异体诗里乐趣多(2021年12月)

一棵树

<p class="ql-block">  所谓异体诗,是相对格律诗而言的,要说异体诗,不得不先说格律诗。</p><p class="ql-block"> 格律诗是一条大河。唐初,格律诗形成,诗体、平仄、音韵、对仗均有严格要求。这种具有抑扬顿挫韵律的诗,立刻引得从庙堂到乡野的诗家骚客趋之若鹜,据统计,唐代格律诗创作达五万首之多,由此形成我国古典诗歌发展的高峰。之后,格律诗又为历代文人推崇,直到今天,仍然是古典诗歌的主流。然而,就像自然界除了大江大河外,还有山涧、溪流、沟渠一样,在古典诗歌中,还有一些诗不太讲究平仄,音韵要求也宽泛,相对于格律诗,这些诗显得比较另类,因而为一些“大家”不齿,贬称为异体诗。</p><p class="ql-block"> 异体诗,难登大雅之堂,再说直白一点,就是不入流。由于属旁门左道,所以没有权威名字,也有人称为别体诗、杂体诗甚至趣味诗等等,不一而足。</p><p class="ql-block"> 其实,异体诗虽多是游戏之作,但内容广泛,趣味横生,为世人所喜爱,其中既有脍炙人口的名家经典,也有流传久远的草根之作。</p><p class="ql-block"> 写诗,与我说来,本来就是休闲娱乐,因此,对所谓异体诗并不排斥,近年来,陆陆续续尝试写了一些,选几首做个美篇,与众亲友同乐。</p> <p class="ql-block"> 嵌字诗</p><p class="ql-block"> 嵌字即把若干特定的字镶嵌到诗篇之中,这些字连起来可以是名字、成语、短语等等。</p><p class="ql-block"> 一天,朋友发来撰写的“酒色财气”嵌字诗,觉得很好,于是也写了两首(见后)。</p><p class="ql-block"> 关于“酒色财气”有个典故。北宋文豪苏东坡在大相国寺墙上看到了元和尚一首诗“酒色财气四面墙,人人都在里边藏。谁能跳出圈外头,不活百岁寿也长”,一时技痒,随手题诗曰“饮酒不醉是英豪,恋色不迷最为高。不义之财不可取,有气不生气自消”,诗毕,掷笔而去。看吧,短短数言便把人生哲理说得明明白白。再后来,王安石、宋神宗等又有和诗,一时传为佳话。</p> <p class="ql-block">酒色财气(嵌字诗二首)</p><p class="ql-block">(2016年12月14日)</p><p class="ql-block"> 一</p><p class="ql-block">李白斗酒诗百篇,</p><p class="ql-block">重情轻色走大千。</p><p class="ql-block">万贯浮财皆散尽,</p><p class="ql-block">唯留一气吞河山。</p><p class="ql-block"> 二</p><p class="ql-block">酒色财气皆双刃,</p><p class="ql-block">所倚祸福谁可分。</p><p class="ql-block">德是准绳法是限,</p><p class="ql-block">自知取舍乃高人。</p> <p class="ql-block"> 辘轳体</p><p class="ql-block"> 关于辘轳体,其名字也很杂,轮回体、回文诗、回环诗等等皆有人称之,特点就像辘轳一样可以转圈,转的形式多种多样,有正转倒转的、有进进退退转的、有首尾重叠转的、还有一句话在组诗中不同位置转的……</p><p class="ql-block"> 转来转去,我自己都转迷糊了,大家还是看诗吧!</p><p class="ql-block"><br></p> <p class="ql-block">红梅礼赞(辘轳体)</p><p class="ql-block">(2018年12月26日)</p><p class="ql-block">红梅君子最超凡,</p><p class="ql-block">铁骨冰心对酷寒。</p><p class="ql-block">霜打雪压犹自笑,</p><p class="ql-block">幽幽香气满人间。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">幽幽香气满人间,</p><p class="ql-block">多少骚家醉树前。</p><p class="ql-block">梦驾青云搜美韵,</p><p class="ql-block">吟哦诗赋万千篇。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">吟哦诗赋万千篇,</p><p class="ql-block">长使英雄双泪潸。</p><p class="ql-block">大化高情身与义,</p><p class="ql-block">腔腔碧血付河山。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">腔腔碧血付河山,</p><p class="ql-block">迎迓神州春满园。</p><p class="ql-block">一树烟霞秀色里,</p><p class="ql-block">红梅君子最超凡。</p> <p class="ql-block">悼念消防英烈(辘轳体)</p><p class="ql-block"> 2019年三月底,四川凉山扑灭山火战斗中,27名消防战士和3名地方干部牺牲,消息传来,举国悲痛。</p><p class="ql-block">绿衣人去影投林,</p><p class="ql-block">去影投林火噬身。</p><p class="ql-block">林火噬身终又有,</p><p class="ql-block">身终又有绿衣人。</p> <p class="ql-block">贺孙颖莎战胜伊藤(辘轳体)</p><p class="ql-block"> 2021年七月东京奥运会乒乓球女单半决赛,孙颖莎4比0横扫日本名将伊藤美诚,使对手“力夺三金”的豪言成为笑谈。</p><p class="ql-block">颖莎行剑影千重,</p><p class="ql-block">剑影千重聚大风。</p><p class="ql-block">重聚大风扫厉寇,</p><p class="ql-block">风扫厉寇颖莎行。</p> <p class="ql-block">我欠秋天一首诗(辘轳体)</p><p class="ql-block">(2021年9月24日)</p><p class="ql-block">我欠秋天一首诗,</p><p class="ql-block">匆匆往事化云丝。</p><p class="ql-block">偶然一阵轻风过,</p><p class="ql-block">去影飘忽难把持。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">厉瘟四面久挟持,</p><p class="ql-block">我欠秋天一首诗。</p><p class="ql-block">两亿恹恹心地满,</p><p class="ql-block">无关花谢早和迟。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">秋风秋雨知多少,</p><p class="ql-block">秋水秋潮何浩渺。</p><p class="ql-block">我欠秋天一首诗,</p><p class="ql-block">心中秋梦谁人晓。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">普照阳光终有时,</p><p class="ql-block">稻菽千里浪飞驰,</p><p class="ql-block">但凭意气先干酒,</p><p class="ql-block">我欠秋天一首诗。</p><p class="ql-block">(自注:两亿指全球新冠病人累计超过两亿例。)</p> <p class="ql-block"> 打油诗</p><p class="ql-block"> 打油诗以唐朝民间诗人张打油名字命名,其实就是顺口溜。此类诗不拘泥于平仄对仗,用韵灵活,最显著特点就是多用俚语俗句,诙谐有趣,便于人们理解接受。最有名的便是张打油《雪诗》:“江上一笼统,井上黑窟窿。黄狗身上白,白狗身上肿。”</p><p class="ql-block"> 曾读过朱元璋的一首打油诗,震惊到了。朱元璋农民出身,当过乞丐,做过和尚,但其最终成为开国皇帝,自然不是一般人。朱诗虽文化修养不高,但琅琅上口,劲道十足。譬如《金鸡报晓》,有好多版本,这里只录我记忆中的一首:“鸡叫一声撅一撅,鸡叫两声撅两撅。鸡叫三声扶桑出,扫尽残星与晓月。”诗的上半阕似闻市井之声,下半阙诗风陡转,有帝王之气弥漫在字里行间,像极了朱元璋的一生。有言道“嬉笑怒骂皆成文章”,用在打油诗身上,最合适不过了。</p> <p class="ql-block">观看世锦赛马拉松(打油诗)</p><p class="ql-block">(2011年9月4日)</p><p class="ql-block">各色人等密麻麻,</p><p class="ql-block">发令枪响齐撒丫。</p><p class="ql-block">等到撞线你再看,</p><p class="ql-block">眼前一片肯尼亚。</p> <p class="ql-block">乞丐报警(打油诗)</p><p class="ql-block">(2014年4月20日)</p><p class="ql-block"> 报载:某乞丐因只收到五毛钱而与游客起了冲突,愤而报警。</p><p class="ql-block">乞丐摆钵盆,</p><p class="ql-block">不收角和分。</p><p class="ql-block">不是钱的事,</p><p class="ql-block">丢不起那人。</p> <p class="ql-block">冤家聚头(打油诗)</p><p class="ql-block">(2014年12月24日)</p><p class="ql-block"> 据报道,某地有一对夫妻,妻子在外搓麻将彻夜未归,丈夫一怒之下放火把家给点了。</p><p class="ql-block">妻赌夜不归,</p><p class="ql-block">夫怒家成灰。</p><p class="ql-block">王八嫁乌龟,</p><p class="ql-block">谁也别嫌谁。</p> <p class="ql-block">闻特朗普感染新冠肺炎(打油诗)</p><p class="ql-block">(2020年10月3日)</p><p class="ql-block"> 得知美国总统特朗普感染新冠肺炎,特汇集其言论,成诗一首。</p><p class="ql-block">总统染病莫着急,</p><p class="ql-block">“新冠感冒一样的”,</p><p class="ql-block">“我的药方最管用”,</p><p class="ql-block">“羟氯喹拌消毒剂”。</p> <p class="ql-block">感叹怪异人面发型(打油诗)</p><p class="ql-block">(2021年12月18日)</p><p class="ql-block">刮毛带修剪,</p><p class="ql-block">弄成名人脸。</p><p class="ql-block">天天街上转,</p><p class="ql-block">不用办展览。</p> <p class="ql-block"> 古风</p><p class="ql-block"> 古风是唐朝之前形成的一种诗体,将古风称为异体诗似乎不太合适,因为古风的创作数量不亚于格律诗,于是人们又将古风称为古体诗,而将格律诗称为近体诗。总的说来,古风形式比较自由,用韵宽泛,也不受平仄限制。</p><p class="ql-block"> 我曾分别使用古风和打油诗,就街头观棋写过两首诗,两种风格各有尝试。</p> <p class="ql-block">观棋(古风)</p><p class="ql-block">(2011年冬)</p><p class="ql-block">浩浩天地,泱泱北国。</p><p class="ql-block">清阳远悬,寒气萧索。</p><p class="ql-block">身处陋巷,意驰楚河。</p><p class="ql-block">布衣敝履,决胜帷幄。</p><p class="ql-block">危坐搦战,其谁舍我。</p><p class="ql-block">红先黑后,恭主让客。</p><p class="ql-block">当头架炮,拱卒巡河。</p><p class="ql-block">屏风跳马,出车通辙。</p><p class="ql-block">开局谋势,中盘斩捉。</p><p class="ql-block">直逼帅巢,胜利在握。</p><p class="ql-block">抑或有失,谈笑而过。</p><p class="ql-block">从头再来,壮心不殁。</p><p class="ql-block">围众三复,支招评说。</p><p class="ql-block">既当范增,亦做萧何。</p><p class="ql-block">博弈国粹,雅俗咸乐。</p><p class="ql-block">爱此不疲,悠然自得。</p> <p class="ql-block">街边观弈(打油诗)</p><p class="ql-block">(2013年9月)</p><p class="ql-block">一个刘备坐中账,</p><p class="ql-block">身边一圈诸葛亮。</p><p class="ql-block">太尉支招巡河炮,</p><p class="ql-block">司徒劝谏双飞象。</p><p class="ql-block">左丞声高盖群儒,</p><p class="ql-block">右宰手快替君忙。</p><p class="ql-block">十八口子乱当家,</p><p class="ql-block">自家军营点炮仗。</p><p class="ql-block">敌车大进风向变,</p><p class="ql-block">杀气重重来八方。</p><p class="ql-block">武将谋臣声渐弱,</p><p class="ql-block">一不留神皆叛降。</p><p class="ql-block">三五回合被将死,</p><p class="ql-block">蜀皇孤家何沮丧,</p><p class="ql-block">个个都是胜利者,</p><p class="ql-block">臭棋篓子一人当。</p> <p class="ql-block">  还有一些异体诗,如宝塔诗等等,我觉得过于形式化,不曾涉猎。</p><p class="ql-block"> 2016年以前,我基本不懂韵律,根本不懂平仄。有战友实在看不下眼,发来《格律诗检测app》,要我写完诗对照检查。被逼无奈,逛书城买了几本古典诗歌教科书,算是仔细学了一遍。这几年再写诗,不知不觉讲究了起来。对异体诗虽很感兴趣,但终究是蜻蜓点水,浅尝辄止。其实异体诗并不比格律诗简单,想要写出韵味,非下苦功夫不可。个中遗憾以后再弥补吧!</p><p class="ql-block"> (全文完)</p><p class="ql-block">(图片载于网络,和诗文没有直接关系)</p> <p class="ql-block">由衷的感谢各位亲朋好友关注!</p>