<p class="ql-block" style="text-align:center;">七律·久别回乡</p><p class="ql-block" style="text-align:center;">寻根未觉路途远,</p><p class="ql-block" style="text-align:center;">梦系魂牵夙愿还。</p><p class="ql-block" style="text-align:center;">校舍故居颜已改,</p><p class="ql-block" style="text-align:center;">山溪翠竹景依然。</p><p class="ql-block" style="text-align:center;">儿时树下长长坐。</p><p class="ql-block" style="text-align:center;">往事心中慢慢咽。</p><p class="ql-block" style="text-align:center;">最是来人无敢问,</p><p class="ql-block" style="text-align:center;">每逢开口泪涟涟。</p><p class="ql-block">注:这是2015年秋在父母先后离去、我也退休后独自坐公交第一次返乡。虽然后来落实政策父母早已调回城里,但我“已把他乡作故乡”。</p><p class="ql-block">游子归来,感慨万千。本想写一篇文章记录,无奈多次提笔,终不能成文,只写下这首小诗,略抒心意。</p><p class="ql-block" style="text-align:center;">2015年10月</p> <p class="ql-block" style="text-align:center;">七绝·老屋门前</p><p class="ql-block" style="text-align:center;">老屋门前正恸怀,</p><p class="ql-block" style="text-align:center;">翩翩蝶舞久徘徊。</p><p class="ql-block" style="text-align:center;">朦胧泪眼欲相问,</p><p class="ql-block" style="text-align:center;">知是女儿今又来?</p><p class="ql-block">注:2015年回乡,坐在曾经的家门口,突然发现身边飞舞着一对白色的蝴蝶,久久不去。不禁想起母亲身前最喜欢小提琴梁祝,常给我们讲化蝶的故事。当我带着伤感离开宿舍区走到球场时,发现那对蝴蝶也跟着飞来了,忽前忽后,围绕我上下盘旋。我顿时心里一动:难道真的是父母知道我今天回来了吗?也许这只是一个偶然,但我宁愿相信它是真的……。</p><p class="ql-block ql-indent-1" style="text-align:center;">2015年10月</p><p class="ql-block"><br></p> <p class="ql-block" style="text-align:center;">长相思·回乡遇小溪巨变</p><p class="ql-block">雨水流,溪水流,又到家乡河岸头。新愁著旧愁。</p><p class="ql-block">思悠悠,梦悠悠,昨日风光今始休。长吟舴艋舟。</p><p class="ql-block">注:这首小词是2016年5月有感而发,仿古词随口而吟的,那是我最后一次看见这段童年小河滩。</p><p class="ql-block">2016年5月参加一个聚会,趁便绕道去唯一保持着儿时模样的绿竹掩映的小河滩。一到河边,我惊呆了:河岸一片杂乱,到处是裸露的新土,茂密的竹林被挖得七零八落,河滩被暴涨的山洪淹没了大半,一群老农正用锄头默默挖着与他们朝夕相伴一生的竹林。他们告诉我,这里马上要开发旅游修建水库,他们的祖屋要拆迁了,河滩和小石桥也将不复存在,以后这里将是一片可以泛舟的宽阔水面。这群朴实的乡亲说他们都是我父亲的学生,说那是个好人……</p><p class="ql-block">我默默地陪着他们挖,看着他们收工后在河里洗涮,跟扛着锄头的他们一起默默走过小石桥。此刻我们的心息息相通,对脚下的乡土充满眷恋。再见,我的故乡;再见,我的乡亲;再见,我心中的小河滩!</p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="font-size:18px;">2016年5月</span></p> <p class="ql-block" style="text-align:center;">七绝·寻家不见</p><p class="ql-block" style="text-align:center;">游子寻家今又来,</p><p class="ql-block" style="text-align:center;">烟波荡漾失楼台。</p><p class="ql-block" style="text-align:center;">夕阳一抹照孤影,</p><p class="ql-block" style="text-align:center;">漫野山花静静开。</p><p class="ql-block">注:2019年6月再次回乡,想看看学校被建成水库后的样子,不料还在施工不得进入。想去附近刚下乡时住过的院子,因路挖断不知怎么走。在小溪竹林丛中艰难跋涉一段后,眼前突然一亮,一片紧靠小溪被称作田坝的平展的田野出现在眼前,我看到了儿时走过的石板路和层层田坎,还是记忆中60年前的样子。我知道,再转过一个弯就是我要找的院子了,但时已下午,我该回城了。站在熟悉的田坎上拍下这两张照片,心中默默地说我还会再来……</p><p class="ql-block" style="text-align:center;">2019年4月</p><p class="ql-block"><br></p> <p class="ql-block" style="text-align:center;">七律·寻家不见二</p><p class="ql-block" style="text-align:center;">几度回乡校舍变,</p><p class="ql-block" style="text-align:center;">小溪未改旧时颜。</p><p class="ql-block" style="text-align:center;">遮天密密幽篁绿,</p><p class="ql-block" style="text-align:center;">沿路弯弯流水潺。</p><p class="ql-block" style="text-align:center;">嬉戏与兄攀岸树,</p><p class="ql-block" style="text-align:center;">洗衣随母下河湾。</p><p class="ql-block" style="text-align:center;">如今一去杳无迹,</p><p class="ql-block" style="text-align:center;">梦里童年何处还?</p><p class="ql-block">注:三四岁时被箩筐挑到这个小山村,七岁时在市里读完幼儿园(全托)后正式来到这里,在父亲任教的小学就读,度过难忘的五年童年生活,父亲则在这里工作了大半辈子。2016年,因修建水库,学校被全部拆除,门前的小溪被挖断。昨日前往,见学校原址已变成一片工地,小溪、学校、老屋,都已不复存在……</p><p class="ql-block" style="text-align:center;">2020年5月</p> <p class="ql-block" style="text-align:center;">七绝·忆他年沿小溪步行回乡</p><p class="ql-block" style="text-align:center;">翠竹弯弯挂彩霞,</p><p class="ql-block" style="text-align:center;">小溪款款弄琵琶。</p><p class="ql-block" style="text-align:center;">思亲不觉山行远,</p><p class="ql-block" style="text-align:center;">一路泉声送到家。</p><p class="ql-block" style="text-align:center;">2020年5月</p><p class="ql-block">注:。从幼儿园到工作后很长一段时间,<span style="font-size:18px;">这个偏僻的小山村有30里地一直未通公交。难得一次回家,心情总是格外激动,沿着竹林小溪一路小跑,30里地不知不觉就走完了。</span></p> <p class="ql-block" style="text-align:center;">七绝·忆儿时置箩筐中担走悬崖间至乡下安家</p><p class="ql-block" style="text-align:center;">山道崎岖弯又长,</p><p class="ql-block" style="text-align:center;">小溪鸣响急流忙。</p><p class="ql-block" style="text-align:center;">箩筐晃荡悬崖外,</p><p class="ql-block" style="text-align:center;">姐妹颤悠深壑旁。</p><p class="ql-block" style="text-align:center;">从此村居离闹市,</p><p class="ql-block" style="text-align:center;">便将僻壤作家乡。</p><p class="ql-block" style="text-align:center;">老来重返儿时路,</p><p class="ql-block" style="text-align:center;">杜宇声声立夕阳。</p><p class="ql-block">注:我对小山村的第一印象是在箩筐里获得的。大约三四岁时,与妹妹各坐箩筐一头,经一路汽车颠簸后,由农民挑着步行30华里到乡下安家。记得左面是山,右面是河,我坐的一头靠河,不时听到哗哗的水声。山路很窄,我时常被晃荡在路边悬崖外面,只伸头看了一眼,便吓得紧紧拽住箩绳不敢松手,不敢再往旁边看,只死死盯着前方两只穿着草鞋的农民的脚,生怕他一脚踩空。坐箩筐两三小时,眼前一直晃动着这双草鞋,听着草鞋踩在石板上咔嚓咔嚓的声响,伴着农民呼哧呼哧的喘气声,感觉很有力量很有节奏,印象极其深刻。以至于长大后一直忘不了这一场景,一直盼望有一双这样的草鞋,下乡时还到处找过草鞋,但没有找到。</p><p class="ql-block">遗憾今天没有走小路,没有拍到小路山崖的照片。不过站在公路小溪边看,似乎山没有小时感觉的那么高那么险,可能是当时人小的原因吧。</p><p class="ql-block" style="text-align:center;">2020年5月</p> <p class="ql-block" style="text-align:center;">七绝·忆上学爬长坡</p><p class="ql-block" style="text-align:center;">越岭爬坡小路长,</p><p class="ql-block" style="text-align:center;">归家暮色渐苍茫。</p><p class="ql-block" style="text-align:center;">忽然山下微光出,</p><p class="ql-block" style="text-align:center;">老父提灯守路旁。</p><p class="ql-block">注:小学毕业升学考试,我语文数学均名列前茅,又是少先队大队长、连年的三好生和班长,但由于历史的原因,被拒之于公立中学门外,去离家七八里外一个新开设的民办中学上学,每天出门就要爬一个长长的坡,叫长坡。学校很破旧,三个老师两个班,教室三面透风,有一面墙已垮掉,可以自由跑进跑出。我每天提着装着生米和红薯的饭盒,中午跟同学一起到山上捞松毛捡树枝把饭蒸熟。晚上还没到家天就快黑了,在长坡顶上隐约看到山下有一点灯火晃动,是爸爸提着马灯来接我。这样好像不到一个月,父母不放心,把我转学到县中母亲身边(但我还是只能上民办中学),这样我又在长江边开始了一段新的童年……</p><p class="ql-block">今天重爬长坡,数数共372步台阶。爬完长坡,还有七八里的山路,遗憾今天没时间去走了。</p><p class="ql-block" style="text-align:center;">2020年5月</p> <p class="ql-block" style="text-align:center;">鹊桥仙·忆儿时七夕夜纳凉</p><p class="ql-block">那年七夕,那年夜色,月下偎依父母。流萤扑罢数星星,把手认、牵牛织女。</p><p class="ql-block">依然七夕,依然夜色,独自凭栏无语。迢迢银汉鹊归来,可知否、此时心绪?</p><p class="ql-block">注:这首词是2018年七夕母亲生日之夜,独自在四面山养病所写。词中所回忆的场面就是在这个坝子里。当时院子前没有公路,坝子像打谷场一样堆着农具和包谷杆之类的柴火。乘凉的小板凳、父母手里摇着的大蒲扇,满天的星光,清凉的夜风……有点“听妈妈讲那过去的事情“的味道……</p><p class="ql-block">附记:</p><p class="ql-block">有人问我,这几天我自己也一直在想:为什么在父母离去后如此执着地一次次回乡?想来想去,最重要有两点:</p><p class="ql-block">一是我一生中打记事以来真正与父母和全家在一起的时间,只有在这里能找到,可能不到一年。父母下乡后,我被寄养在姨妈和外婆处继续在市里幼儿园全托。我7岁来这里上小学,母亲又调到县城。我去母亲身边读中学,又离开了父亲。然后不到16岁我便下乡、修铁路、进工厂、读书、教书……从此离开父母,很少回家……。</p><p class="ql-block">二是在父母生前,与我们这一代的许多人一样,忙于生计,忙于补习被时代所耽误的学习,忙于生活接二连三赋予我们的各个角色,却唯独忽略了老家含辛茹苦逐渐老去的父母。忙于被动的奔跑,忽略了适时的停下,忘记了出发的目标。当我们精疲力尽,匆匆掠过一路风景逐渐停下,才发现可能错过了最美的风景,丢失了最宝贵的时光……</p><p class="ql-block">珍惜吧,正在奔跑和准备奔跑的人们!</p> <p class="ql-block" style="text-align:center;">七绝·感临别故人拔芦荟相赠</p><p class="ql-block" style="text-align:center;">老屋门前遇旧邻,</p><p class="ql-block" style="text-align:center;">唏嘘往事见情真。</p><p class="ql-block" style="text-align:center;">临行一把家乡土,</p><p class="ql-block" style="text-align:center;">芦荟连根赠故人。</p><p class="ql-block">注:父亲曾任教和我读书的小学因疫情进不去,后来父母曾共同任教的中学又被拆除,但幸运的是找到了刚下乡时曾短住过的农村院子——田坝小学。</p><p class="ql-block">父亲下乡不久,为家人能在一起,在市重点中学任英语教师的母亲也主动要求来到这里,在这里教过中学,并在这里生下我弟弟。但很快,母亲就被调到县重点中学教英语,还是与我们分开了,只能每月坐车加步行30里地来看我们一次。 更幸运的是,在院子门口遇到两位老人夫妇,是当年的邻居、父母的学生。他们说,这里原是大户人家 的宅子,办过初小,最多时住过一百多户人,现年轻人都出去了,只有很少的老人留守。他们还清楚地记得我家的情况,说有两个女儿叫二妹和三妹。我说我就是二妹,话音未落眼泪就下来了。</p><p class="ql-block">房子很破败了,依稀还能找到一些记忆中的痕迹。墙上那副“工农群众知识化”的标语,标志着它曾经是一所学校。两位老人住在院子外面新盖的两层砖房里,他们留我“吃了晌午再走“,我说下次再来。他们不知怎么表达心意才好,见我惊异于院子废墟上盛开着硕大花朵的芦荟,立即弯腰拔出两株,仔细装好,嘱我带回家养。</p><p class="ql-block">这院子让我想起很多童年往事,拍了不少照片,依依不舍地离开。老人说水库修好后开发旅游,可能很快会拆迁了。不知下次来还能见到吗?</p><p class="ql-block" style="text-align:center;">2020年5月</p> <p class="ql-block" style="text-align:center;">七绝·五年回乡有感</p><p class="ql-block" style="text-align:center;">坡上花开蝴蝶飞,</p><p class="ql-block" style="text-align:center;">回乡游子恨迟归。</p><p class="ql-block" style="text-align:center;">五年寻觅情何在?</p><p class="ql-block" style="text-align:center;">思绪翩翩浮翠微。</p><p class="ql-block">注:5年时间、5次回乡的历程使我逐渐明白,时代在变化,我们的故乡也在变化,还将变化,会离我们记忆中的样子越来越远。只要这个变化改变的是贫穷落后,换来的是历史和社会的进步,是老乡们的日子越来越好,它不再是我们个人记忆中的老样子又何尝不是一件好事呢?我们的寻找,其实是一种心结、一种情感的寄托。因此,回乡纪行写到后面,伤感过后的我有了新的感受:过去记忆中的那个现实的家园我们已经回不去了, 但我们可以用自己的赤子之心和家国情怀,用读书、思考、创造,去追寻我们的愿景,构建我们的精神家园。这,也许才是我们寻找的真正意义和价值所在。但愿这些文字,也能成为构建精神家园的一砖一瓦,不负我心,不负我来。</p><p class="ql-block" style="text-align:center;">2020年5月</p>