奉勤俭所作诗文随手散失所遗使粤日记两卷亦无存矣只留部分书法作品今择之两幅刊之于右颂之大德并记之书艺焉</p><p class="ql-block">潘心城撰文并题额公元二千年秋日义溪陈初良敬书</p>