<p class="ql-block"><span style="color:rgb(237, 35, 8); font-size:22px;">我的知青生涯,一段不可泯灭的回忆。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size:22px; color:rgb(237, 35, 8);"> 今天是5月15日,我们宁波知青支边黑龙江52周年。在此之际,我将知青往事,系统整理成一册美篇《难忘的知青岁月》,以作永恒的回忆。谨以最美好的祝愿献给同学、战友们——我的兄弟姐妹。幸福安康!</span></p> <p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="font-size:22px; color:rgb(237, 35, 8);">一、车站送别</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px; color:rgb(1, 1, 1);"> 时光追溯到1970年5月15日,一清早,我父亲踏着沉重的三轮车,姐姐、弟弟为我送行。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px; color:rgb(1, 1, 1);"> 到了火车站,只见站台上人头攒动,喧嚷嘈杂。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px; color:rgb(1, 1, 1);"> 车窗口探出我们三人,手持毛主席语录本。笑脸挥手别亲人,隔壁探头二美女,猜猜当初都有谁?而今趣谈在眼前。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size:22px;"> 手抱外甥女,惜别众亲人。从此我远离亲人背井离乡,开始了一个人的漂泊生涯。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size:22px;"> 同窗同舟同柞山,共忆共话共娱乐。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;"> 当火车三声长笛响起,准备启动时,站台上突然爆发出一片道别的哭喊声。火车缓缓启动了,我探头出车窗口,挥手泪别,只见车上车下,顿时呜咽声一片,那天车站送别的情景,活生生的演绎了一场悲壮的离别之情。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;"> 一长列绿皮车渐行渐远,承载着羽毛未丰却怀揣梦想的少男少女们,踏上了遥远的北大荒。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;"> 经过四天三夜的长途跋涉,18日中午抵达勃利县,下车时飘起了雪花,待雪停后,宁波20名知青乘上解放牌敞篷大卡车,车上插一面红旗迎风飘扬,当时在我们前面有好几辆解放车,开着开着只剩下我们这一辆了,唱歌的史美昌,唱着唱着突然哽咽,哭了起来。原来是因为我们前面都没有车了,他们都到了目的地,而我们22连是最边远的连队。触景生情顿时感觉来到了另一个世界—老柞山。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">当年知青居住的大坯泥房</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">22连的牌楼,摄于1970年冬天。</span></p> <p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="font-size:22px; color:rgb(237, 35, 8);">二、卧牛山采石</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;"> 到了连队开始了分排分班,我被分到二排,二排以搞基建为主,干活比较杂。和大泥、托大坯、打羊草、烧砖、烧炭、东山烧石灰、上山打石头、盖房子。农忙时收割晾晒小麦,积囤等。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;"> 刚到连队第一年冬天,第一次上卧牛山打石头的经历在我脑海中留下了极其深刻的印象。</span></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="font-size:22px;">卧牛山采石</span></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="font-size:22px;"> 并列两栋房,男女三十多;晨起咸菜粥,刨冰煮水喝。</span></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="font-size:22px;"> 早操拖柴火,清晨语录歌;读书柴油灯,夜话冷被窝。</span></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="font-size:22px;"> 手握钢钎冻,撬杠巨石挪;挥汗抡大锤,志坚抗寒磨。</span></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="font-size:22px;"> 夜晚拉石头,爬犁缓山坡;汗落风刺骨,跑步追机车。</span></p><p class="ql-block" style="text-align:right;"><span style="font-size:22px;"> 2022年1月4日于宁波</span></p> <p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="color:rgb(237, 35, 8); font-size:22px;">三、忆石灰窑</span></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="color:rgb(1, 1, 1); font-size:22px;">采石深山冬,钢钎握手中;</span></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="color:rgb(1, 1, 1); font-size:22px;">千锤凿炮眼,山谷炮声隆。</span></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="color:rgb(1, 1, 1); font-size:22px;">当年帅小伙,现已成老翁;</span></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="color:rgb(1, 1, 1); font-size:22px;">重忆戍边事,战友情更浓。</span></p><p class="ql-block" style="text-align:right;"><span style="color:rgb(1, 1, 1); font-size:22px;"> 2022年1月5日于宁波</span></p> <p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="font-size:22px;">忆东山烧窑</span></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="font-size:22px;">深山独自烧窑夜,风吼狼嚎盼天明。</span></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="font-size:22px;">炉火通红壮心胆,胸暖背寒熔石红。</span></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="font-size:22px;">千锤万击采石块,多人细心垒围城。</span></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="font-size:22px;">粉身碎骨何所惧,一片丹心柞山情。</span></p><p class="ql-block" style="text-align:right;"><span style="font-size:22px;"> 2021年1月11日于宁波</span></p> <p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="font-size:22px;">排哑炮</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;"> 1971年的某一天,我和朱懋杰等十多个人在东山石灰窑打石灰石。我们几个人花了半天时间,凿好了一个约80公分深的炮眼,熟练地装上两管(约400克)炸药、一个雷管,引上一根1.5米长的导火线,然后用泥沙石子填实洞口。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;"> 爆破洞口前面是一片开阔的草甸子,好奇心就想测试一下放炮的威力。于是,在洞口放了一根一米多长的木棍,试试炮响后能把木棍打出去多远。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;"> 一切准备就绪,点燃导火索,所有人迅速撤离一边,看着导火索“哧哧哧”的燃烧,快烧到头时,我们都屏住呼吸瞪大眼睛。可过了约半小时,一点动静都没有,也不见冒烟,也没有响动,根据以往经验断定就是哑炮。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;"> 我与朱懋杰一前一后走过去,朱懋杰在我前面拿起木棍放到一旁,他刚离身我刚蹲下,正往洞口看,“轰”的一声炮响了,泥沙小石子打我一脸,左胸口被重重的撞击了一下。当时我满脸泥沙,眼睛也睁不开,太阳一晒火辣辣的痛。幸亏胸部没有伤痛,泥沙没打进眼里,真是幸运逃过一劫。几位战友赶紧护送我回十几里外的连队。经过任医生的消炎清洗,吃些止痛消炎药,第二天清晨转往32团医院(现北兴农场医院),左眼角旁取出一粒小石子,缝了两针,住了三天院。幸好没伤到眼睛,我捡回了一条命。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;"> 后来,我发现凿炮眼时摘下装在衬衣口袋里的手表壳被打碎了,不绣钢表带打断两截。看着为了我“受伤”却又救了我一命的手表,我暗自庆幸,如果没有这块全钢防震手表的抵挡,估计我就完蛋了。在当时那个年代要买一块上海牌手表非常不容易!不仅要有钱还得要凭券。记得1970年买这块表时,我拿出自己辛辛苦苦一年多攒下的120元,再托周始祥老爸到上海凭券才买到的。半个多世纪过去了,虽然表早不能用了,但我一直视为珍宝,珍藏在小木箱里,永远伴随着我。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;"> 俗话说“大难不死,必有后福",转瞬我已步入老年时代。1993年我全家从内蒙商调回到宁波,叶落归根圆了我的梦。膝下儿、女双全,有孙子、外孙、外孙女三代同堂、幸福美满的大家庭。2010年我退休后仍然在原单位继续快乐的工作着。现在阖家开心,儿女孝心,其乐融融,享受天伦之乐,这就是后福,知足常乐。</span></p><p class="ql-block" style="text-align:right;"><span style="font-size:22px;">2022年5月12日于宁波</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">连队故事多,充满苦和乐;东山石灰窑,亲身经历过。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">哑炮危险多,捡回命一条:记忆刻心窝,这里已包括。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">农忙时为康拜因收割机开道,人工割麦。</span></p> <p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="font-size:22px; color:rgb(1, 1, 1);">柞山感旧</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px; color:rgb(1, 1, 1);"> 问柞山昔日如何?朝也热闹沸腾,暮也热闹沸腾。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px; color:rgb(1, 1, 1);"> 问柞山今日如何?朝也人烟稀少,暮也人烟稀少。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px; color:rgb(1, 1, 1);"> 昔日一群知青,伐木开荒,采石烧窑,屯垦戍边。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px; color:rgb(1, 1, 1);"> 今日人屋消磨,土地承包,挂牌四块,谁解心结?</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px; color:rgb(1, 1, 1);"> 是对是错,青春蹉跎,战友远去,真情依旧。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;"> 历史谁评说,告诉后来人,我们经历过,知青路坎坷。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px; color:rgb(1, 1, 1);"> 昔日柞山,今日南柯!</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px; color:rgb(1, 1, 1);"> 为北京十人团赴柞山,见照片—偶感 。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px; color:rgb(1, 1, 1);"> 注:挂牌四块,十人团发来照片,看到队部门前挂着四块牌子,二块是红字,写着第五作业队党支部,二块黑字是作业队牌子。办公室平时无人,农忙时办公。</span></p><p class="ql-block" style="text-align:right;"><span style="font-size:22px; color:rgb(1, 1, 1);">2016年6月16日于宁波</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">当年知青们曾居住的拉和辫泥房,多年前已倒塌。</span></p> <p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="font-size:22px;">知青岁月有感</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;"> 当年你我石灰窑,炮震深山摇;如今南北相遥,一切付东流。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;"> 五十年,鬓已稀,情依旧。屋倒窑塌,是非功过,谁能解说!?</span></p><p class="ql-block" style="text-align:right;"><span style="font-size:22px;"> 2020年5月15日于宁波</span></p> <p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="color:rgb(237, 35, 8); font-size:22px;">四、陋室回忆</span></p> <p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="font-size:22px; color:rgb(1, 1, 1);">《陋室铭记》</span><span style="font-size:22px; color:rgb(237, 35, 8);"><br></span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px; color:rgb(1, 1, 1);"> 我支边北大荒三年多,常常想起最难忘的地方——柞山石灰窑。十几个“光棍",远离二十二连,群居山上南北大通铺,种菜烧饭,养猪养鸡,打眼放炮,采石烧窑的经历。此房建于一九七一年秋天,建在石灰窑旁边半山腰中,我们几个人一起轰炸清理出“凵”形一块约五十平方米的平地,四个角用原柞木立四根柱子,用原木互相牵牢,钉上扒锯(扒钉,使连接更牢固),东、西、北面的墙以及屋顶都用松木整齐排列叠起来,填实沙石子泥土,在屋顶上支撑人字形马架,铺上羊草盖上雨布,北面坡挖一条排水沟,南面固定小窗一扇,装上一扇门。经过几天的努力,一间约十二平方米木楞房大功告成。</span><span style="font-size:22px; color:rgb(237, 35, 8);"><br></span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px; color:rgb(1, 1, 1);"> 此房看似简陋,一进门一口大锅,通到里屋炕,炕上能睡三至四人,屋顶吊个柴油灯,解决照明和半夜出窑用,灯罩每天都要擦洗干净,此灯实用又安全,此房冬暖夏凉,离石灰窑很近便于半夜出窑烧石灰。屋前种上包心菜,当时没菜吃时,开水煮一下,酱油沾沾吃,还吃得挺香。也可以说当年“山高皇帝远”,我们几人学习工作生活的“安乐窝”。</span><span style="font-size:22px; color:rgb(237, 35, 8);"><br></span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px; color:rgb(1, 1, 1);"> 陋室毕竟和艰苦生活连在一起,我的意志也是在深山老林打下了最初的底稿。直至一九七三年夏天,我上学离开陋室之际,留下这张十分珍贵照片,旁边那只可怜瘦小的“四眼”狗,正看着我当年吃大饼子,喝青菜汤的情景,可想而知,当年支边的艰苦与磨炼。</span><span style="font-size:22px; color:rgb(237, 35, 8);"><br></span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px; color:rgb(1, 1, 1);"> 陋室是我人生的驿站,是当年知青生涯的缩影,也是我意志和毅力的见证。此照陪伴我南北行,不忘初心,激励前行!</span><span style="font-size:22px; color:rgb(237, 35, 8);"><br></span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px; color:rgb(1, 1, 1);"> 斯是陋屋,惟吾感知。</span><span style="font-size:22px; color:rgb(237, 35, 8);"><br></span></p><p class="ql-block" style="text-align:right;"><span style="font-size:22px; color:rgb(1, 1, 1);">2020年7月31日于宁波</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">当年使用的柴油灯</span></p> <p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="color:rgb(237, 35, 8); font-size:22px;">五、追忆战友高继淳</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;"> 一九七一年的冬天某日,二排的男,女战友们排着队,带着馒头与咸菜,迎着朝阳向石灰窑出发,上山修筑一条山路,由于三九严寒,镐每次创下去都是一个小白点,天寒地冻难以施工,采用钢钎打炮眼、炸药爆破冻土块的办法,经过一上午的辛勤有序艰苦工作,十几个露天炮眼都装上了雷管,装满了炸药。邵排长指挥几名战友分别去点燃导火线,同时高声大喊“放炮喽、放炮喽”!随着喊声大家急忙四处奔跑,各自寻找躲藏处。我就近躲藏在山路旁边。不一会功夫,忽然炮声响起,震荡着整个山谷。只见高继淳戴着棉帽,在这条小山路中间向我方向跑来,跑着,跑着,突然一块像拳头大的一块冻土从天而降,砸着了他的脑袋,打翻了他的棉帽,他在我不到五米的地方倒在地上,亲眼目睹战友倒下,当时炮声还在响,待炮声过去,我与几个战友赶紧跑过去,把他抬到旁边,这时大家都围了上来,砍了两棵杨树,打掉树杈,脱下四件黄棉袄,用棉袄袖穿杨树杆,做成临时担架,四人抬担架,二人旁边扶着,飞奔连队,石灰窑距离柞山队十几里路,快到一号岗时,由于颠跑,一路心急,不小心高继淳从担架上掉了下来,大家不顾寒冷,齐心协力,拼尽全力将高继淳抬到连队,当时我记得有李洪峰,还有几位战友(名字想不起来了,抱歉!)到了连队任医生给他接上氧气,换上担架,等待团部的汽车到来。我们六个人继续抬着高继淳上解放牌敞篷车,经过一个多小时行驶,终于傍晚到达团部医院。只见他的脑袋打得像“大头娃娃”一样大,鼻青脸肿,抬进抢救室,刮掉头发,随时准备开颅手术,因主刀医生在七台河手术台上,只能等他的到来,我们六人在抢救室门口万分焦急地等待医生的到来,并每个人都做了抽血化验,随时准备献血。等着……等着……却等来高继淳停止了呼吸的消息,离我们而去。那年他才十九岁啊!却为建设边疆献出了宝贵的生命。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;"> “清思抱明月,高怀对古松"。驾鹤西去五十载,唯留清气在人间,光阴流转,柞山依旧,知青远去,你仍坚守。不堪回首的这一幕又浮眼前,你的音容笑貌我们无不在追思,你在天堂可好!</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;"> 皓月当空,清思相伴,不尽追思,难以言表。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;"> 一切都将成为往事,唯有知青峥嵘岁月记忆长存。</span></p><p class="ql-block" style="text-align:right;"><span style="font-size:22px;">2020年7月30日于宁波</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">1970年冬,连队知青挖建的养鱼塘。1971年6月,吞淹两名年仅18岁的女战友,深感婉惜。</span></p> <p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="font-size:22px; color:rgb(237, 35, 8);">六、那年,那木箱</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size:22px;"> 一九七O年五月十五日是我离开家,离开亲人,离开宁波去黑龙江省生产建设兵团三十二团二十二连的日子。距今已整整五十年啦!前天看到美篇里说说家里那口老木箱的故事,我也想起了在老柞山时,宁波战友任祥信亲手给我做的杨木小箱子。他在木工房工作,利用休息天,刨制木料,拼接榫头,上铰链。这是一只普通的杨木小箱子,简便易开的卡扣,当时外面没有刷油漆,是我到宁波后刷的油漆。从此这个小木箱成了我最心爱的离不开的家具。伴随我在卧牛山伐木,远离连队采石烧窑,伴我哈尔滨上学,内蒙古工作,结婚、生儿育女,搬家多次。商调工作回宁波,千里大搬家,都舍不得它离开我,成了我存放物件的私密百宝箱。在知青岁月里,它是多功能的。可装钢笔和来往信件以及相册和证件,还可以当写字台。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;"> 小木箱说是普通,其实也不普通,它装载我的青春和战友的深情以及满满的回忆。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;"> 时间让普通变为珍贵,是因为它承载了岁月的记忆!它见证了我们战友五十年的情谊!五十年了,小木箱一点都没变,还是原来的样子,它象征着我们战友情永久不变;五十年了,它还是忠心地跟着我不离不弃,它尽心尽责,恪尽职守,也算是我可靠的“朋友"。五十年了,见证了我从单身,一个家到儿女双全三个家的变化,它伴随我风雨同舟,走南闯北一路相随,成了家依然还保存着,我已七十岁了,可它依然发挥作用,我会将它一直留在身边,保存下去。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;"> 制作木箱任祥信,</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;"> 老物件里寻光阴;</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;"> 回望岁月五十载,</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;"> 温故知新更惜今。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;"> 今看到它,睹物思情想起我在柞山度过的岁月,想起在石灰窑那一桩桩往事。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;"> 感谢任祥信(阿五)的杰作,真是“爱屋及乌",小木箱让我受用一生。战友情永难忘,让我们的友情像木箱一样天长地久!</span></p><p class="ql-block" style="text-align:right;"><span style="font-size:22px;">2020年11月20日于宁波</span></p> <p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="color:rgb(237, 35, 8); font-size:22px;">七、重叙战友情</span></p><p class="ql-block"><span style="color:rgb(1, 1, 1); font-size:22px;"> 水调歌头—战友聚会</span></p><p class="ql-block"><span style="color:rgb(1, 1, 1); font-size:22px;"> 相聚老战友,弹指五十年。追忆柞山往事,大家笑语喧。握手深情问候,诚意祈福长寿,句句是真言。心里酿的酒,可口醉心田。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;"> 共举杯,齐欢乐,庆团圆。今朝难忘,南北重逢情意绵。昔日青春芳华,今却皱纹白发,都有精气神。但愿各珍重,来日再相见。</span></p><p class="ql-block" style="text-align:right;"><span style="font-size:22px;">2019年8月21日于北京</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size:22px;"> 感谢战友张美才辛苦的付出,为我们拍摄精美照片,留下精彩瞬间。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size:22px;"> 在那个特殊的年代,特殊的岁月,特殊的时期,特殊的我们,为了一个特殊的目标,特殊的走到了一起,特殊的群体,让我们结下了特殊的兄弟姐妹情,共同走完了那段特殊的曾经……</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;"> 那段特殊的曾经,留下了我们光阴的脚印和岁月的足痕。特殊的缘分,藏着我们不可复制的美好!古稀之年的我,虽岁月抹过,也时常魂牵梦绕,记忆犹新,抹不掉那段曾经的旧时光。时时想起,常常怀念,柞山的岁月我们一起走过,愿我们的友谊长存。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;"> 多谢雅赏l!</span></p>