<p class="ql-block"><span style="font-size: 20px; color: rgb(22, 126, 251);">九頂莲花沂水边</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px; color: rgb(22, 126, 251);">弥陀古寺藏深山</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px; color: rgb(22, 126, 251);">五百罗汉降妖魔</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px; color: rgb(22, 126, 251);">山河无恙人间安</span></p> <p class="ql-block"><span style="color: rgb(22, 126, 251); font-size: 20px;">驴行日志之196</span></p><p class="ql-block"><span style="color: rgb(22, 126, 251); font-size: 20px;">2022年3月19日</span></p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><span style="color: rgb(22, 126, 251); font-size: 20px;">古寺随想</span></p><p class="ql-block"><span style="color: rgb(22, 126, 251); font-size: 20px;">沂源唐山寺,九頂莲花山。古镇东里店,潺潺沂水边。</span></p><p class="ql-block"><span style="color: rgb(22, 126, 251); font-size: 20px;">姜尚封神时,此地曰黄山。春秋初年,莒鲁在此会盟,以成纪国之好。秦汉为东安郡治所,及至隋代。</span></p><p class="ql-block"><span style="color: rgb(22, 126, 251); font-size: 20px;">唐高祖武德二年(公元619年),李渊平息海岱徐圆朗战乱,在此敕建皇家寺院以誌庆,唐山寺沿袭至今。</span></p><p class="ql-block"><span style="color: rgb(22, 126, 251); font-size: 20px;">沂水淼淼,唐山巍巍,群峰逶迤环列,漫山苍松翠柏,清雅幽静之地。唐山叠翠,沂阳古八景之一。</span></p><p class="ql-block"><span style="color: rgb(22, 126, 251); font-size: 20px;">唐山寺山门、大雄宝殿、云水寮等建筑,屋顶宽大,重檐歇山,斗拱飞檐,雕柱青瓦,圣像彩面,大唐之风韵,可见一斑。</span></p><p class="ql-block"><span style="color: rgb(22, 126, 251); font-size: 20px;">寺院之中,清冽井泉,泽被周边众生,菩萨净瓶一般。古木参天,鲁国银杏王,两千七百余年。</span></p><p class="ql-block"><span style="color: rgb(22, 126, 251); font-size: 20px;">摩崖石刻,隋唐之作,虽损毁严重,但依稀可辩。五百罗汉,排座生姿,形态各异,栉风沐雨千余年,世所罕见。</span></p><p class="ql-block"><span style="color: rgb(22, 126, 251); font-size: 20px;">穿越山门,漫步古寺。凝视石刻,俯瞰远山。往事越千年,梦回大唐一瞬间。</span></p><p class="ql-block"><span style="color: rgb(22, 126, 251); font-size: 20px;">久闻唐山寺,顺访遂心愿,是为记。</span></p><p class="ql-block"><br></p> <p class="ql-block"><span style="color: rgb(22, 126, 251); font-size: 20px;">石龙渡槽——沂源石桥镇</span></p><p class="ql-block"><span style="color: rgb(22, 126, 251); font-size: 20px;">淄川太河桐古、城子、柳花、前沟、青州庙子张庄和博山谢家店都有此类建筑,一个时代的印迹。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size: 20px; color: rgb(22, 126, 251);">九頂莲花山</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px; color: rgb(22, 126, 251);">五百石罗汉</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px; color: rgb(22, 126, 251);">千年唐山寺</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px; color: rgb(22, 126, 251);">万世沂水边</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size: 20px; color: rgb(22, 126, 251);">山有九頂,环列四周,</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px; color: rgb(22, 126, 251);">众星捧月,绽如莲花。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px; color: rgb(22, 126, 251);">——远观九頂莲花山</span></p> <p class="ql-block"><span style="color: rgb(22, 126, 251); font-size: 20px;">古建筑,凝固的音乐,无声的史诗,有形的文物,历史的见证。</span></p><p class="ql-block"><span style="color: rgb(22, 126, 251); font-size: 20px;">此行所为何来,只为寺山皆曰唐,期盼一睹大唐风采。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size: 20px; color: rgb(22, 126, 251);">淄博寺庙不少,但现代建筑居多,唯鲁山驼禅寺、志公塔和沂源唐山寺尚存历史遗迹。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px; color: rgb(22, 126, 251);">人迹罕至处,深山藏古寺。泰山当为山东古建筑荟萃之最,新泰新甫山谷云寺年代久远。</span></p> <p class="ql-block"><span style="color: rgb(22, 126, 251); font-size: 20px;">重檐歇山顶</span></p><p class="ql-block"><span style="color: rgb(22, 126, 251); font-size: 20px;">唐代建筑风格,斗拱长檐,屋面宽大,平稳厚重,简约大气,严整开朗,规格仅次于庑殿顶,典型代表如五台山佛光寺、南禅寺。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px; color: rgb(22, 126, 251);">建筑、壁画、雕塑、墨迹,可谓考古四宝,集于一身者,世间罕见。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size: 20px; color: rgb(22, 126, 251);">你若安好,便是晴天。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px; color: rgb(22, 126, 251);">你是爱,是暖,是希望,你是人间的四月天。——林徽因</span></p><p class="ql-block"><span style="color: rgb(22, 126, 251); font-size: 20px;">说到唐代木结构建筑,离不开梁思成林徽因这对建筑学伉俪,以及营造学社的巨大贡献。</span></p><p class="ql-block"><br></p> <p class="ql-block"><span style="font-size: 20px; color: rgb(22, 126, 251);">1929年,日本人就曾妄言中国已无唐代木结构建筑遗存,研究需到日本京都、奈良等地。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px; color: rgb(22, 126, 251);">1932年起,著名建筑学家梁思成不信邪,建立营造学社,开始了唐代木结构建筑找寻历程,先后实地考察137个县市、1823座古建筑,但始终未能如愿。</span></p> <p class="ql-block"><span style="color: rgb(22, 126, 251); font-size: 20px;">直到1937年6月,梁思成一行按图索骥,历经千辛万苦来到山西五台县南台外的豆村,找到了敦煌石窟第61号洞窟壁画记载的五台山大佛光之寺(佛光真容禅寺)。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size: 20px; color: rgb(22, 126, 251);">林徽因在测量石经幢时,偶然发现殿梁题记与经幢刻字内容吻合,均有“女弟子佛殿主宁公遇”之记载,而经幢上石刻纪年为唐大中十一年(公元857年),由此断定佛光寺东大殿为唐代木结构建筑,这一发现震惊了世人,轰动建筑学界。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size: 20px; color: rgb(22, 126, 251);">林徽因与宁公寓,远古与现代的完美遇见。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px; color: rgb(22, 126, 251);">大唐佛光,穿越千年,似曾约定,重回人间。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size: 20px; color: rgb(22, 126, 251);">由于战乱,1944年梁思成才得以正式发表《记五台山佛光寺建筑》与《记五台山佛光寺建筑续》。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size: 20px; color: rgb(22, 126, 251);">他在论文中这样评价佛光寺东大殿:“佛光寺一寺之中,寥寥几座殿塔,几乎全是国内建筑的孤例。佛殿建筑物本身已经是一座唐构,乃更在殿内蕴藏着唐代原有塑像、绘画和墨迹,四种艺术萃聚在一起,在实物遗迹中诚然是件奇珍。佛光寺东大殿不但是国内古建筑第一瑰宝,也是我国封建文化遗产中最可珍视的一件东西。”</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size: 20px; color: rgb(22, 126, 251);">在那个风雨飘摇的年代,正是梁思成的那份情怀和执着,促成四月天与佛光寺的千年邂逅,彻底打破了日本人的妄言判断,着实让国人扬眉吐气,为学者们的气节和风骨点赞。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size: 20px; color: rgb(22, 126, 251);">云水寮</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px; color: rgb(22, 126, 251);">专门为顶风冒雨,云游四海的云水僧人提供食宿之所在,类似现在寺庙中的客堂,古代大型寺庙才有此设置。</span></p> <p class="ql-block"><span style="color: rgb(22, 126, 251); font-size: 20px;">透雕石刻作灯笼</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px; color: rgb(22, 126, 251);">秉烛长夜照寺明</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size: 20px; color: rgb(22, 126, 251);">各式各样的🏮石灯笼🏮</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size: 20px; color: rgb(22, 126, 251);">历史与现实,其实就是一缕光的距离。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size: 20px; color: rgb(22, 126, 251);">悄悄的走了,正如悄悄的来;</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px; color: rgb(22, 126, 251);">挥一挥衣袖,不带走一片云彩 。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size: 20px; color: rgb(22, 126, 251);">银杏树,活化石,存活久远,古木参天,树冠巨大,果实累累,见证了唐山寺的历史与沧桑。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px; color: rgb(22, 126, 251);">深井原为山泉,常年不断流,早于唐山寺,僧人生活之必需,据传可医病,附近百姓奉作菩萨的净瓶甘露。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size: 20px; color: rgb(22, 126, 251);">鲁国银杏王</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px; color: rgb(22, 126, 251);">沂源鲁村安平栖贞观,博山池上韩庄观音寺,古木银杏,树龄均千年以上。每年深秋,银杏叶落满寺观,满院金黄,美不胜收,航拍不逊西安观音寺。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size: 20px; color: rgb(22, 126, 251);">据传系鲁隐公八年(公元前715年),纪国撮合,莒鲁在此会盟时,由鲁隐公所植,是鲁国最大的银杏树,有银杏王之称。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px; color: rgb(22, 126, 251);">莒虽小国,东夷之雄者也,为患不减于荆、吴。公元前431年,莒被楚灭,其地后入齐,为莒邑。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px; color: rgb(22, 126, 251);">齐桓公姜小白曾流亡于莒,鲍叔牙劝谏他毋忘在莒,励精图治,九合诸侯,成就了千秋霸业。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size: 20px; color: rgb(22, 126, 251);">古树已四世同堂,树龄2700余年,枝整叶茂,果实累累,常显祥瑞,被人们尊奉为“弥陀寺护法神树”,有“朝拜树王、喜庆吉祥”之说。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size: 20px; color: rgb(22, 126, 251);">弥陀寺之歌</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px; color: rgb(22, 126, 251);">雕塑之意,不甚了解,弄不清楚。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size: 20px; color: rgb(22, 126, 251);">如今,唐山寺已更名“弥陀寺”。山名改作九頂莲花山,寺名改作弥陀寺。没了大唐元素,古寺灵魂尚存?</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px; color: rgb(22, 126, 251);">因国内唐山寺众多,有去重名之意?其实,弥陀寺也何其多也。总之,我是很不理解,亦觉得可惜。</span></p> <p class="ql-block"><span style="color: rgb(22, 126, 251); font-size: 20px;">天高云淡处</span></p><p class="ql-block"><span style="color: rgb(22, 126, 251); font-size: 20px;">上下柳沟村</span></p> <p class="ql-block"><span style="color: rgb(22, 126, 251); font-size: 20px;">山门向东南,唐山摩崖造像。</span></p> <p class="ql-block"><span style="color: rgb(22, 126, 251); font-size: 20px;">五百罗汉石刻像</span></p><p class="ql-block"><span style="color: rgb(22, 126, 251); font-size: 20px;">就山而凿,临崖摩刻,</span></p><p class="ql-block"><span style="color: rgb(22, 126, 251); font-size: 20px;">精雕细琢,刻文雕佛。</span></p><p class="ql-block"><span style="color: rgb(22, 126, 251); font-size: 20px;">缣竹易销,金石难灭,</span></p><p class="ql-block"><span style="color: rgb(22, 126, 251); font-size: 20px;">托以高山,永留不绝。</span></p><p class="ql-block"><br></p> <p class="ql-block"><span style="font-size: 20px; color: rgb(22, 126, 251);">罗汉造像,惟妙惟肖,</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px; color: rgb(22, 126, 251);">形态各异,栩栩如生。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size: 20px; color: rgb(22, 126, 251);">细看注释,皆为尊者。百度了一下,佛教中修成正果者,可成佛、菩萨和罗汉。罗汉可被称为尊者,但尊者不一定是罗汉。</span></p> <p class="ql-block"><span style="color: rgb(22, 126, 251); font-size: 20px;">《西游记》第壹佰回讲述,唐僧师徒四人,历经九九八十一难,降妖除魔,终修成正果。</span></p><p class="ql-block"><span style="color: rgb(22, 126, 251); font-size: 20px;">唐三藏受封“旃檀功德佛”,孙悟空受封“斗战胜佛”,猪悟能受封“净坛使者”,沙悟净受封“金身罗汉”,白龙马受封“八部天龙”。八戒开始还颇有微词,看来佛教内部也是有层级的。</span></p> <p class="ql-block"><span style="color: rgb(22, 126, 251); font-size: 20px;">佛教认为众生平等,佛在心中,修行世间,皆可成佛。</span></p><p class="ql-block"><span style="color: rgb(22, 126, 251); font-size: 20px;">所谓“佛在当下一念间”,就是这个道理。</span></p> <p class="ql-block"><span style="color: rgb(22, 126, 251); font-size: 20px;">佛教教化众生,存善念,积善缘,行善事,得善果,慈悲为怀,积德行善,普世之箴言。</span></p> <p class="ql-block"><span style="color: rgb(22, 126, 251); font-size: 20px;">五百罗汉</span></p><p class="ql-block"><span style="color: rgb(22, 126, 251); font-size: 20px;">——中国佛教协会赵朴初书</span></p> <p class="ql-block"><span style="color: rgb(22, 126, 251); font-size: 20px;">罗汉崖上摩崖石刻,7个佛龛,504尊佛像,分布面积约计16平方米,佛像的始凿年代应为隋唐时期。佛像高约20-25cm,宽约10cm,进深约3-8cm不等。</span></p><p class="ql-block"><span style="color: rgb(22, 126, 251); font-size: 20px;">莫高窟,敦煌飞天,壁画精美;龙门石窟,规模宏大;云冈石窟,尚未目睹。大朝台时,中台西侧,蓝天白云下,五百罗汉石雕,有的憨态可掬,有的手执法器,有的怒目圆睁,有的脚踏妖魅,甚为壮观,记忆犹新。</span></p> <p class="ql-block"><span style="color: rgb(22, 126, 251); font-size: 20px;">摩崖凿石刻 岩壁雕佛陀</span></p><p class="ql-block"><span style="color: rgb(22, 126, 251); font-size: 20px;">罗汉禅定坐 隋唐居士多</span></p> <p class="ql-block"><span style="color: rgb(22, 126, 251); font-size: 20px;">自观世人信佛,初衷不一,或真信笃行,或为名为利,亦或自我救赎,正如基督教到教堂忏悔一样。</span></p> <p class="ql-block"><span style="color: rgb(22, 126, 251); font-size: 20px;">唐太宗,一代明君,文治武功,开放包容,威服四海,万国朝拜。有来唐留学生感言:“此身愿留中华国,岁岁朝拜五台山”。</span></p><p class="ql-block"><span style="color: rgb(22, 126, 251); font-size: 20px;">但玄武门之变,权力之争,未免血腥,难免常受噩梦之惊。他尊崇佛教,遣使三藏取经,开坛教化众生,为国为民为社稷,亦求心安未可知。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size: 20px; color: rgb(22, 126, 251);">佛教自公元纪年传入我国,与汉武帝开辟丝绸之路,置河西四郡,不无关系,东汉成为神秘之术,洛阳始有白马寺,隋唐达到鼎盛。</span></p> <p class="ql-block"><span style="color: rgb(22, 126, 251); font-size: 20px;">佛教在中国的发展也有波折,历史上有几次灭佛运动,其中规模最大的,莫过于“三武一宗(北魏太武帝、北周武帝、唐武宗、后周世宗),灭佛原因不一而足,概与影响国政有关。</span></p> <p class="ql-block"><span style="color: rgb(22, 126, 251); font-size: 20px;">天生三武祸吾宗,</span></p><p class="ql-block"><span style="color: rgb(22, 126, 251); font-size: 20px;">释子回家塔寺空。</span></p><p class="ql-block"><span style="color: rgb(22, 126, 251); font-size: 20px;">应是昔年崇奉日,</span></p><p class="ql-block"><span style="color: rgb(22, 126, 251); font-size: 20px;">不能清俭守真风。</span></p><p class="ql-block"><span style="color: rgb(22, 126, 251); font-size: 20px;">——宋代宗颐禅师</span></p> <p class="ql-block"><span style="color: rgb(22, 126, 251); font-size: 20px;">石刻虽遭破坏,面部多已被毁,但仔细辨认可见,佛像均为并排坐姿,浅浮雕,有的手合十,有的执法器,禅坐入定,形态各异,栩栩如生。2006年唐山摩崖造像公布为省级重点文物保护单位。</span></p> <p class="ql-block"><span style="color: rgb(22, 126, 251); font-size: 20px;">唐山摩崖石刻虽然命运多桀,破毁严重,但总算有所保留,相比阿富汗的巴米扬大佛的归宿好多了。</span></p><p class="ql-block"><span style="color: rgb(22, 126, 251); font-size: 20px;">历史遗存和文明传承,总要一定的物化的东西来承载。千年古建筑,一旦被毁便成永恒。</span></p><p class="ql-block"><span style="color: rgb(22, 126, 251); font-size: 20px;">其实,有形的文物容易毁坏,但内化于心的东西,是难以去除的。文化之意,在于以文化人,教育民众。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size: 20px; color: rgb(22, 126, 251);">五百罗汉摩崖刻</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px; color: rgb(22, 126, 251);">降龙伏虎除妖魔</span></p><p class="ql-block"><span style="color: rgb(22, 126, 251); font-size: 20px;">世人息灭贪嗔痴</span></p><p class="ql-block"><span style="color: rgb(22, 126, 251); font-size: 20px;">勤修戒定慧成佛</span></p> <p class="ql-block"><span style="color: rgb(22, 126, 251); font-size: 20px;">流云飞渡唐山寺</span></p><p class="ql-block"><span style="color: rgb(22, 126, 251); font-size: 20px;">摩崖石刻罗汉崖</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size: 20px; color: rgb(22, 126, 251);">危岩百尺苍山远</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size: 20px; color: rgb(22, 126, 251);">摩崖高悬云在肩</span></p> <p class="ql-block"><span style="color: rgb(22, 126, 251); font-size: 20px;">巨石排空罗汉崖</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size: 20px; color: rgb(22, 126, 251);">山路崎岖白云边</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size: 20px; color: rgb(22, 126, 251);">登上摩崖顶</span></p><p class="ql-block"><span style="color: rgb(22, 126, 251); font-size: 20px;">俯瞰苍龙岭</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px; color: rgb(22, 126, 251);">济南长清佛峪沟,也有类似石刻,保存相对完好,有机会去看看。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size: 20px; color: rgb(22, 126, 251);">古镇东里店,潺潺沂水边。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px; color: rgb(22, 126, 251);">东里,秦汉东安郡治所,东安遗址,及至隋代。抗战时期,东里店曾作为山东省国民政府驻地,遭到日寇轰炸,造成人员伤亡。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px; color: rgb(22, 126, 251);">沂水作为淮河支流之一,丰水季节,水可平槽,及至清咸丰年间,仍作为水运通道,船可行入大运河。</span></p> <p class="ql-block"><span style="color: rgb(22, 126, 251); font-size: 20px;">柳沟人家好</span></p> <p class="ql-block"><span style="color: rgb(22, 126, 251); font-size: 20px;">田园柳舍新</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size: 20px; color: rgb(22, 126, 251);">走进巨石岭</span></p> <p class="ql-block"><span style="color: rgb(22, 126, 251); font-size: 20px;">天上纪王城</span></p><p class="ql-block"><span style="color: rgb(22, 126, 251); font-size: 20px;">唐山南望,不过八里,便是沂水纪王崮天上王城景区。纪王崮,沂蒙七十二崮之首,唯一人居之崮。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px; color: rgb(22, 126, 251);">话说纪国,商周小国之一,但很不安分,好打小报告。公元前868年,周夷王借助纪殇侯谗言,烹杀齐哀公。公元前690年,齐襄公灭纪,齐纪两国长达178年的家仇国恨,就此画上了句号。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size: 20px; color: rgb(22, 126, 251);">🫓东里大饼🫓</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size: 20px; color: rgb(22, 126, 251);">南有东里大饼</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px; color: rgb(22, 126, 251);">北有青城煎包</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px; color: rgb(22, 126, 251);">东有金岭牛肉</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px; color: rgb(22, 126, 251);">西有周村烧饼</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px; color: rgb(22, 126, 251);">—一枚吃货的美食地图</span></p> <p class="ql-block"><span style="color: rgb(22, 126, 251); font-size: 20px;">佛门清净地</span></p><p class="ql-block"><span style="color: rgb(22, 126, 251); font-size: 20px;">人间烟火气</span></p> <p class="ql-block"><span style="color: rgb(22, 126, 251); font-size: 20px;">滕州·龙泉宝塔</span></p><p class="ql-block"><span style="color: rgb(22, 126, 251); font-size: 20px;">荆河之畔,始建于唐,几经重修,屹立千年,善国滕州,偶然遇见。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size: 20px; color: rgb(22, 126, 251);">长笛悠扬声声慢</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px; color: rgb(22, 126, 251);">青山依旧岁岁新</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px; color: rgb(22, 126, 251);">摩崖石刻今犹在</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size: 20px; color: rgb(22, 126, 251);">不见僧敲月下门</span></p>