<p class="ql-block"><a href="http://xima.tv/i5CxB3?_sonic=0" rel="noopener noreferrer" target="_blank">道德经陈琴老师</a></p> <p><a href="https://mp.weixin.qq.com/s/7nlu7FBL29A7ztZ1ueL6pg" target="_blank">徐健顺老师讲文读语音</a></p> <p><a href="http://xima.tv/Pyh1J5" rel="noopener noreferrer" target="_blank">徐健顺老师吟诵讲座音频</a></p><p><a href="https://b23.tv/VmGsZD" rel="noopener noreferrer" target="_blank">徐健顺老师吟诵讲座视频b站</a>旧版</p><p><a href="https://b23.tv/EJpBQo" rel="noopener noreferrer" target="_blank">徐健顺老师吟诵教程新版</a>b站</p> <p><a href="https://www.meipian.cn/2yb0zrst?share_from=self" target="_blank">徐健顺老师吟诵教程1-6和20-24</a></p> <p><a href="https://www.meipian.cn/2xky5rn8?share_from=self" target="_blank">徐健顺老师吟诵教程7-19</a></p> <p><a href="https://www.meipian.cn/2w4118he?share_from=self" target="_blank">徐健顺老师吟诵教学法讲解一</a></p> <p><a href="https://www.meipian.cn/2xvvaq11?share_from=self" target="_blank">徐健顺吟诵教学法讲解二</a></p> <p><a href="https://www.meipian.cn/311eabdo?share_from=self" target="_blank">徐健顺老师吟诵教学法讲解三</a></p> <p><a href="http://xima.tv/myLdVK" rel="noopener noreferrer" target="_blank">爱德梦早八点入园音乐集</a><a href="http://xima.tv/wWOmBM" target="_blank" style="background-color: rgb(255, 255, 255);">徐健顺古诗文吟诵蒙学吟诵</a></p> <p><a href="http://xima.tv/sK0lSb" rel="noopener noreferrer" target="_blank">普通话吟诵平调示例28首</a><a href="http://xima.tv/Z9agE2" rel="noopener noreferrer" target="_blank" style="background-color: rgb(255, 255, 255);">徐健顺老师吟诵</a><a href="http://xima.tv/OeLLKk" rel="noopener noreferrer" target="_blank" style="background-color: rgb(255, 255, 255);">国学吟诵普通话吟诵示例100首</a></p> <p><a href="http://xima.tv/KNTlhe" rel="noopener noreferrer" target="_blank">徐健顺老师吟诵专辑</a></p><p><a href="http://xima.tv/Hi2GpY" rel="noopener noreferrer" target="_blank">古诗吟诵2</a>徐健顺老师</p> <p><a href="http://xima.tv/vc8uum" rel="noopener noreferrer" target="_blank">徐健顺普通话吟诵</a></p><p><a href="http://xima.tv/xNbvbn" rel="noopener noreferrer" target="_blank">中华经典吟诵</a></p><p><a href="http://xima.tv/3MlVVy" rel="noopener noreferrer" target="_blank" style="background-color: rgb(255, 255, 255);">徐健顺吟咏选</a></p> <p><a href="http://xima.tv/DyyRFF" target="_blank">吟诵与模学</a>徐健顺老师</p> <p><a href="http://xima.tv/8WOluJ" rel="noopener noreferrer" target="_blank">论语吟诵</a></p><p><a href="https://lunyu.5000yan.com/yongye/" target="_blank">论语全本解读</a></p> <p><a href="http://xima.tv/3k1VI3" target="_blank">徐健顺蒙学经典吟诵</a>礼记龙文鞭影老子等</p> <p><a href="http://xima.tv/rizfB9" rel="noopener noreferrer" target="_blank">诗词吟诵徐健顺老师</a><a href="http://xima.tv/EKXk76" rel="noopener noreferrer" target="_blank" style="background-color: rgb(255, 255, 255);">徐健顺吟诵选</a></p><p><a href="http://xima.tv/LLVFvq" rel="noopener noreferrer" target="_blank" style="background-color: rgb(255, 255, 255);">徐健顺老师专辑</a><a href="http://xima.tv/afFBpo" target="_blank" style="background-color: rgb(255, 255, 255);">徐健顺经典吟诵</a></p> <p><a href="https://mp.weixin.qq.com/s/b_Vpyflm8qHtWF4cZDCK4w" rel="noopener noreferrer" target="_blank">押韵的意义</a></p><p><a href="https://mp.weixin.qq.com/s/5F3obnrg_mbr0ZklfzapTg" rel="noopener noreferrer" target="_blank">汉语语音有意义</a></p><p><a href="https://mp.weixin.qq.com/s/rXcgQRQGHk1ZPK1hqm7Mhg" rel="noopener noreferrer" target="_blank">汉语的历史</a></p><p><a href="https://mp.weixin.qq.com/s/LPhi3hmr86PL394UFLCCfQ" rel="noopener noreferrer" target="_blank">中古音的意义上声去声</a></p><p><a href="https://mp.weixin.qq.com/s/bo0J6a53sJ1RLruZG0MmgQ" rel="noopener noreferrer" target="_blank">去声入声</a></p><p><a href="https://mp.weixin.qq.com/s/JWCoHuwmMlSQyixoqiaLdg" rel="noopener noreferrer" target="_blank">声母的意义</a></p><p><a href="https://mp.weixin.qq.com/s/yh8k89lN8zp4Rf_Q4vmNew" rel="noopener noreferrer" target="_blank">韵母的意义</a></p><p><a href="https://mp.weixin.qq.com/s/3ldQY32mqZdiOfs44Id8Aw" rel="noopener noreferrer" target="_blank">韵的意义上</a></p><p><a href="https://mp.weixin.qq.com/s/3Eoj4usQRil4Q2B2OaBDWw" rel="noopener noreferrer" target="_blank">韵的意义中</a></p><p><a href="https://mp.weixin.qq.com/s/8mJlNP_2jrulNr7GxgAsOA" rel="noopener noreferrer" target="_blank">韵的意义下</a></p><p><a href="https://mp.weixin.qq.com/s/5K_fND9tLx4oQjNtZiDdHA" target="_blank">诗词格律</a></p> <p><a href="https://mp.weixin.qq.com/s/9kLrci8UI3Mto5u7XN2cIw" rel="noopener noreferrer" target="_blank">小学吟诵~论语学而第一</a><a href="http://xima.tv/so831s?_sonic=0" rel="noopener noreferrer" target="_blank" style="background-color: rgb(255, 255, 255);">诵读徐健顺论语</a></p><p><a href="http://xima.tv/pjZNg5?_sonic=0" rel="noopener noreferrer" target="_blank" style="background-color: rgb(255, 255, 255);">徐健顺老师吟诵</a></p><p><a href="https://lunyu.5000yan.com/mulu/" target="_blank" style="background-color: rgb(255, 255, 255);"><span class="ql-cursor"></span>论语解读</a></p> <p>《论语》由孔子弟子及再传弟子编写而成,至汉代成书。主要记录孔子及其弟子的言行,较为集中地反映了孔子的思想,是儒家学派的经典著作之一。以语录体为主,叙事体为辅,集中体现了孔子的政治主张、伦理思想、道德观念及教育原则等。与《大学》、《中庸》、《孟子》并称“四书”,与《诗》、《书》、《礼》、《易》、《春秋》等“五经”,总称“四书五经”。全书共20篇、492章,首创 “语录体” 。是中国现传扬并学习的古代著作之一。</p><p> 《论语》在古代有3个版本,包括《古论》《鲁论》和《齐论》。现在通行的《论语》是由《鲁论》和《古论》整理形成的版本,而《齐论》则在汉魏时期失传。</p> <p class="ql-block">学而篇</p><p class="ql-block">本篇主要讲“务本”的道理,引导初学者进入“道德之门”</p><p class="ql-block"><b>学而第一</b></p><p class="ql-block"><b>1子</b><b style="color:rgb(237, 35, 8);">曰</b><b>:</b></p><p class="ql-block"><b>“</b><b style="color:rgb(237, 35, 8);">学</b><b>而时</b><b style="color:rgb(237, 35, 8);">习</b><b>之,</b><b style="color:rgb(237, 35, 8);">不亦说</b><b>乎~?</b></p><p class="ql-block"><b>有朋自远方来,</b><b style="color:rgb(237, 35, 8);">不亦乐</b><b>乎~?</b></p><p class="ql-block"><b>人</b><b style="color:rgb(237, 35, 8);">不</b><b>知而</b><b style="color:rgb(237, 35, 8);">不</b><b>愠,</b><b style="color:rgb(237, 35, 8);">不亦</b><b>君子乎~?”</b></p><p class="ql-block"><b>2有子</b><b style="color:rgb(237, 35, 8);">曰</b><b>:</b></p><p class="ql-block"><b>“其为人也孝弟,而好犯上者,</b></p><p class="ql-block"><b style="color:rgb(1, 1, 1);">鲜</b><b>矣;</b></p><p class="ql-block"><b style="color:rgb(237, 35, 8);">不</b><b>好犯上,而好</b><b style="color:rgb(237, 35, 8);">作</b><b>乱者,</b></p><p class="ql-block"><b>未之有也。</b></p><p class="ql-block"><b>君子务本,本</b><b style="color:rgb(237, 35, 8);">立</b><b>而道生。</b></p><p class="ql-block"><b>孝弟也者,其为仁之本与!”</b></p><p class="ql-block"><b>3子</b><b style="color:rgb(237, 35, 8);">曰</b><b>:</b></p><p class="ql-block"><b>“巧言令</b><b style="color:rgb(237, 35, 8);">色</b><b>,</b><b style="color:rgb(1, 1, 1);">鲜</b><b>矣仁!”</b></p><p class="ql-block"><b>4曾子</b><b style="color:rgb(237, 35, 8);">曰</b><b>:</b></p><p class="ql-block"><b>“吾</b><b style="color:rgb(237, 35, 8);">日</b><b>三省吾身:</b></p><p class="ql-block"><b>为人谋而</b><b style="color:rgb(237, 35, 8);">不</b><b>忠乎?</b></p><p class="ql-block"><b>与朋友交而</b><b style="color:rgb(237, 35, 8);">不</b><b>信乎?</b></p><p class="ql-block"><b>传</b><b style="color:rgb(237, 35, 8);">不习</b><b>乎?”</b></p><p class="ql-block"><b>5子</b><b style="color:rgb(237, 35, 8);">曰</b><b>:</b></p><p class="ql-block"><b>“道千乘之</b><b style="color:rgb(237, 35, 8);">国</b><b>:敬事而信,</b></p><p class="ql-block"><b style="color:rgb(237, 35, 8);">节</b><b>用而爱人,使民以时。”</b></p><p class="ql-block"><b>6 子</b><b style="color:rgb(237, 35, 8);">曰</b><b>:</b></p><p class="ql-block"><b>“弟子</b><b style="color:rgb(237, 35, 8);">入则</b><b>孝,</b><b style="color:rgb(237, 35, 8);">出则</b><b>弟,</b></p><p class="ql-block"><b>谨而信,泛爱众,而亲仁。</b></p><p class="ql-block"><b>行有余</b><b style="color:rgb(237, 35, 8);">力</b><b>,</b><b style="color:rgb(237, 35, 8);">则</b><b>以</b><b style="color:rgb(237, 35, 8);">学</b><b>文。”</b></p><p class="ql-block"><b>7子夏</b><b style="color:rgb(237, 35, 8);">曰</b><b>:</b></p><p class="ql-block"><b>“贤贤</b><b style="color:rgb(237, 35, 8);">易色</b><b>,事父母能</b><b style="color:rgb(237, 35, 8);">竭</b><b>其力,</b></p><p class="ql-block"><b>事君能致其身,</b></p><p class="ql-block"><b>与朋友交言而有信。</b></p><p class="ql-block"><b>虽</b><b style="color:rgb(237, 35, 8);">曰</b><b>未</b><b style="color:rgb(237, 35, 8);">学</b><b>,吾</b><b style="color:rgb(237, 35, 8);">必</b><b>谓之</b><b style="color:rgb(237, 35, 8);">学</b><b>矣。”</b></p><p class="ql-block"><b>8子</b><b style="color:rgb(237, 35, 8);">曰</b><b>:</b></p><p class="ql-block"><b>“君子</b><b style="color:rgb(237, 35, 8);">不</b><b>重</b><b style="color:rgb(237, 35, 8);">则不</b><b>威,</b><b style="color:rgb(237, 35, 8);">学则不</b><b>固。</b></p><p class="ql-block"><b>主忠信。无友</b><b style="color:rgb(237, 35, 8);">不</b><b>如己者。</b></p><p class="ql-block"><b style="color:rgb(1, 1, 1);">过</b><b style="color:rgb(237, 35, 8);">则勿</b><b>惮改。”</b></p><p class="ql-block"><b>9曾子</b><b style="color:rgb(237, 35, 8);">曰</b><b>:</b></p><p class="ql-block"><b>“慎终追远,民</b><b style="color:rgb(237, 35, 8);">德</b><b>归厚矣。”</b></p><p class="ql-block"><b>10子禽问于子贡</b><b style="color:rgb(237, 35, 8);">曰</b><b>:</b></p><p class="ql-block"><b>“夫子至于是邦也,</b></p><p class="ql-block"><b style="color:rgb(237, 35, 8);">必</b><b>闻其政,求之与?</b><b style="color:rgb(237, 35, 8);">抑</b><b>与之与?”</b></p><p class="ql-block"><b>子贡</b><b style="color:rgb(237, 35, 8);">曰</b><b>:</b></p><p class="ql-block"><b>“夫子温、良、恭、俭、让以</b><b style="color:rgb(237, 35, 8);">得</b><b>之。</b></p><p class="ql-block"><b>夫子之求之也,</b></p><p class="ql-block"><b>其诸异乎人之求之与?”</b></p><p class="ql-block"><b>11子</b><b style="color:rgb(237, 35, 8);">曰</b><b>:</b></p><p class="ql-block"><b>“父在,观其志;</b></p><p class="ql-block"><b>父</b><b style="color:rgb(237, 35, 8);">没</b><b>,观其行;</b></p><p class="ql-block"><b>三年无改于父之道,</b></p><p class="ql-block"><b>可谓孝矣。”</b></p><p class="ql-block"><b>12有子</b><b style="color:rgb(237, 35, 8);">曰</b><b>:</b></p><p class="ql-block"><b>“礼之用,和为贵。</b></p><p class="ql-block"><b>先王之道斯为美,小大由之。</b></p><p class="ql-block"><b>有所</b><b style="color:rgb(237, 35, 8);">不</b><b>行,知和而和,</b></p><p class="ql-block"><b style="color:rgb(237, 35, 8);">不</b><b>以礼</b><b style="color:rgb(237, 35, 8);">节</b><b>之,</b><b style="color:rgb(237, 35, 8);">亦不</b><b>可行也。”</b></p><p class="ql-block"><b>13有子</b><b style="color:rgb(237, 35, 8);">曰</b><b>:</b></p><p class="ql-block"><b>“信近于义,言可</b><b style="color:rgb(237, 35, 8);">复</b><b>也;</b></p><p class="ql-block"><b>恭近于礼,远耻</b><b style="color:rgb(237, 35, 8);">辱</b><b>也;</b></p><p class="ql-block"><b>因</b><b style="color:rgb(237, 35, 8);">不失</b><b>其亲,</b><b style="color:rgb(237, 35, 8);">亦</b><b>可宗也。” </b></p><p class="ql-block"><b>14子</b><b style="color:rgb(237, 35, 8);">曰</b><b>:</b></p><p class="ql-block"><b>“君子</b><b style="color:rgb(237, 35, 8);">食</b><b>无求饱,居无求安,</b></p><p class="ql-block"><b>敏于事而慎于言,</b></p><p class="ql-block"><b>就有道而正焉,可谓好</b><b style="color:rgb(237, 35, 8);">学</b><b>也已。”</b></p><p class="ql-block"><b>15 子贡</b><b style="color:rgb(237, 35, 8);">曰</b><b>:</b></p><p class="ql-block"><b>“贫而无谄,富而无骄,何如?”</b></p><p class="ql-block"><b>子</b><b style="color:rgb(237, 35, 8);">曰</b><b>:</b></p><p class="ql-block"><b>“可也。</b></p><p class="ql-block"><b>未</b><b style="color:rgb(237, 35, 8);">若</b><b>贫而</b><b style="color:rgb(237, 35, 8);">乐</b><b>,富而好礼者也。”</b></p><p class="ql-block"><b>16子贡</b><b style="color:rgb(237, 35, 8);">曰</b><b>:</b></p><p class="ql-block"><b>“诗云:‘如</b><b style="color:rgb(237, 35, 8);">切</b><b>如</b><b style="color:rgb(1, 1, 1);">磋,</b><b>如</b><b style="color:rgb(237, 35, 8);">琢</b><b>如</b><b style="color:rgb(1, 1, 1);">磨</b><b>。’</b></p><p class="ql-block"><b>其斯之谓与?”</b></p><p class="ql-block"><b>子</b><b style="color:rgb(237, 35, 8);">曰</b><b>:</b></p><p class="ql-block"><b>“赐也,始可与言诗已矣!</b></p><p class="ql-block"><b style="color:rgb(237, 35, 8);">告</b><b>诸往而知来者。”</b></p><p class="ql-block"><b>17子</b><b style="color:rgb(237, 35, 8);">曰</b><b>:</b></p><p class="ql-block"><b>“</b><b style="color:rgb(237, 35, 8);">不</b><b>患人之</b><b style="color:rgb(237, 35, 8);">不</b><b>己知,患</b><b style="color:rgb(237, 35, 8);">不</b><b>知人也。”</b></p><p class="ql-block"><br></p> <p class="ql-block">为政篇</p><p class="ql-block">本篇主要讲治理国家的道理和方法</p><p class="ql-block"><b>为政第二</b></p><p class="ql-block"><b>1子</b><b style="color:rgb(237, 35, 8);">曰</b><b>:</b></p><p class="ql-block"><b>“为政以</b><b style="color:rgb(237, 35, 8);">德</b><b>,譬如</b><b style="color:rgb(237, 35, 8);">北</b><b>辰,</b></p><p class="ql-block"><b>居其所而众星共之。”</b></p><p class="ql-block"><b>2子</b><b style="color:rgb(237, 35, 8);">曰</b><b>:</b></p><p class="ql-block"><b>“诗三</b><b style="color:rgb(237, 35, 8);">百,一</b><b>言以蔽之,</b></p><p class="ql-block"><b style="color:rgb(237, 35, 8);">曰</b><b>‘思无邪’。”</b></p><p class="ql-block"><b>3子</b><b style="color:rgb(237, 35, 8);">曰</b><b>:</b></p><p class="ql-block"><b>“道之以政,齐之以刑,</b></p><p class="ql-block"><b>民免而无耻;</b></p><p class="ql-block"><b>道之以</b><b style="color:rgb(237, 35, 8);">德</b><b>,齐之以礼,</b></p><p class="ql-block"><b>有</b><b style="color:rgb(1, 1, 1);">耻</b><b>且</b><b style="color:rgb(237, 35, 8);">格</b><b>。”</b></p><p class="ql-block"><b>4子</b><b style="color:rgb(237, 35, 8);">曰</b><b>:</b></p><p class="ql-block"><b>“吾</b><b style="color:rgb(237, 35, 8);">十</b><b>有五而志于</b><b style="color:rgb(237, 35, 8);">学</b><b>,</b></p><p class="ql-block"><b>三</b><b style="color:rgb(237, 35, 8);">十</b><b>而</b><b style="color:rgb(237, 35, 8);">立</b><b>,四</b><b style="color:rgb(237, 35, 8);">十</b><b>而</b><b style="color:rgb(237, 35, 8);">不惑,</b></p><p class="ql-block"><b>五</b><b style="color:rgb(237, 35, 8);">十</b><b>而知天命,</b><b style="color:rgb(237, 35, 8);">六十</b><b>而耳顺,</b></p><p class="ql-block"><b style="color:rgb(237, 35, 8);">七十</b><b>而从心所</b><b style="color:rgb(237, 35, 8);">欲</b><b>,</b><b style="color:rgb(237, 35, 8);">不</b><b>踰矩。”</b></p><p class="ql-block"><b>5孟懿子问孝。</b></p><p class="ql-block"><b>子</b><b style="color:rgb(237, 35, 8);">曰</b><b>:“无违。”</b></p><p class="ql-block"><b>樊迟御,子</b><b style="color:rgb(237, 35, 8);">告</b><b>之</b><b style="color:rgb(237, 35, 8);">曰</b><b>:</b></p><p class="ql-block"><b>“孟孙问孝于我,我对曰</b><b style="color:rgb(237, 35, 8);">‘</b><b>无违’。”</b></p><p class="ql-block"><b>樊迟</b><b style="color:rgb(237, 35, 8);">曰:</b><b>“何谓也?”</b></p><p class="ql-block"><b>子</b><b style="color:rgb(237, 35, 8);">曰</b><b>:</b></p><p class="ql-block"><b>“生,事之以礼;</b></p><p class="ql-block"><b>死,葬之以礼,祭之以礼。”</b></p><p class="ql-block"><b>6孟武</b><b style="color:rgb(237, 35, 8);">伯</b><b>问孝。</b></p><p class="ql-block"><b>子</b><b style="color:rgb(237, 35, 8);">曰</b><b>:</b></p><p class="ql-block"><b>“父母唯其</b><b style="color:rgb(237, 35, 8);">疾</b><b>之忧。”</b></p><p class="ql-block"><b>7子游问孝。</b></p><p class="ql-block"><b>子</b><b style="color:rgb(237, 35, 8);">曰</b><b>:</b></p><p class="ql-block"><b>“今之孝者,是谓能养。</b></p><p class="ql-block"><b>至于犬马,皆能有养;</b></p><p class="ql-block"><b style="color:rgb(237, 35, 8);">不</b><b>敬,何以</b><b style="color:rgb(237, 35, 8);">别</b><b>乎?”</b></p><p class="ql-block"><b>8子夏问孝。</b></p><p class="ql-block"><b>子</b><b style="color:rgb(237, 35, 8);">曰</b><b>:</b></p><p class="ql-block"><b>“</b><b style="color:rgb(237, 35, 8);">色</b><b>难。有事弟子</b><b style="color:rgb(237, 35, 8);">服</b><b>其劳,</b></p><p class="ql-block"><b>有酒</b><b style="color:rgb(237, 35, 8);">食</b><b>先生馔,曾是以为孝乎?”</b></p><p class="ql-block"><b>9子</b><b style="color:rgb(237, 35, 8);">曰</b><b>:</b></p><p class="ql-block"><b>“吾与回言终</b><b style="color:rgb(237, 35, 8);">日,不</b><b>违如愚。</b></p><p class="ql-block"><b>退而省其私,</b><b style="color:rgb(237, 35, 8);">亦足</b><b>以</b><b style="color:rgb(237, 35, 8);">发</b><b>。</b></p><p class="ql-block"><b>回也,</b><b style="color:rgb(237, 35, 8);">不</b><b>愚。”</b></p><p class="ql-block"><b>10子</b><b style="color:rgb(237, 35, 8);">曰</b><b>:</b></p><p class="ql-block"><b>“视其所以,观其所由,</b><b style="color:rgb(237, 35, 8);">察</b><b>其所安。</b></p><p class="ql-block"><b>人焉廋哉?人焉廋哉?”</b></p><p class="ql-block"><b>11子</b><b style="color:rgb(237, 35, 8);">曰</b><b>:</b></p><p class="ql-block"><b>“温故而知新,可以为师矣。”</b></p><p class="ql-block"><b>12子</b><b style="color:rgb(237, 35, 8);">曰</b><b>:</b></p><p class="ql-block"><b>“君子</b><b style="color:rgb(237, 35, 8);">不</b><b>器。”</b></p><p class="ql-block"><b>13子贡问君子。</b></p><p class="ql-block"><b>子</b><b style="color:rgb(237, 35, 8);">曰</b><b>:</b></p><p class="ql-block"><b>“先行其言,而后从之。”</b></p><p class="ql-block"><b>14子</b><b style="color:rgb(237, 35, 8);">曰</b><b>:</b></p><p class="ql-block"><b>“君子周而</b><b style="color:rgb(237, 35, 8);">不</b><b>比,小人比而</b><b style="color:rgb(237, 35, 8);">不</b><b>周。”</b></p><p class="ql-block"><b>15子</b><b style="color:rgb(237, 35, 8);">曰</b><b>:</b></p><p class="ql-block"><b>“</b><b style="color:rgb(237, 35, 8);">学</b><b>而</b><b style="color:rgb(237, 35, 8);">不</b><b>思</b><b style="color:rgb(237, 35, 8);">则</b><b>罔,思而</b><b style="color:rgb(237, 35, 8);">不学则</b><b>殆。”</b></p><p class="ql-block"><b>16子</b><b style="color:rgb(237, 35, 8);">曰</b><b>:</b></p><p class="ql-block"><b>“攻乎异端,斯害也已!”</b></p><p class="ql-block"><b>17子</b><b style="color:rgb(237, 35, 8);">曰</b><b>:</b></p><p class="ql-block"><b>“由!诲女知之乎?</b></p><p class="ql-block"><b>知之为知之,</b><b style="color:rgb(237, 35, 8);">不</b><b>知为</b><b style="color:rgb(237, 35, 8);">不</b><b>知,</b></p><p class="ql-block"><b>是知也。”</b></p><p class="ql-block"><b>18子张</b><b style="color:rgb(237, 35, 8);">学</b><b>干</b><b style="color:rgb(237, 35, 8);">禄</b><b>。</b></p><p class="ql-block"><b>子</b><b style="color:rgb(237, 35, 8);">曰</b><b>:</b></p><p class="ql-block"><b>“多闻</b><b style="color:rgb(237, 35, 8);">阙</b><b>疑,慎言其余,</b><b style="color:rgb(237, 35, 8);">则</b><b>寡尤;</b></p><p class="ql-block"><b>多见</b><b style="color:rgb(237, 35, 8);">阙</b><b>殆,慎行其余,</b><b style="color:rgb(237, 35, 8);">则</b><b>寡悔。</b></p><p class="ql-block"><b>言寡尤,行寡悔,</b><b style="color:rgb(237, 35, 8);">禄</b><b>在其中矣。”</b></p><p class="ql-block"><b>19哀公问</b><b style="color:rgb(237, 35, 8);">曰</b><b>:</b></p><p class="ql-block"><b>“何为</b><b style="color:rgb(237, 35, 8);">则</b><b>民</b><b style="color:rgb(237, 35, 8);">服</b><b>?”</b></p><p class="ql-block"><b>孔子对</b><b style="color:rgb(237, 35, 8);">曰</b><b>:</b></p><p class="ql-block"><b>“举</b><b style="color:rgb(237, 35, 8);">直错</b><b>诸枉,</b><b style="color:rgb(237, 35, 8);">则</b><b>民</b><b style="color:rgb(237, 35, 8);">服</b><b>;</b></p><p class="ql-block"><b>举枉</b><b style="color:rgb(237, 35, 8);">错</b><b>诸</b><b style="color:rgb(237, 35, 8);">直</b><b>,</b><b style="color:rgb(237, 35, 8);">则</b><b>民</b><b style="color:rgb(237, 35, 8);">不服</b><b>。”</b></p><p class="ql-block"><b>20季康子问:</b></p><p class="ql-block"><b>“使民敬、忠以劝,如之何?”</b></p><p class="ql-block"><b>子</b><b style="color:rgb(237, 35, 8);">曰</b><b>:</b></p><p class="ql-block"><b>“临之以庄</b><b style="color:rgb(237, 35, 8);">则</b><b>敬,孝慈</b><b style="color:rgb(237, 35, 8);">则</b><b>忠,</b></p><p class="ql-block"><b>举善而教</b><b style="color:rgb(237, 35, 8);">不</b><b>能,</b><b style="color:rgb(237, 35, 8);">则</b><b>劝。”</b></p><p class="ql-block"><b>21</b><b style="color:rgb(237, 35, 8);">或</b><b>谓孔子</b><b style="color:rgb(237, 35, 8);">曰</b><b>:</b></p><p class="ql-block"><b>“子奚</b><b style="color:rgb(237, 35, 8);">不</b><b>为政?”</b></p><p class="ql-block"><b>子</b><b style="color:rgb(237, 35, 8);">曰</b><b>:</b></p><p class="ql-block"><b>“书云:</b></p><p class="ql-block"><b>‘孝乎惟孝、友于兄弟,</b></p><p class="ql-block"><b>施于有政。’</b></p><p class="ql-block"><b>是</b><b style="color:rgb(237, 35, 8);">亦</b><b>为政,奚其为为政?”</b></p><p class="ql-block"><b>22子</b><b style="color:rgb(237, 35, 8);">曰</b><b>:</b></p><p class="ql-block"><b>“人而无信,</b><b style="color:rgb(237, 35, 8);">不</b><b>知其可也。</b></p><p class="ql-block"><b>大车无輗,小车无軏,</b></p><p class="ql-block"><b>其何以行之哉?”</b></p><p class="ql-block"><b>23子张问:</b></p><p class="ql-block"><b>“</b><b style="color:rgb(237, 35, 8);">十</b><b>世可知也?”</b></p><p class="ql-block"><b>子</b><b style="color:rgb(237, 35, 8);">曰</b><b>:</b></p><p class="ql-block"><b>“殷因于夏礼,所损</b><b style="color:rgb(237, 35, 8);">益</b><b>,可知也;</b></p><p class="ql-block"><b>周因于殷礼,所损</b><b style="color:rgb(237, 35, 8);">益</b><b>,可知也;</b></p><p class="ql-block"><b>其</b><b style="color:rgb(237, 35, 8);">或</b><b>继周者,虽</b><b style="color:rgb(237, 35, 8);">百</b><b>世可知也。”</b></p><p class="ql-block"><b>24子</b><b style="color:rgb(237, 35, 8);">曰</b><b>:</b></p><p class="ql-block"><b>“非其鬼而祭之,谄也。</b></p><p class="ql-block"><b>见义</b><b style="color:rgb(237, 35, 8);">不</b><b>为,无勇也。”</b></p> <p class="ql-block">八佾篇</p><p class="ql-block">本篇主要记录孔子谈论礼乐</p> <p class="ql-block"><b style="color:rgb(1, 1, 1);">八佾篇 第三</b> </p><p class="ql-block">1孔子谓季氏:</p><p class="ql-block">“<span style="color:rgb(237, 35, 8);">八佾</span>舞于庭,</p><p class="ql-block">是可忍也~,<span style="color:rgb(237, 35, 8);">孰不</span>可忍也~?”</p><p class="ql-block">2三家者以《雍》<span style="color:rgb(237, 35, 8);">彻</span>,子<span style="color:rgb(237, 35, 8);">曰</span>:</p><p class="ql-block">“‘相维<span style="color:rgb(237, 35, 8);">辟bi</span>公,天子<span style="color:rgb(237, 35, 8);">穆穆</span>’,</p><p class="ql-block">奚取于三家之堂~?”</p><p class="ql-block">3子<span style="color:rgb(237, 35, 8);">曰</span>:</p><p class="ql-block">“人而~<span style="color:rgb(237, 35, 8);">不</span>仁,如礼何~?</p><p class="ql-block">人而~<span style="color:rgb(237, 35, 8);">不</span>仁,如<span style="color:rgb(237, 35, 8);">乐yue</span>何~?”</p><p class="ql-block">4林放问礼之本,子<span style="color:rgb(237, 35, 8);">曰</span>:</p><p class="ql-block">“大哉问~!</p><p class="ql-block">礼,与其奢也~,宁俭;</p><p class="ql-block">丧,与其<span style="color:rgb(237, 35, 8);">易</span>也~,宁<span style="color:rgb(237, 35, 8);">戚</span>。”</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">5子<span style="color:rgb(237, 35, 8);">曰</span>:</p><p class="ql-block">“夷<span style="color:rgb(237, 35, 8);">狄</span>之有君,</p><p class="ql-block"><span style="color:rgb(237, 35, 8);">不</span>如诸夏之亡wu也~。”</p><p class="ql-block">6季氏旅于泰山。</p><p class="ql-block">子谓冉有<span style="color:rgb(237, 35, 8);">曰</span>:</p><p class="ql-block">“女ru<span style="color:rgb(237, 35, 8);">弗</span>能救与~?”</p><p class="ql-block">对<span style="color:rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“<span style="color:rgb(237, 35, 8);">不</span>能~。”</p><p class="ql-block">子<span style="color:rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“呜呼~!</p><p class="ql-block">曾谓泰山<span style="color:rgb(237, 35, 8);">不</span>如林放乎~?”</p><p class="ql-block">7子<span style="color:rgb(237, 35, 8);">曰</span>:</p><p class="ql-block">“君子无所争,<span style="color:rgb(237, 35, 8);">必</span>也<span style="color:rgb(237, 35, 8);">射</span>乎~!</p><p class="ql-block"><span style="color:rgb(237, 35, 8);">揖yi</span>让而~升,下而~饮。</p><p class="ql-block">其争也~君子~。”</p><p class="ql-block">8子夏问<span style="color:rgb(237, 35, 8);">曰</span>:</p><p class="ql-block">“‘巧笑倩兮~,美<span style="color:rgb(237, 35, 8);">目</span>盼兮~,</p><p class="ql-block">素以为绚兮~’何谓也~?”</p><p class="ql-block">子<span style="color:rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“绘事后素。”</p><p class="ql-block"><span style="color:rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“礼后乎~?”</p><p class="ql-block">子<span style="color:rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“起予者商也~,</p><p class="ql-block">始可与言《诗》已矣~。”</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">9子<span style="color:rgb(237, 35, 8);">曰</span>:</p><p class="ql-block">“夏礼 吾能言之,杞 <span style="color:rgb(237, 35, 8);">不足</span>征也~;</p><p class="ql-block">殷礼 吾能言之,宋 <span style="color:rgb(237, 35, 8);">不足</span>征也~。</p><p class="ql-block">文献<span style="color:rgb(237, 35, 8);">不足</span>故也~,</p><p class="ql-block"><span style="color:rgb(237, 35, 8);">足则</span>吾能征之矣~。”</p><p class="ql-block">10子<span style="color:rgb(237, 35, 8);">曰</span>:</p><p class="ql-block">“禘 自既灌而~往者,</p><p class="ql-block">吾<span style="color:rgb(237, 35, 8);">不欲</span>观之矣~。”</p><p class="ql-block">11<span style="color:rgb(237, 35, 8);">或</span>问禘之<span style="color:rgb(237, 35, 8);">说shuo</span>。</p><p class="ql-block">子<span style="color:rgb(237, 35, 8);">曰</span>:</p><p class="ql-block">“<span style="color:rgb(237, 35, 8);">不</span>知也~。</p><p class="ql-block">知其<span style="color:rgb(237, 35, 8);">说</span>者之于天下也~,</p><p class="ql-block">其如示诸斯乎~!”指其掌。</p><p class="ql-block">12祭如在,祭神如神在。</p><p class="ql-block">子<span style="color:rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“吾<span style="color:rgb(237, 35, 8);">不</span><span style="color:rgb(1, 1, 1);">与</span>祭,如<span style="color:rgb(237, 35, 8);">不</span>祭~。”</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">13王孙贾问<span style="color:rgb(237, 35, 8);">曰</span>:</p><p class="ql-block">“‘与其媚于奥,宁媚于灶’,</p><p class="ql-block">何谓也~?”</p><p class="ql-block">子<span style="color:rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“<span style="color:rgb(237, 35, 8);">不</span>然~,</p><p class="ql-block"><span style="color:rgb(237, 35, 8);">获</span>罪于天,无所祷也~。”</p><p class="ql-block">14子<span style="color:rgb(237, 35, 8);">曰</span>:</p><p class="ql-block">“周 监于二代,<span style="color:rgb(237, 35, 8);">郁郁</span>乎~文哉~!吾从周~。”</p><p class="ql-block">15子<span style="color:rgb(237, 35, 8);">入</span>太庙,每事问。</p><p class="ql-block"><span style="color:rgb(237, 35, 8);">或曰</span>:</p><p class="ql-block">“<span style="color:rgb(237, 35, 8);">孰</span>谓鄹zou人之子知礼乎~?</p><p class="ql-block"><span style="color:rgb(237, 35, 8);">入</span>太庙,每事问。”</p><p class="ql-block">子闻之,<span style="color:rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“是礼也~。”</p><p class="ql-block">16子<span style="color:rgb(237, 35, 8);">曰</span>:</p><p class="ql-block">“<span style="color:rgb(237, 35, 8);">射不</span>主皮,为<span style="color:rgb(237, 35, 8);">力不</span>同科,</p><p class="ql-block">古之道也~。”</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">17子贡<span style="color:rgb(237, 35, 8);">欲</span>去<span style="color:rgb(237, 35, 8);">告gu朔</span>之饩xi羊~,</p><p class="ql-block">子<span style="color:rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“赐也~!</p><p class="ql-block">尔爱其羊,我爱其礼~。”</p><p class="ql-block">18子<span style="color:rgb(237, 35, 8);">曰</span>:</p><p class="ql-block">“事君尽礼~,人以为谄也~。”</p><p class="ql-block">19定公问:</p><p class="ql-block">“君使臣,臣事君,如之何~?”</p><p class="ql-block">孔子对<span style="color:rgb(237, 35, 8);">曰</span>:</p><p class="ql-block">“君使臣以礼~,臣事君以忠~。”</p><p class="ql-block">20子<span style="color:rgb(237, 35, 8);">曰</span>:</p><p class="ql-block">“《关雎》,</p><p class="ql-block"><span style="color:rgb(237, 35, 8);">乐</span>而<span style="color:rgb(237, 35, 8);">不</span>淫~,哀而<span style="color:rgb(237, 35, 8);">不</span>伤~。”</p><p class="ql-block">21哀公问社于宰我,</p><p class="ql-block">宰我对<span style="color:rgb(237, 35, 8);">曰</span>:</p><p class="ql-block">“夏后氏以松,</p><p class="ql-block">殷人以<span style="color:rgb(237, 35, 8);">柏</span>,</p><p class="ql-block">周人以<span style="color:rgb(237, 35, 8);">栗</span>,<span style="color:rgb(237, 35, 8);">曰</span>使民战<span style="color:rgb(237, 35, 8);">栗</span>。”</p><p class="ql-block">子闻之,<span style="color:rgb(237, 35, 8);">曰</span>:</p><p class="ql-block">“成事<span style="color:rgb(237, 35, 8);">不说,</span></p><p class="ql-block">遂事<span style="color:rgb(237, 35, 8);">不</span>谏,</p><p class="ql-block">既往<span style="color:rgb(237, 35, 8);">不</span>咎~。”</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">22子<span style="color:rgb(237, 35, 8);">曰:</span></p><p class="ql-block">“管仲之器 小哉~!”</p><p class="ql-block"><span style="color:rgb(237, 35, 8);">或曰</span>:“管仲俭乎~?”</p><p class="ql-block"><span style="color:rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“管氏有三归,</p><p class="ql-block">官事<span style="color:rgb(237, 35, 8);">不摄</span>,焉得俭~?” </p><p class="ql-block"> “然则管仲知礼乎~?<span style="color:rgb(237, 35, 8);">”</span></p><p class="ql-block"><span style="color:rgb(237, 35, 8);">曰:</span></p><p class="ql-block">“邦君树<span style="color:rgb(237, 35, 8);">塞</span>门,管氏亦树<span style="color:rgb(237, 35, 8);">塞</span>门;</p><p class="ql-block">邦君为两君之好,有反坫dian。</p><p class="ql-block">管氏<span style="color:rgb(237, 35, 8);">亦</span>有反坫,管氏而知礼,</p><p class="ql-block"><span style="color:rgb(237, 35, 8);">孰不</span>知礼~?”</p><p class="ql-block">23子语鲁太师乐,</p><p class="ql-block"><span style="color:rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“<span style="color:rgb(237, 35, 8);">乐yue </span>可知也~。</p><p class="ql-block">始作,<span style="color:rgb(237, 35, 8);">翕</span>如也~;</p><p class="ql-block">从zong之,纯如也~,</p><p class="ql-block">皦jiao如也~,<span style="color:rgb(237, 35, 8);">绎yi</span>如也~,</p><p class="ql-block">以成~。”</p><p class="ql-block">24仪封人请见,<span style="color:rgb(237, 35, 8);">曰</span>:</p><p class="ql-block">“君子之至于斯也~,</p><p class="ql-block">吾未尝<span style="color:rgb(237, 35, 8);">不得</span>见也~。”</p><p class="ql-block">从者见之.</p><p class="ql-block"><span style="color:rgb(237, 35, 8);">出曰</span>:“二三子何患于丧乎~?</p><p class="ql-block">天下之无道也~久矣~,</p><p class="ql-block">天将以夫子为~<span style="color:rgb(237, 35, 8);">木铎duo</span>”</p><p class="ql-block">25子谓《韶shao》:</p><p class="ql-block">“尽美矣~,又尽善也~。”</p><p class="ql-block">谓《武》:</p><p class="ql-block">“尽美矣~,未尽善也~。”</p><p class="ql-block">26子<span style="color:rgb(237, 35, 8);">曰</span>:</p><p class="ql-block">“居上<span style="color:rgb(237, 35, 8);">不</span>宽,为礼<span style="color:rgb(237, 35, 8);">不</span>敬~,</p><p class="ql-block"><span style="color:rgb(1, 1, 1);">临丧</span><span style="color:rgb(237, 35, 8);">不</span>哀~,吾何以观之哉~?”</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><br></p> <p>里仁篇</p><p>本篇主要讲仁德的道理</p> <p><b>里仁篇第四</b></p><p>1子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:</p><p>“里仁为美~,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">择不</span>处仁~,</p><p>焉<span style="color: rgb(237, 35, 8);">得</span>知(智)?”</p><p>2子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:</p><p>“<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>仁者 <span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>可以久处<span style="color: rgb(237, 35, 8);">约</span>,</p><p><span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>可以长处<span style="color: rgb(237, 35, 8);">乐</span>。</p><p>仁者安仁~,知\者利仁~。”</p><p>3子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:</p><p>“唯仁者能好人,能<span style="color: rgb(237, 35, 8);">恶wu</span>人。”</p><p>4子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:</p><p>“苟志于仁矣~,无<span style="color: rgb(237, 35, 8);">恶e</span>也~。”</p><p>5子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:</p><p>“富与贵,是 人之所<span style="color: rgb(237, 35, 8);">欲</span>也~;</p><p><span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>以其道<span style="color: rgb(237, 35, 8);">得</span>之,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>处也~。</p><p>贫与贱,是 人之所<span style="color: rgb(237, 35, 8);">恶</span>也~;</p><p><span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>以其道<span style="color: rgb(237, 35, 8);">得</span>之,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>去也~。</p><p>君子去仁,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">恶</span>乎~成名?</p><p>君子无终<span style="color: rgb(237, 35, 8);">食</span>之间违仁,</p><p>造次<span style="color: rgb(237, 35, 8);">必</span>于是,颠沛<span style="color: rgb(237, 35, 8);">必</span>于是~。”</p><p><br></p><p> </p><p>6子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:</p><p>“我未见好仁者,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">恶不</span>仁者。</p><p>好仁者,无以尚之;</p><p><span style="color: rgb(237, 35, 8);">恶不</span>仁者,其为仁矣~,</p><p>不使不仁者加乎~其身。</p><p>有能<span style="color: rgb(237, 35, 8);">一日</span>用其<span style="color: rgb(237, 35, 8);">力</span>于仁矣乎~?</p><p>我未见<span style="color: rgb(237, 35, 8);">力不足</span>者~。</p><p>盖 有之矣~,我未之见也~。”</p><p>7子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:</p><p>“人之过也~,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">各</span>于其党。</p><p>观过,斯知仁矣~。”</p><p>8子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:</p><p>“朝闻道,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">夕</span>死可矣~。”</p><p>9子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:</p><p>“士志于道,</p><p>而~耻<span style="color: rgb(237, 35, 8);">恶e</span>衣<span style="color: rgb(237, 35, 8);">恶e食</span>者,</p><p>未<span style="color: rgb(237, 35, 8);">足</span>与议也~。”</p><p> </p><p>10子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:</p><p>“君子之于天下也~,</p><p>无<span style="color: rgb(237, 35, 8);">适</span>也~,无<span style="color: rgb(237, 35, 8);">莫</span>也~,</p><p>义之与比~。”</p><p>11子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:</p><p>“君子怀<span style="color: rgb(237, 35, 8);">德</span>,小人怀土~;</p><p>君子怀刑,小人怀惠~。”</p><p>12子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:</p><p>“放(仿)于利而~行,多怨~。”</p><p>13子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:</p><p>“能以礼让为<span style="color: rgb(237, 35, 8);">国</span>乎~?何有~?</p><p><span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>能以礼让为<span style="color: rgb(237, 35, 8);">国</span>,如礼何~”</p><p>14子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:</p><p>“<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>患无位,患所以<span style="color: rgb(237, 35, 8);">立</span>;</p><p><span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>患<span style="color: rgb(237, 35, 8);">莫</span>己知,求为可知也~。”</p><p>15子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:</p><p>“参shen乎~!吾道<span style="color: rgb(237, 35, 8);">一</span>以贯之~。”</p><p>曾子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“唯~。”</p><p>子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">出</span>,门人问<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“何谓也~?”</p><p>曾子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:</p><p>“夫子之道,忠恕而已矣~。”</p><p> </p><p>16子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:</p><p>“君子喻于义,小人喻于利~。”</p><p>17子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:</p><p>“见贤思齐焉~,</p><p>见<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>贤而~内自省也~。”</p><p>18子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:</p><p>“事父母几谏,见志<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>从,</p><p>又敬<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>违,劳而~<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>怨~。”</p><p>19子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:</p><p>“父母在,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>远游~,</p><p>游<span style="color: rgb(237, 35, 8);">必</span>有方~。”</p><p>20子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:</p><p>“三年无改于父之道,可谓孝矣~。”</p><p>21子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:</p><p>“父母之年,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>可<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>知也~。</p><p><span style="color: rgb(237, 35, 8);">一则</span>以喜,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">一则</span>以惧~。”</p><p><br></p><p>22子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:</p><p>“古者言之<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不出</span>,</p><p>耻躬之~<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>逮也~。”</p><p>23子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:</p><p>“以<span style="color: rgb(237, 35, 8);">约 失</span>之者鲜矣~。”</p><p>24子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:</p><p>“君子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">欲讷</span>于言而~敏于行~。”</p><p>25子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:</p><p>“<span style="color: rgb(237, 35, 8);">德不</span><span style="color: rgb(1, 1, 1);">孤</span>,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">必</span>有邻~。”</p><p>26子游<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:</p><p>“事君<span style="color: rgb(237, 35, 8);">数shuo</span>,斯<span style="color: rgb(237, 35, 8);">辱</span>矣~;</p><p>朋友<span style="color: rgb(237, 35, 8);">数shuo</span>, 斯疏矣~。”</p> <p>公冶长篇</p><p>本篇主要讲评价古今人物及其得失</p><p>公冶长:姓公冶,名长,字子长,齐国人,一说是鲁国人,是孔子的女婿。</p> <p><b>公冶长第五</b></p><p>1子谓公冶长:“可妻\也~,虽在缧<span style="color: rgb(237, 35, 8);">绁xie</span>之中,非其罪也~!”以其子妻之~。</p><p>2子谓南容:“邦有道 <span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>废;邦无道 免于刑<span style="color: rgb(237, 35, 8);">戮</span>。”以其兄之子妻之~。</p><p>3子谓子贱:“君子哉~<span style="color: rgb(237, 35, 8);">若</span>人~!鲁无君子者,斯焉~取斯~?”</p><p>4子贡问<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“赐也~何如~?”</p><p>子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰:</span>“女ru,器也~。<span style="color: rgb(237, 35, 8);">”曰:</span>“何器也~?”<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰:</span>“瑚琏也~。”</p><p>5<span style="color: rgb(237, 35, 8);">或曰</span>:“雍也~仁而<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>佞~。”</p><p>子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“焉用佞~?御人以口给ji,屡憎于人~。<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>知其仁,焉~用佞?”</p><p> </p><p>6子使漆雕开仕,对<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“吾斯之未能信。”子说yue。</p><p>7子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“道<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>行,乘桴浮于海,从我者其由与~?”子路闻之喜,子<span style="color: rgb(255, 138, 0);">曰</span>:</p><p>“由也~好勇过我,无所取材。”</p><p>8孟武<span style="color: rgb(237, 35, 8);">伯</span>问:“子路仁乎?”</p><p>子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>知也。”又问,</p><p>子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“由也,千乘之<span style="color: rgb(237, 35, 8);">国</span>,可使治其赋也~,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>知其仁也~。”</p><p>“求也~何如~?”子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“求也~,</p><p>千<span style="color: rgb(237, 35, 8);">室</span>之<span style="color: rgb(237, 35, 8);">邑</span>、百乘之家,可使为之宰也~,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>知其仁也~。”</p><p><span style="color: rgb(237, 35, 8);">“赤</span>也~何如~?”子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“<span style="color: rgb(237, 35, 8);">赤</span>也~,</p><p><span style="color: rgb(237, 35, 8);">束</span>带<span style="color: rgb(237, 35, 8);">立</span>于朝,可使与宾<span style="color: rgb(237, 35, 8);">客</span>言也~,</p><p><span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>知其仁也~。”</p><p>9子谓子贡<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“女ru与回也~<span style="color: rgb(237, 35, 8);">孰</span>愈?”</p><p>对<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“赐也~何敢望回?回也~闻<span style="color: rgb(237, 35, 8);">一</span>以知<span style="color: rgb(237, 35, 8);">十</span>,赐也~闻<span style="color: rgb(237, 35, 8);">一</span>以知二。”</p><p>子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:<span style="color: rgb(237, 35, 8);">“弗</span><span style="color: rgb(1, 1, 1);">如</span>也~,吾与女ru<span style="color: rgb(237, 35, 8);">弗</span>如也~!”</p><p><br></p><p>10宰予昼寝,子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“朽<span style="color: rgb(237, 35, 8);">木不</span>可雕也~,粪土之墙<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>可杇wu也~,于予与何诛zhu?”子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“始吾于人也~,听其言而信其行;今吾于人也~,听其言而观其行。于予与~改是~。”</p><p>11子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“吾未见刚者。<span style="color: rgb(237, 35, 8);">”或</span>对<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“申枨cheng。”子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“枨也~<span style="color: rgb(237, 35, 8);">欲</span>,焉<span style="color: rgb(237, 35, 8);">得</span>刚。”</p><p>12子贡<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“我<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不欲</span>人之加诸我也~,吾亦<span style="color: rgb(237, 35, 8);">欲</span>无加诸人。”子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“赐也~,非尔所<span style="color: rgb(237, 35, 8);">及</span>也~。”</p><p>13子贡<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“夫子之文章,可<span style="color: rgb(237, 35, 8);">得</span>而闻也~;夫子之言性与天道,不可<span style="color: rgb(237, 35, 8);">得</span>而闻也~。”</p><p>14子路有闻,未之能行,唯恐有\闻。</p><p> </p><p>15子贡问<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“孔文子何以谓之文也~?”子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“敏而好<span style="color: rgb(237, 35, 8);">学</span>,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>耻下问,是以谓之文也~。”</p><p>16子谓子产:“有君子之道 四焉~:其行己也~恭,其事上也~敬,其养民也~惠,其使民也~义~。”</p><p>17子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“晏平仲善与人交,久而~敬之~。”</p><p>18子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“臧文仲居蔡,山<span style="color: rgb(237, 35, 8);">节</span>藻zao棁zhuo,何如~其知\也~?”</p><p>19子张问<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“令尹子文 三仕为令尹,无喜<span style="color: rgb(237, 35, 8);">色</span>,三已之 无愠<span style="color: rgb(237, 35, 8);">色</span>,旧令尹之政<span style="color: rgb(237, 35, 8);">必</span>以<span style="color: rgb(237, 35, 8);">告</span>新令尹,何如~?”</p><p>子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“忠矣~。”<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“仁矣~乎~?”</p><p><span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“未知,焉<span style="color: rgb(237, 35, 8);">得</span>仁~?”</p><p>“崔子弑齐君,陈文子有马<span style="color: rgb(237, 35, 8);">十</span>乘,弃而~违之。至于他邦,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">则曰</span>:‘犹吾大夫崔子也~。<span style="color: rgb(1, 1, 1);">’违之</span>。之<span style="color: rgb(237, 35, 8);">一</span>邦,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">则</span>又<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:‘犹吾大夫崔子也~。’违/之,何如~?”</p><p>子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“清矣~。<span style="color: rgb(237, 35, 8);">”曰</span>:“仁矣~乎~?”</p><p><span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰:</span>“未知,焉<span style="color: rgb(237, 35, 8);">得</span>仁~?”</p><p> </p><p>20季文子三思而后行,子 闻之<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“再 ,斯可矣~。”</p><p>21子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“宁武子,邦有道<span style="color: rgb(237, 35, 8);">则</span>知\,邦无道<span style="color: rgb(237, 35, 8);">则</span>愚~。其知\可<span style="color: rgb(237, 35, 8);">及</span>也~,其愚<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>可<span style="color: rgb(237, 35, 8);">及</span>也~。”</p><p>22子在陈,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“归与~!归与~!吾党之小子狂简,斐然成章,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>知所以裁之~。”</p><p>23子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“<span style="color: rgb(237, 35, 8);">伯</span>夷、<span style="color: rgb(237, 35, 8);">叔</span>齐<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>念旧<span style="color: rgb(237, 35, 8);">恶e</span>,怨是用希~。”</p><p>24子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“<span style="color: rgb(237, 35, 8);">孰</span>谓微生高<span style="color: rgb(237, 35, 8);">直</span>?<span style="color: rgb(237, 35, 8);">或乞</span>醯xi焉~,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">乞</span>诸其邻而~与之~。”</p><p>25子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span><span style="color: rgb(22, 126, 251);">:“</span><span style="color: rgb(1, 1, 1);">巧言、令</span><span style="color: rgb(237, 35, 8);">色</span><span style="color: rgb(1, 1, 1);">、足恭,左丘明</span><span style="color: rgb(22, 126, 251);">耻之~</span>,丘 <span style="color: rgb(237, 35, 8);">亦</span><span style="color: rgb(1, 1, 1);">耻</span>之~。<span style="color: rgb(237, 35, 8);">匿</span>怨而~友其人,<span style="color: rgb(1, 1, 1);">左丘明耻</span>之~,丘 <span style="color: rgb(237, 35, 8);">亦</span><span style="color: rgb(1, 1, 1);">耻</span>之~。”</p><p><br></p><p>26颜渊、季路侍,</p><p>子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“<span style="color: rgb(237, 35, 8);">盍he 各</span>言尔志?”</p><p>子路<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“愿车 马、衣 轻裘与朋友共~,敝之~而~无憾~。”</p><p>颜渊<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“愿无<span style="color: rgb(237, 35, 8);">伐</span>善,无施<span style="color: rgb(237, 35, 8);">劳</span>。”</p><p>子路<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“愿闻子之志。”</p><p>子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“老者安之~,朋友信之~,少者怀之~。”</p><p>27子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“已矣乎~!吾未见能见其过而~内自讼者也~。”</p><p>28子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“<span style="color: rgb(237, 35, 8);">十室</span>之<span style="color: rgb(237, 35, 8);">邑</span>,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">必</span>有忠信如丘者焉~,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>如丘之好<span style="color: rgb(237, 35, 8);">学</span>也~。”</p><p><br></p> <p>雍也篇</p><p> 本篇记录孔子和弟子们的言行</p> <p>雍也第六</p><p>1子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“雍也~可使南面~。”</p><p>2仲弓问子桑<span style="color: rgb(237, 35, 8);">伯</span>子,</p><p>子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“可也~,简~。”</p><p>仲弓<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“居敬而~行简,以临其民,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不亦</span>可乎~?居简而~行简,无乃大tai简乎~?”子曰:“雍之~言 然。”</p><p>3哀公问:“弟子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">孰</span>为好<span style="color: rgb(237, 35, 8);">学</span>?”</p><p>孔子对<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“有颜回者好<span style="color: rgb(237, 35, 8);">学</span>,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>迁怒,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>贰过,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>幸短命死矣~,今也~<span style="color: rgb(237, 35, 8);">则</span>亡wu,未闻好<span style="color: rgb(237, 35, 8);">学</span>者也~。”</p><p>4子华使于齐,冉子为其母请<span style="color: rgb(237, 35, 8);">粟,</span></p><p>子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“与之釜~。”</p><p>请益,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“与之庾yu~。”</p><p>冉子与之<span style="color: rgb(237, 35, 8);">粟</span>五秉。子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“<span style="color: rgb(237, 35, 8);">赤</span>之<span style="color: rgb(237, 35, 8);">适</span>齐也~,乘肥马,衣轻裘~。吾闻之也~,君子周<span style="color: rgb(237, 35, 8);">急不</span>继富。”</p><p>5原思为之宰,与之<span style="color: rgb(237, 35, 8);">粟</span>九<span style="color: rgb(237, 35, 8);">百</span>,辞。</p><p>子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰:</span>“毋/,以与尔 邻里乡党乎~!”</p><p>6子谓仲弓 <span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰:</span>“犁牛之子骍xin且<span style="color: rgb(237, 35, 8);">角jiao,</span>虽<span style="color: rgb(237, 35, 8);">欲勿</span>用,山川其舍诸~?”</p><p>7子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“回也~,其心三<span style="color: rgb(237, 35, 8);">月不</span>违仁~,其余<span style="color: rgb(237, 35, 8);">则日月</span>至焉而已矣~。”</p><p><br></p><p><br></p><p>8季康子问:“仲由可使从政也与~?”</p><p>子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“由也~果,于从政乎~何有~?”</p><p><span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰:</span>“赐也~可使从政也与~?”</p><p><span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰:</span>“赐也~<span style="color: rgb(237, 35, 8);">达,</span>于从政乎~何有~?”</p><p><span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰:</span>“求也~可使从政也与~?”</p><p><span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰:</span>“求~也艺,于从政乎~何有~?”</p><p>9季氏使闵子骞qian为费bi(只地名读此音)宰,</p><p>闵子骞<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰:</span>“善为我辞焉。如有<span style="color: rgb(237, 35, 8);">复</span>我者,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">则</span>吾<span style="color: rgb(237, 35, 8);">必</span>在汶wen\上矣~。”</p><p>10<span style="color: rgb(237, 35, 8);">伯</span>牛有<span style="color: rgb(237, 35, 8);">疾,</span>子问之,自牖 <span style="color: rgb(237, 35, 8);">执</span>其手,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“亡wang之~,命矣~夫~!斯人也~而~有斯<span style="color: rgb(255, 138, 0);">疾</span>也~!斯人也~而~有斯<span style="color: rgb(237, 35, 8);">疾</span>也~!”</p><p>11子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“贤哉~回也~!<span style="color: rgb(237, 35, 8);">一</span>箪<span style="color: rgb(237, 35, 8);">食,一</span>瓢饮,在陋巷,人<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>堪其忧,回也~<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>改其<span style="color: rgb(237, 35, 8);">乐。</span>贤哉~,回也~!”</p><p>12冉求<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“非<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不说yue</span>子之道,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">力不足</span>也。”子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰:</span>“<span style="color: rgb(237, 35, 8);">力不足</span>者,中道而废,今女ru<span style="color: rgb(237, 35, 8);">画。</span>”</p><p><br></p><p><br></p><p>13子谓子夏<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰:</span>“女ru为君子儒,无为小人儒~。”</p><p>14子游为武城宰,子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“女ru<span style="color: rgb(237, 35, 8);">得</span>人焉尔乎~?”<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“有澹tan台<span style="color: rgb(237, 35, 8);">灭</span>明者,行<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>由径,非公事,未尝至于偃yan之<span style="color: rgb(237, 35, 8);">室</span>也~。”</p><p>15子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰:</span>“孟之反<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不伐,</span>奔而~殿,将<span style="color: rgb(237, 35, 8);">入</span>门,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">策</span>其马<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰:</span>‘非敢后也~,马<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>进也~。’”</p><p>16子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰:</span>“<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>有<span style="color: rgb(237, 35, 8);">祝</span>鮀tuo之佞,而有宋朝之美,难乎~免于今之世矣~。”</p><p>17子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“谁能<span style="color: rgb(237, 35, 8);">出不</span>由户?何<span style="color: rgb(237, 35, 8);">莫</span>由斯道也~?” </p><p>18子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰:</span>“<span style="color: rgb(237, 35, 8);">质</span>胜文<span style="color: rgb(237, 35, 8);">则</span>野,文胜<span style="color: rgb(237, 35, 8);">质则</span>史~。文<span style="color: rgb(237, 35, 8);">质</span>彬彬,然后君子~。”</p><p>19子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰:</span>“人之生也~<span style="color: rgb(237, 35, 8);">直,</span>罔之生也~幸而~免~。”</p><p>20子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰:</span>“知之者<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>如好之者,好之者<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>如<span style="color: rgb(237, 35, 8);">乐</span>之者。”</p><p><br></p><p>21子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“中人以上,可以语上也~;</p><p>中人以下,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>可以语上也~。”</p><p>22樊迟问知,子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰:</span>“务民之义,敬鬼神而~远之~,可谓知\矣~。”</p><p>问仁,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“仁者先难而~后<span style="color: rgb(237, 35, 8);">获</span>,可谓仁矣~。”</p><p>23子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“知者<span style="color: rgb(237, 35, 8);">乐yao</span>水,仁者<span style="color: rgb(237, 35, 8);">乐yao</span>山。知者动,仁者静。知者<span style="color: rgb(237, 35, 8);">乐,</span>仁者寿。”</p><p>24子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“齐<span style="color: rgb(237, 35, 8);">一</span>变至于鲁,鲁<span style="color: rgb(237, 35, 8);">一</span>变至于道。”</p><p>25子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“觚gu<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>觚~,觚哉~!觚哉~!”</p><p>26宰我问<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“仁者,虽<span style="color: rgb(237, 35, 8);">告</span>之<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:‘井有仁焉~。’其从之也~?”子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“何为其然也~?君子可逝也~,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>可陷也~;可欺也~,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>可罔也~。”</p><p><br></p><p><br></p><p>27子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰:</span>“君子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">博学</span>于文,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">约</span>之以礼,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">亦</span>可以<span style="color: rgb(237, 35, 8);">弗</span>畔矣~夫~~。”</p><p>28子见南子,子路<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>说yue,夫子矢shi<之曰:“予所否者,天<span style="color: rgb(237, 35, 8);">厌</span>之~!天<span style="color: rgb(237, 35, 8);">厌</span>之~!”</p><p>29子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“中庸之为<span style="color: rgb(237, 35, 8);">德</span>也~,其至矣~乎~!民鲜久矣~。”</p><p>30子贡<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“如有<span style="color: rgb(237, 35, 8);">博</span>施于民而~能济众,何如~?可谓仁乎~?”</p><p>子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“何事于仁,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">必</span>也~圣乎~!尧、舜其犹病诸~!夫仁者,己<span style="color: rgb(237, 35, 8);">欲立</span>而~<span style="color: rgb(237, 35, 8);">立</span>人,己<span style="color: rgb(237, 35, 8);">欲达</span>而~<span style="color: rgb(237, 35, 8);">达</span><span style="color: rgb(1, 1, 1);">人</span>。能近取譬pi,可谓仁之方也~已~。”</p><p><br></p> <p>述而篇</p><p>本篇主要记录孔子的容貌和言行</p> <p>述而第七</p><p>1子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“<span style="color: rgb(237, 35, 8);">述</span>而~<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>作,信而~好古,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">窃</span>比于我老彭~。”</p><p>2子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“<span style="color: rgb(237, 35, 8);">默</span>而~<span style="color: rgb(237, 35, 8);">识zhi\</span>之,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">学</span>而~<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不厌</span>,诲人<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>倦,何有于我哉~?”</p><p>3子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“<span style="color: rgb(237, 35, 8);">德</span>之<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>修,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">学</span>之<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>讲,闻义<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>能徙,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>善<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>能改,是吾忧~也~。”</p><p>4子之燕居,申申如也~,夭夭如也~。</p><p>5子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“甚矣~吾衰也~!久矣~吾<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不复</span>梦见周公~。”</p><p>6子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“志于道,据于<span style="color: rgb(237, 35, 8);">德</span>,依于仁,游于艺~。”</p><p>7子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“自行<span style="color: rgb(237, 35, 8);">束</span>修以上,吾未尝无诲焉~。”</p><p>8子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>愤<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>启,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>悱fei<<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不发</span>,举<span style="color: rgb(237, 35, 8);">一</span>隅<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>以三隅yu/反,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">则不复</span>也~。”</p><p><br></p><p><br></p><p>9子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">食</span>于有丧者之<span style="color: rgb(237, 35, 8);">侧</span>,未尝饱也~。</p><p>10子于 是<span style="color: rgb(237, 35, 8);">日哭</span>,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">则不</span>歌~。</p><p>11子谓颜渊<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“用之<span style="color: rgb(237, 35, 8);">则</span>行~,舍之<span style="color: rgb(237, 35, 8);">则</span>藏~,惟我与尔 有是夫~!”</p><p>子路<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“子行三军,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">则</span>谁与~?”</p><p>子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“<span style="color: rgb(237, 35, 8);">暴</span>虎冯ping河,死而无悔者,吾<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>与也~。<span style="color: rgb(237, 35, 8);">必</span>也 临事而~惧,好谋而~成者也~。”</p><p>12子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“富而~可求也~,虽<span style="color: rgb(237, 35, 8);">执</span>鞭之士,吾<span style="color: rgb(237, 35, 8);">亦</span>为之~。如<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>可求,从吾所好~。”</p><p>13子之所慎:齐zhai,战,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">疾</span>。</p><p>14子在齐闻《韶》,三月<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>知<span style="color: rgb(237, 35, 8);">肉</span>味,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:不图为<span style="color: rgb(237, 35, 8);">乐yue</span>之至 於斯也~。”</p><p>15冉有<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“夫子为\卫君乎~?”</p><p>子贡<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“<span style="color: rgb(237, 35, 8);">诺</span>,吾将问之。”</p><p><span style="color: rgb(237, 35, 8);">入,曰</span>:“<span style="color: rgb(237, 35, 8);">伯</span>夷、<span style="color: rgb(237, 35, 8);">叔</span>齐何人也~?”</p><p><span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“古之贤人也~。”</p><p><span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“怨乎~?”</p><p><span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“求仁而~<span style="color: rgb(237, 35, 8);">得</span>仁,又何怨~?”</p><p><span style="color: rgb(237, 35, 8);">出,曰:</span>“夫子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>为\也~。”</p><p>16子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰:</span>“饭疏<span style="color: rgb(237, 35, 8);">食 </span>饮水,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曲</span>肱gong而~枕之~,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">乐亦</span>在其中矣~。<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>义而~富且贵,于我如浮云~。”</p><p><br></p><p><br></p><p>17子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“加我<span style="color: rgb(237, 35, 8);">数shu</span>年,五<span style="color: rgb(237, 35, 8);">十</span>以<span style="color: rgb(237, 35, 8);">学</span>《<span style="color: rgb(237, 35, 8);">易</span>》,可以无大过矣~。”</p><p>18子所雅言,《诗》、《书》、<span style="color: rgb(237, 35, 8);">执</span><span style="color: rgb(1, 1, 1);">礼,皆雅言也~。</span></p><p>19<span style="color: rgb(237, 35, 8);">叶she</span>公问孔子于子路,子路<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>对。<span style="color: rgb(237, 35, 8);">子曰</span>:“女ru奚<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不曰</span>:其为人也~,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">发</span>愤忘<span style="color: rgb(237, 35, 8);">食,乐</span>以忘忧,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>知老之将至云尔~。”</p><p>20子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“我非生而知之者,好古,敏以求之者也~。”</p><p>21子不语怪、<span style="color: rgb(237, 35, 8);">力</span>、乱、神。</p><p>22子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰:</span>“三人行,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">必</span>有我师焉~。<span style="color: rgb(237, 35, 8);">择</span>其善者而~从之~,其<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>善者而~改之~。”</p><p>23子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“天生<span style="color: rgb(237, 35, 8);">德</span>于予,桓huan魋tui其如予何~?”</p><p>24子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“二三子以我为隐乎~?吾无隐乎尔~!吾无行而~<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>与二三子者,是丘也~。”</p><p>25子以四教:文,行,忠,信~。</p><p>26子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“圣人,吾<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不得</span>而~见之~矣;<span style="color: rgb(237, 35, 8);">得</span>见君子者 斯可矣~。”</p><p>子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“善人,吾<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不得</span>而~见之矣~,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">得</span>见有恒者斯可矣~。亡wu而~为有,虚而~为盈,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">约</span>而~为泰,难乎有恒矣~。”</p><p><br></p><p><br></p><p>27子钓而~<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>纲,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">弋不射宿。</span></p><p>28子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“盖有<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>知而~<span style="color: rgb(237, 35, 8);">作</span>之者,我无是也~。多闻,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">择</span>其善者而~从之~;多见而~<span style="color: rgb(237, 35, 8);">识zhi</span>之,知之 次也~。”</p><p>29互乡难与言,童子见,门人<span style="color: rgb(237, 35, 8);">惑</span>。<span style="color: rgb(237, 35, 8);">子曰</span>:“与其进也~,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>与其退也~,唯何甚~?人<span style="color: rgb(237, 35, 8);">洁</span>己以进,与其<span style="color: rgb(237, 35, 8);">洁</span>也~,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>保其往也~。”</p><p>30子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“仁远乎哉~?我<span style="color: rgb(237, 35, 8);">欲</span>仁,斯仁至矣~。”</p><p>31陈司败问:“昭zhao公知礼乎~?”</p><p>孔子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“知礼~。”孔子退,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">揖</span>巫马期而~进之~,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“吾闻君子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>党,君子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">亦</span>党乎~?君取于吴,为同姓,谓之吴孟子。君而~知礼,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">孰不</span>知礼~?”巫马期以<span style="color: rgb(237, 35, 8);">告</span>,子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“丘也~幸,苟有过,人<span style="color: rgb(237, 35, 8);">必</span>知之~。”</p><p>32子与人歌而~善,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">必</span>使反之,而~后和之~。</p><p>33子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“文,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">莫</span>吾犹人也~。躬行君子,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">则</span>吾未之~有<span style="color: rgb(237, 35, 8);">得</span>。”</p><p>34子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“<span style="color: rgb(237, 35, 8);">若</span>圣与仁,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">则</span>吾岂敢~?<span style="color: rgb(237, 35, 8);">抑</span>为之<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不厌,</span>诲人<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>倦,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">则</span>可谓云尔已矣~。”公西华<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“正唯弟子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>能<span style="color: rgb(237, 35, 8);">学</span>也~。”</p><p><br></p><p><br></p><p>35子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">疾</span>病,子路请祷~。子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“有诸~?”子路对<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“有之~。《诔lei》<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:‘祷尔于上下神祇qi。’”子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“丘之祷久矣~。”</p><p>36子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰:</span>“奢<span style="color: rgb(237, 35, 8);">则不</span>孙xun,俭<span style="color: rgb(237, 35, 8);">则</span>固。与其<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>孙xun也~,宁固~。”</p><p>37子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“君子坦荡荡~,小人长<span style="color: rgb(237, 35, 8);">戚戚。”</span></p><p>38子温而~厉,威而~<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>猛,恭而~安~。</p><p> </p> <p>泰伯篇</p><p>本篇主要记孔子和曾子的言论及其对古人的评论</p> <p class="ql-block">泰伯第八</p><p class="ql-block">1子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“泰<span style="color: rgb(237, 35, 8);">伯</span>,其可谓至<span style="color: rgb(237, 35, 8);">德</span>也已矣~。三以天下让~,民无<span style="color: rgb(237, 35, 8);">得</span>而~称焉~。”</p><p class="ql-block">2子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“</p><p class="ql-block">恭而~无礼<span style="color: rgb(237, 35, 8);">则</span>劳;慎而~无礼<span style="color: rgb(237, 35, 8);">则</span>葸<xi;</p><p class="ql-block">勇而~无礼<span style="color: rgb(237, 35, 8);">则</span>乱;<span style="color: rgb(237, 35, 8);">直</span>而~无礼<span style="color: rgb(237, 35, 8);">则</span>绞。</p><p class="ql-block">君子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">笃</span>于亲,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">则</span>民兴于仁~;</p><p class="ql-block">故旧<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>遗,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">则</span>民<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>偷~。”</p><p class="ql-block">3曾子有<span style="color: rgb(237, 35, 8);">疾</span>,召门弟子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:</p><p class="ql-block">“启予<span style="color: rgb(237, 35, 8);">足</span>,启予手~。《诗》云:</p><p class="ql-block">‘战战兢兢~,如临~深渊~,</p><p class="ql-block">如履<span style="color: rgb(237, 35, 8);">薄</span>冰~。’</p><p class="ql-block">而~今而~后,吾知免夫~,小子~!”</p><p class="ql-block">4曾子有<span style="color: rgb(237, 35, 8);">疾</span>,孟敬子问之。</p><p class="ql-block">曾子言<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:</p><p class="ql-block">“鸟之~将死,其鸣也~哀~;</p><p class="ql-block">人之~将死,其言也~善~。</p><p class="ql-block">君子所贵乎道者三:</p><p class="ql-block">动容貌,斯远 <span style="color: rgb(237, 35, 8);">暴</span>慢矣~;</p><p class="ql-block">正颜<span style="color: rgb(237, 35, 8);">色</span>,斯近信矣~;</p><p class="ql-block"><span style="color: rgb(237, 35, 8);">出</span>辞气,斯远鄙倍矣~。</p><p class="ql-block">笾bian豆之~事,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">则</span>有司存~。”</p><p class="ql-block"> </p><p class="ql-block"> </p><p class="ql-block">5曾子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“以能问于<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>能;以多问于寡;有<span style="color: rgb(237, 35, 8);">若</span>无,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">实若</span>虚,犯而~<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>校。<span style="color: rgb(237, 35, 8);">昔</span>者吾友尝从事于斯矣~。”</p><p class="ql-block">6曾子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“可以<span style="color: rgb(237, 35, 8);">托六尺</span>之孤,可以寄<span style="color: rgb(237, 35, 8);">百</span>里之命,临大<span style="color: rgb(237, 35, 8);">节</span>而~<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>可<span style="color: rgb(237, 35, 8);">夺</span>也~。君子人与~?君子人也~。”</p><p class="ql-block">7曾子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“士<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>可以<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>弘毅,任重而~道远~。仁以为己任,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不亦</span>重乎~?死而~后已,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不亦</span>远乎~?”</p><p class="ql-block">8子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“兴于《诗》,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">立</span>于礼,成于<span style="color: rgb(237, 35, 8);">乐</span>。”</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">9子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“民可,使由之~。</p><p class="ql-block"><span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>可,使知之~。”</p><p class="ql-block">10子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“好勇<span style="color: rgb(237, 35, 8);">疾</span>贫,乱也~。</p><p class="ql-block">人而<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>仁,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">疾</span>之已甚,乱也~。”</p><p class="ql-block">11子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“如有周公之才之美~,</p><p class="ql-block">使骄且吝,其余<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不足</span>观也已~。”</p><p class="ql-block">12子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“三年<span style="color: rgb(237, 35, 8);">学</span>,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>至于<span style="color: rgb(237, 35, 8);">谷</span>,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不易得</span>也~。”</p><p class="ql-block">13子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“<span style="color: rgb(237, 35, 8);">笃</span>信好<span style="color: rgb(237, 35, 8);">学</span>,守死善道。</p><p class="ql-block">危邦<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不入</span>,乱邦<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>居。</p><p class="ql-block">天下有道<span style="color: rgb(237, 35, 8);">则</span>见xian\ ,无道<span style="color: rgb(237, 35, 8);">则</span>隐~。</p><p class="ql-block">邦有道,贫且贱焉~,耻也~;</p><p class="ql-block">邦无道,富且贵焉~,耻也~。”</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">14子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>在其位,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>谋其政~。”</p><p class="ql-block">15子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“师挚之始,《关雎》之乱,洋洋乎~盈耳哉~!”</p><p class="ql-block">16子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:</p><p class="ql-block">“狂而~<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不直</span>,侗/而~<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>愿,</p><p class="ql-block">悾悾而~<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>信,吾<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>知之~矣~。”</p><p class="ql-block">17子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“<span style="color: rgb(237, 35, 8);">学</span>如<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不及</span>,犹恐<span style="color: rgb(237, 35, 8);">失</span>之~。”</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">18子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:</p><p class="ql-block">“巍巍乎~!</p><p class="ql-block">舜、禹之有天下也~而~<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>与焉~”</p><p class="ql-block">19子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:</p><p class="ql-block">“大哉~尧之为君也~!</p><p class="ql-block">巍巍乎~,唯天为大,唯尧<span style="color: rgb(237, 35, 8);">则</span>之~荡荡乎~,民无能名焉~。</p><p class="ql-block">巍巍乎~其有成功也~,</p><p class="ql-block">焕乎~其有文章~!” </p><p class="ql-block">20舜有臣五人而~天下治。</p><p class="ql-block">武王<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“予有乱臣<span style="color: rgb(237, 35, 8);">十</span>人。”</p><p class="ql-block">孔子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰:</span>“才难~,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>其然乎~?</p><p class="ql-block">唐虞之际,于斯为盛~;</p><p class="ql-block">有妇人焉~,九人而~已~。</p><p class="ql-block">三分天下有其二,以<span style="color: rgb(237, 35, 8);">服</span>事殷。</p><p class="ql-block">周之<span style="color: rgb(237, 35, 8);">德</span>,其可谓至<span style="color: rgb(237, 35, 8);">德</span>也~已矣~。”</p><p class="ql-block">21子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰:</span>“禹<,吾无间\然矣~。</p><p class="ql-block">菲饮<span style="color: rgb(237, 35, 8);">食</span>而~致孝乎~鬼神,</p><p class="ql-block"><span style="color: rgb(237, 35, 8);">恶</span>衣<span style="color: rgb(237, 35, 8);">服</span>而~致美乎~黼fu冕,</p><p class="ql-block">卑宫室而~尽<span style="color: rgb(237, 35, 8);">力</span>乎~沟<span style="color: rgb(237, 35, 8);">洫</span>。</p><p class="ql-block">禹<,吾无间\然矣~。”</p> <p>子罕篇</p><p>本篇主要记孔子言论,重点为孔子的行事风格,提倡和不提倡做的事</p> <p><b>子罕第九</b></p><p>1子罕言利 与命与仁~。</p><p>2<span style="color: rgb(237, 35, 8);">达</span>巷党人<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰:</span>“大哉~孔子!</p><p><span style="color: rgb(237, 35, 8);">博学</span>而无所成名。”</p><p>子闻之,谓门弟子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:</p><p>“吾何<span style="color: rgb(237, 35, 8);">执?执</span>御乎~,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">执射</span>乎~?吾<span style="color: rgb(237, 35, 8);">执</span>御矣~。”</p><p>3子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“麻冕,礼也~;</p><p>今也~纯,俭,吾从众。</p><p>拜下,礼也~;</p><p>今拜乎~上,泰也~;</p><p>虽违众,吾从下。”</p><p>4子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">绝</span>四:毋/意、毋<span style="color: rgb(237, 35, 8);">必</span>、毋固、毋我。</p><p>5子畏于匡,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰:</span></p><p>“文王既<span style="color: rgb(237, 35, 8);">没</span>,文<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>在兹乎~?</p><p>天之将丧斯文也~,</p><p>后死者<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不得</span>与于斯文也~;</p><p>天之未丧斯文也~,</p><p>匡人其如予何~?”</p><p>6太宰问于子贡<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰:</span></p><p>“夫子圣者与~,何其多能也~?”</p><p>子贡<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰:</span></p><p>“固 天纵之 将圣,又多能也~。”</p><p>子闻之,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰:</span></p><p>“太宰知我乎~?</p><p>吾少也~贱,故多能鄙事。</p><p>君子多乎哉~?<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>多也~。”</p><p>7牢<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“子云:‘吾<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>试,故~艺~。’”</p><p><br></p><p><br></p><p>8子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“吾有知乎哉~?无知也~。有鄙夫问于我,空空如也~。我叩其两端而~<span style="color: rgb(237, 35, 8);">竭</span>焉~。”</p><p>9子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“凤鸟<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>至,河<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不出</span>图,吾已矣夫~!”</p><p>10子见齐zi衰cui者、冕衣裳者与瞽gu者,见之,虽少,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">必作</span>,过之 ~<span style="color: rgb(237, 35, 8);">必</span>趋~。</p><p>11颜渊喟然叹<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:</p><p>“仰之弥高,钻之弥坚。</p><p>瞻之在前,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">忽</span>焉~在后。</p><p>夫子循循然善诱人,</p><p><span style="color: rgb(237, 35, 8);">博</span>我以文,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">约</span>我以礼,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">欲</span>罢<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>能。既<span style="color: rgb(237, 35, 8);">竭</span>吾才,如有所<span style="color: rgb(237, 35, 8);">立卓</span>尔~,</p><p>虽<span style="color: rgb(237, 35, 8);">欲</span>从之,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">末</span>由也已~。”</p><p>12子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">疾</span>病,子路使门人为臣。病间,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰:</span></p><p>“久矣哉~,由之行诈也~!</p><p>无臣而~为有臣,吾谁欺~?</p><p>欺天乎~?</p><p>且予与其死于臣之手也~,</p><p>无宁死于二三子之手乎~!</p><p>且予纵<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不得</span>大葬,</p><p>予死于道路乎~?”</p><p><br></p><p><br></p><p>13子贡<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“有美<span style="color: rgb(237, 35, 8);">玉</span>于斯,韫\yun<span style="color: rgb(237, 35, 8);">椟/du</span>而~藏诸~?求善贾而~沽诸~?”子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“沽之哉~,沽之哉~!我待贾gu者也~。”</p><p>14子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">欲</span>居九夷。<span style="color: rgb(237, 35, 8);">或曰</span>:“陋,如之何~?”子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“君子居之~,何陋之有~!”</p><p>15子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“吾自卫反鲁,然后<span style="color: rgb(237, 35, 8);">乐yue</span>正,《雅》、《颂》<span style="color: rgb(237, 35, 8);">各得</span>其所~。”</p><p>16子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰:</span>“<span style="color: rgb(237, 35, 8);">出则</span>事公卿,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">入则</span>事父兄,丧事<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>敢<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>勉,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>为\酒困,何有于我哉~?”</p><p>17子在川上<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰:</span>“逝者如斯夫~!<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>舍昼夜。”</p><p>18子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰:</span>“吾未见好<span style="color: rgb(237, 35, 8);">德</span>如好<span style="color: rgb(237, 35, 8);">色</span>者也~。”</p><p>19子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:</p><p>“譬如为/山,未成<span style="color: rgb(237, 35, 8);">一</span>篑\kui,止,吾止也~;譬如平地,虽<span style="color: rgb(237, 35, 8);">覆一</span>篑,进,吾往也~。”</p><p><br></p><p>20子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“语\之而~<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>惰者,其回也与~!”</p><p>21子谓颜渊,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰:</span>“<span style="color: rgb(237, 35, 8);">惜</span>乎~!吾见其进也~,未见其止也~。”</p><p>22子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰:</span>“苗而~<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>秀者 有矣夫~,秀而~<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不实</span>者 有矣夫~。”</p><p>23子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“后生可畏,焉知来者之<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>如今也~?四<span style="color: rgb(237, 35, 8);">十</span>、五<span style="color: rgb(237, 35, 8);">十</span>而~无闻焉~,斯<span style="color: rgb(237, 35, 8);">亦不足</span>畏也已~。”</p><p>24子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:</p><p>“<span style="color: rgb(237, 35, 8);">法</span>语之言,能无从乎~?改之为贵。巽xun\与之言,能无<span style="color: rgb(237, 35, 8);">说yue</span>乎~?<span style="color: rgb(237, 35, 8);">绎</span>之为贵。<span style="color: rgb(237, 35, 8);">说</span>而~<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不绎</span>,从而~<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>改,吾<span style="color: rgb(237, 35, 8);">末</span>如之何也已矣~。”</p><p>25子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“主忠信。毋友<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>如己者,过,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">则勿</span>惮改~。”</p><p>26子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“三军可<span style="color: rgb(237, 35, 8);">夺帅</span>也~,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">匹</span>夫<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>可<span style="color: rgb(237, 35, 8);">夺</span>志也~。”</p><p><br></p><p><br></p><p>27子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“衣 敝bi缊yun袍,与衣 狐hu<span style="color: rgb(237, 35, 8);">貉he</span>者<span style="color: rgb(237, 35, 8);">立 </span>而~<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span><span style="color: rgb(1, 1, 1);">耻者</span>,其由也与~!‘<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>忮zhi<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>求,何用<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>臧zang~?’”子路终身诵之~,子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“是 道也~,何<span style="color: rgb(237, 35, 8);">足</span>以臧zang~?”</p><p>28子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰:</span>“岁寒,然后知松<span style="color: rgb(237, 35, 8);">柏</span>之~后凋也~。”</p><p>29子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰:</span>“知者<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不惑</span>,仁者<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>忧,勇者<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>惧~。”</p><p>30子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“可与共<span style="color: rgb(237, 35, 8);">学,</span><span style="color: rgb(1, 1, 1);">未</span>可与<span style="color: rgb(237, 35, 8);">适</span>道;可与<span style="color: rgb(237, 35, 8);">适</span>道,<span style="color: rgb(1, 1, 1);">未</span>可与<span style="color: rgb(237, 35, 8);">立</span>;可与<span style="color: rgb(237, 35, 8);">立</span>,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">未</span>可与权~。”</p><p>31“唐棣di之华,偏其反而~。岂<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>尔思~?<span style="color: rgb(237, 35, 8);">室</span>是远尔~。”子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰:</span>“<span style="color: rgb(237, 35, 8);">未</span>之思也~,夫何远之有~。”</p><p><br></p> <p>乡党篇</p><p>本篇主要记录孔子言谈举止,衣食住行和生活习惯</p> <p>乡党第十</p><p>1孔子于乡党~,恂恂如也~,</p><p>似<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>能言者~;其在宗庙朝庭,</p><p>便pian便言,唯谨尔~。</p><p>2朝,与下大da夫言,侃侃如也~;</p><p>与上大夫言,訚yin訚/如也~。</p><p>君在,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">踧cu\</span>踖ji/如也~,</p><p>与与如也~。</p><p>3君召使摈bin\,</p><p><span style="color: rgb(237, 35, 8);">色勃</span>如也~,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">足躩jue</span>如也~。</p><p><span style="color: rgb(237, 35, 8);">揖</span>所与<span style="color: rgb(237, 35, 8);">立</span>,左右手,衣前后襜chan如也~。趋进,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">翼</span>如也~。</p><p>宾退,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">必复</span>命<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“宾<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>顾矣~。”</p><p>4<span style="color: rgb(237, 35, 8);">入</span>公门,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">鞠</span>躬如也~,如<span style="color: rgb(255, 138, 0);">不</span>容。</p><p><span style="color: rgb(237, 35, 8);">立不</span>中门,行<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不履</span>阈yu。</p><p>过位,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">色勃</span>如也~,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">足躩jue</span>如也~,其言似<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不足</span>者。</p><p><span style="color: rgb(237, 35, 8);">摄</span>齐zi升堂,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">鞠</span>躬如也~,屏气似<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不息</span>者。<span style="color: rgb(237, 35, 8);">出</span>,降<span style="color: rgb(237, 35, 8);">一</span>等,逞颜<span style="color: rgb(237, 35, 8);">色</span>,怡怡如也~;<span style="color: rgb(237, 35, 8);">没</span>阶,趋进,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">翼</span>如也~;</p><p><span style="color: rgb(237, 35, 8);">复</span>其位,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">踧</span>踖如也~。</p><p>5<span style="color: rgb(237, 35, 8);">执</span>圭,鞠躬如也~,如<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>胜~。</p><p>上如<span style="color: rgb(237, 35, 8);">揖</span>,下如授。</p><p><span style="color: rgb(237, 35, 8);">勃</span>如战<span style="color: rgb(237, 35, 8);">色</span>,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">足</span>蹜蹜su如有循。</p><p>享礼,有容<span style="color: rgb(237, 35, 8);">色</span>。</p><p>私<span style="color: rgb(237, 35, 8);">觌di</span>,愉愉如也~。</p><p> </p><p><br></p><p>6君子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>以绀gan緅zou饰,红紫<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>以为<span style="color: rgb(237, 35, 8);">亵xie服</span>。</p><p>当暑 袗絺chi绤xi,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">必</span>表而<span style="color: rgb(237, 35, 8);">出</span>之。</p><p>缁zi衣羔裘,素衣麑ni裘,黄衣狐裘。<span style="color: rgb(237, 35, 8);">亵</span>裘长,短右袂mei。</p><p><span style="color: rgb(237, 35, 8);">必</span>有寝衣,长<span style="color: rgb(237, 35, 8);">一</span>身有\半。</p><p>狐hu<span style="color: rgb(237, 35, 8);">貉he</span>之厚 以居。</p><p>去丧,无所<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>佩。</p><p>非帷裳chang,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">必杀shai</span>之。</p><p>羔裘玄冠 <span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>以<span style="color: rgb(237, 35, 8);">吊</span>。</p><p><span style="color: rgb(237, 35, 8);">吉月</span>,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">必</span>朝<span style="color: rgb(237, 35, 8);">服</span>而朝。</p><p>7齐zhai,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">必</span>有明衣,布。齐zhai<span style="color: rgb(237, 35, 8);">必</span>变<span style="color: rgb(237, 35, 8);">食</span>,居<span style="color: rgb(237, 35, 8);">必</span>迁坐。</p><p>8<span style="color: rgb(237, 35, 8);">食不厌</span>精,脍kuai<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不厌</span>细。</p><p><span style="color: rgb(237, 35, 8);">食</span>饐yi而餲ai\,鱼馁nei而<span style="color: rgb(237, 35, 8);">肉</span>败,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不食</span>;</p><p><span style="color: rgb(237, 35, 8);">色恶</span>,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不食</span>;臭xiu<span style="color: rgb(237, 35, 8);">恶</span>,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不食</span>;</p><p>失饪,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不食;不</span>时,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不食</span>;</p><p>割<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>正,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不食</span>;<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不得</span>其酱\,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不食。肉</span>虽多,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>使胜\<span style="color: rgb(237, 35, 8);">食</span>气xi\。</p><p>唯酒无量,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不及</span>乱。</p><p>沽酒 市脯fu,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不食。</span></p><p><span style="color: rgb(237, 35, 8);">不撤</span>姜<span style="color: rgb(237, 35, 8);">食</span>,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>多<span style="color: rgb(237, 35, 8);">食</span>。</p><p>9祭于公,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不宿肉。</span>祭<span style="color: rgb(237, 35, 8);">肉不出</span>三日,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">出</span>三<span style="color: rgb(237, 35, 8);">日不食</span>之矣~。</p><p>10<span style="color: rgb(237, 35, 8);">食不</span>语,寝<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>言~。</p><p> </p><p>11虽疏<span style="color: rgb(237, 35, 8);">食 </span>菜羹,瓜祭,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">必</span>齐zhai如也~。</p><p>12<span style="color: rgb(237, 35, 8);">席不</span>正,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>坐。</p><p>13乡人饮酒,杖者<span style="color: rgb(237, 35, 8);">出</span>,斯<span style="color: rgb(237, 35, 8);">出</span>矣~。</p><p>14乡人傩nuo,朝<span style="color: rgb(237, 35, 8);">服</span>而~<span style="color: rgb(237, 35, 8);">立</span>于阼zuo阶。</p><p>15问人于他邦,再拜而~送之~。</p><p>16康子馈<span style="color: rgb(237, 35, 8);">药</span>,拜而~受之~。</p><p><span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“丘未<span style="color: rgb(237, 35, 8);">达,不</span>敢尝~。”</p><p>17厩jiu焚,子退朝,</p><p><span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“伤人乎~?”<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>问马。</p><p>18君赐<span style="color: rgb(237, 35, 8);">食</span>,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">必</span>正<span style="color: rgb(237, 35, 8);">席</span>先尝之~;</p><p>君赐腥,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">必熟</span>而~荐之;</p><p>君赐生,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">必畜</span>之~。</p><p>侍shi<span style="color: rgb(237, 35, 8);">食</span>于君,君祭,先饭。</p><p> </p><p><br></p><p>19<span style="color: rgb(237, 35, 8);">疾,</span>君视之,东首,加朝<span style="color: rgb(237, 35, 8);">服</span>,拖绅~。</p><p>20君命召,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>俟si驾 行矣~。</p><p>21<span style="color: rgb(237, 35, 8);">入</span>太庙,每事问。</p><p>22朋友死,无所归,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“于我殡\。”</p><p>23朋友之馈,虽车马,非祭<span style="color: rgb(237, 35, 8);">肉,不</span>拜。</p><p>24寝<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>尸,居<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不客</span>。</p><p><br></p><p>25见齐zi衰cui者,虽<span style="color: rgb(237, 35, 8);">狎xia</span>,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">必</span>变。见冕者与瞽者,虽<span style="color: rgb(237, 35, 8);">亵xie</span>,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">必</span>貌。</p><p>凶<span style="color: rgb(237, 35, 8);">服</span>者 <span style="color: rgb(237, 35, 8);">式</span>之,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">式</span>负版者。</p><p>26有盛馔zhuan,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">必</span>变<span style="color: rgb(237, 35, 8);">色</span>而~<span style="color: rgb(237, 35, 8);">作。</span></p><p>迅雷风<span style="color: rgb(237, 35, 8);">烈</span>,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">必</span>变。</p><p>27升车,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">必</span>正<span style="color: rgb(237, 35, 8);">立</span>,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">执</span>绥cui/。</p><p>车中<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>内顾,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不疾</span>言,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>亲指。</p><p>28<span style="color: rgb(237, 35, 8);">色</span>斯举矣~,翔而~后<span style="color: rgb(237, 35, 8);">集</span>。<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“山梁雌ci雉zhi,时哉时哉~!”</p><p>子路共gong之~,三嗅xiu而~<span style="color: rgb(237, 35, 8);">作</span>。</p><p><br></p> <p>先进篇</p><p>本篇主要记录孔子教育言论和对其弟子的评论</p> <p>先进十一</p><p>1子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“先进于礼<span style="color: rgb(237, 35, 8);">乐</span>,野人也~;</p><p>后进于礼<span style="color: rgb(237, 35, 8);">乐</span>,君子也~。</p><p>如用之,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">则</span>吾从先进。”</p><p>2子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“从我于陈、蔡者,皆<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不及</span>门也~。”</p><p>3<span style="color: rgb(237, 35, 8);">德</span>行~:</p><p>颜渊,闵子骞,冉<span style="color: rgb(237, 35, 8);">伯</span>牛,仲\弓。</p><p>言语~:宰我,子贡。</p><p>政事~:冉有,季路。</p><p>文<span style="color: rgb(237, 35, 8);">学</span>:子游,子夏。</p><p>4子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“回也~非助我者也~,</p><p>于吾言 <span style="color: rgb(1, 1, 1);">无所</span><span style="color: rgb(237, 35, 8);">不说yue。”</span></p><p><span style="color: rgb(1, 1, 1);">5子</span><span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“孝哉~闵子骞!</p><p>人<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>间\于其 父母昆弟之言~。”</p><p>6南容三<span style="color: rgb(237, 35, 8);">复白</span>圭,孔子以其兄之子妻之~。</p><p>7季康子问:“弟子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">孰</span>为好<span style="color: rgb(237, 35, 8);">学</span>?”</p><p>孔子对<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“有颜回者好<span style="color: rgb(237, 35, 8);">学</span>,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>幸短命死矣~,今也~<span style="color: rgb(237, 35, 8);">则</span>亡wu~。”</p><p>8颜渊死,颜路请子之车 以为之<span style="color: rgb(237, 35, 8);">椁</span>。子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰:</span>“才<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>才,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">亦各</span>言其子也~。鲤也~死,有棺而~无<span style="color: rgb(237, 35, 8);">椁guo</span>,吾<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>徒行 以为/之<span style="color: rgb(237, 35, 8);">椁</span>。以吾从大夫之后,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>可徒行也~。”</p><p>9颜渊死。子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“噫~!天丧予~!天丧予~!”</p><p>10颜渊死,子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">哭</span>之恸tong\,</p><p>从者<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“子恸矣~!”</p><p><span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“有恸乎~?</p><p>非夫人之为\恸而~谁为\?”</p><p>11颜渊死,门人<span style="color: rgb(237, 35, 8);">欲</span>厚葬之~,</p><p><span style="color: rgb(1, 1, 1);">子</span><span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰:“不</span>可。”门人厚葬之~,</p><p>子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“回也~视予犹父也~,</p><p>予<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不得</span>视犹子也~。</p><p>非我也~,夫二三子也~!”</p><p>12季路问事鬼神,</p><p>子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“未能事人,焉能事鬼?”</p><p>“敢问死。”<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“未知生,焉知死?”</p><p><br></p><p><br></p><p>13闵子侍<span style="color: rgb(237, 35, 8);">侧</span>,訚訚yin如也~;</p><p>子路,行行hang\如也~;</p><p>冉有、子贡,侃侃如也~。</p><p>子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">乐</span>。“<span style="color: rgb(237, 35, 8);">若</span>由也~,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不得</span>其死然~。”</p><p>14鲁人为长府,闵子骞<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:</p><p>“仍旧贯, 如之何~?何必改<span style="color: rgb(237, 35, 8);">作</span>?”</p><p>子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“夫人<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>言,言必有中~。”</p><p>15子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“由之<span style="color: rgb(237, 35, 8);">瑟, </span>奚为于丘之门?”门人<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>敬子路,子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“由也~升堂矣~,未<span style="color: rgb(237, 35, 8);">入</span>于<span style="color: rgb(237, 35, 8);">室</span>也~。”</p><p>16子贡问:“师与商也~<span style="color: rgb(237, 35, 8);">孰</span>贤?”</p><p>子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“师也~过,商也~<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不及</span>。”</p><p><span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“然则师愈与~?”</p><p>子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“过 犹<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不及</span>。”</p><p>17季氏富于周公,而~求也~为之聚敛而~附<span style="color: rgb(237, 35, 8);">益</span>之~。子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“非吾徒也~,小子鸣鼓而~攻之可也~。”</p><p>18柴也~愚,参shen也~鲁,师也~<span style="color: rgb(237, 35, 8);">辟</span>,由也~喭yan\。</p><p>19子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“回也~其庶乎~,屡空~。</p><p>赐<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>受命而~货<span style="color: rgb(237, 35, 8);">殖</span>焉~,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">亿则</span>屡中~。”</p><p><br></p><p><br></p><p>20子张问善人之道,</p><p>子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>践<span style="color: rgb(237, 35, 8);">迹</span>,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">亦不入</span>于<span style="color: rgb(237, 35, 8);">室</span>。”</p><p>21子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“论<span style="color: rgb(237, 35, 8);">笃</span>是与,君子者乎~,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">色</span>庄者乎~?”</p><p>22子路问:“闻斯行诸~?”</p><p>子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“有父兄在,如之何 其闻斯行之~?”</p><p>冉有问:“闻斯行诸~?”</p><p>子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“闻斯行之~”。</p><p>公西华<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“由也~问闻斯行诸~”,</p><p>子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>‘有父兄在’;</p><p>求也~问闻斯行诸,</p><p>子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>‘闻斯行之’</p><p><span style="color: rgb(237, 35, 8);">赤</span>也~<span style="color: rgb(237, 35, 8);">惑</span>,敢问。”</p><p>子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“求也~退,故进之;</p><p>由也~兼人,故退之。”</p><p>23子畏于匡,颜渊后。</p><p>子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“吾以女ru为死矣~!”</p><p><span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“子在,回何敢死~!”</p><p><br></p><p><br></p><p>24季子然问:“仲由、冉求可谓大臣与~?”</p><p>子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“吾以子为/异之问,曾zeng由与求之问。所谓大臣者,以道事君,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>可<span style="color: rgb(237, 35, 8);">则</span>止~。今由与求也~,可谓具臣矣~。”</p><p><span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“然<span style="color: rgb(237, 35, 8);">则</span>从之者与~?”</p><p>子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“弑父与君,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">亦不</span>从也~。”</p><p>25子路使子羔为费bi宰,</p><p>子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“<span style="color: rgb(237, 35, 8);">贼</span>夫人之子。”</p><p>子路<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“有民人焉,有社<span style="color: rgb(237, 35, 8);">稷</span>焉~,</p><p>何必<span style="color: rgb(237, 35, 8);">读</span>书然后为<span style="color: rgb(237, 35, 8);">学</span>。”</p><p>子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“是故 <span style="color: rgb(237, 35, 8);">恶wu</span>夫佞ning者。”</p><p><br></p><p>26子路、曾<span style="color: rgb(237, 35, 8);">皙</span>、冉有、公西华侍坐子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“以吾<span style="color: rgb(237, 35, 8);">一日</span>长zhang乎尔,毋吾以也~。居<span style="color: rgb(237, 35, 8);">则曰‘不</span>吾知也~’</p><p>如<span style="color: rgb(237, 35, 8);">或</span>知尔~,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">则</span>何以哉~?”</p><p>子路<span style="color: rgb(237, 35, 8);">率</span>尔而~对<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:</p><p>“千乘之<span style="color: rgb(237, 35, 8);">国</span>,摄乎大<span style="color: rgb(237, 35, 8);">国</span>之间,加之以师旅,因之以饥馑,由也~为之,比<span style="color: rgb(237, 35, 8);">及</span>三年,可使有勇,且知方也~。”夫子哂shen<之,</p><p>“求,尔何如~?”</p><p>对<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“方<span style="color: rgb(237, 35, 8);">六七十</span>,如五<span style="color: rgb(237, 35, 8);">六十</span>,求也~为之,比<span style="color: rgb(237, 35, 8);">及</span>三年,可使<span style="color: rgb(237, 35, 8);">足</span>民。如其礼<span style="color: rgb(237, 35, 8);">乐yue</span>,以俟si君子~。”</p><p>“<span style="color: rgb(237, 35, 8);">赤</span>!尔何如~?”</p><p>对<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“非<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>能之,愿<span style="color: rgb(237, 35, 8);">学</span>焉~。</p><p>宗庙之事,如会同,端章甫,愿为小相焉~。”</p><p>“点,尔何如~?”</p><p>鼓<span style="color: rgb(237, 35, 8);">瑟</span>希,铿keng尔,舍<span style="color: rgb(237, 35, 8);">瑟</span>而~<span style="color: rgb(237, 35, 8);">作</span>,</p><p>对<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“异乎三子者之撰zhuan。”</p><p>子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“何伤乎~?<span style="color: rgb(237, 35, 8);">亦各</span>言其志也~。”</p><p><span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“暮春者,春<span style="color: rgb(237, 35, 8);">服</span>既成,冠者五<span style="color: rgb(237, 35, 8);">六</span>人,童子六<span style="color: rgb(237, 35, 8);">七</span>人,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">浴</span>乎~沂yi,风乎~舞雩yu,咏而~归~。”</p><p>夫子喟然叹<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“吾与点也~!”</p><p>三子者<span style="color: rgb(237, 35, 8);">出</span>,曾<span style="color: rgb(237, 35, 8);">皙</span>后。</p><p>曾<span style="color: rgb(237, 35, 8);">皙曰</span>:“夫三子者之言何如~?”</p><p>子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“<span style="color: rgb(237, 35, 8);">亦各</span>言其志也~已矣~。”</p><p><span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“夫子何哂由也~?”</p><p><span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“为<span style="color: rgb(237, 35, 8);">国</span>以礼,其言<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>让,是故哂之~。”</p><p>“唯求<span style="color: rgb(237, 35, 8);">则</span>非邦也~与~?”</p><p>“安见方<span style="color: rgb(237, 35, 8);">六七十、</span>如五<span style="color: rgb(237, 35, 8);">六十</span>而~非邦也~者?”</p><p>“唯<span style="color: rgb(237, 35, 8);">赤则</span>非邦也~与~?”</p><p>“宗庙会同,非诸侯而~何~?</p><p><span style="color: rgb(237, 35, 8);">赤</span>也~为之小,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">孰</span>能为之大~?”</p> <p>颜渊篇</p><p>本篇主要讲孔子教育弟子如何实行仁德,如何为政和处世</p> <p>颜渊十二</p><p>1颜渊问仁,</p><p>子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“<span style="color: rgb(237, 35, 8);">克</span>己<span style="color: rgb(237, 35, 8);">复</span>礼为仁。<span style="color: rgb(237, 35, 8);">一日克</span>己<span style="color: rgb(237, 35, 8);">复</span>礼,天下归仁焉~。为仁由己,而~由人乎哉~?”</p><p>颜渊<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰:</span>“请问其目?”</p><p>子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“非礼<span style="color: rgb(237, 35, 8);">勿</span>视,非礼<span style="color: rgb(237, 35, 8);">勿</span>听,非礼<span style="color: rgb(237, 35, 8);">勿</span>言,非礼<span style="color: rgb(237, 35, 8);">勿</span>动~。”</p><p>颜渊<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“回虽<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>敏,请事斯语矣~。”</p><p>2仲弓问仁,</p><p>子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“<span style="color: rgb(237, 35, 8);">出</span>门如见大宾,使民如承大祭。己所<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不欲</span>,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">勿</span>施于人。在邦无怨~,在家无怨~。”</p><p>仲弓<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“雍虽<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>敏,请事斯语矣~。”</p><p>3司马牛问仁,</p><p>子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“仁者,其言也~讱。”</p><p><span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“其言也~讱,斯谓之仁已乎~?”</p><p>子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“为之难,言之<span style="color: rgb(237, 35, 8);">得</span>无讱乎~?”</p><p>4司马牛问君子,</p><p>子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“君子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>忧<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>惧。”</p><p><span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>忧<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>惧,斯谓之君子已乎~?”</p><p>子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“内省<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>疚,夫何忧何惧~?”</p><p>5司马牛忧<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“人皆有兄弟,我<span style="color: rgb(237, 35, 8);">独</span>亡wu~。”</p><p>子夏<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“商闻之矣~:死生有命,富贵在天。君子敬而~无<span style="color: rgb(237, 35, 8);">失</span>,与人恭而~有礼,四海之内皆兄弟也~。君子何患乎无兄弟也~?”</p><p><br></p><p><br></p><p>6子张问明,</p><p>子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“浸润之谮zen,肤受之愬su,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>行焉~,可谓明也~已矣~;</p><p>浸润之谮、肤受之愬,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>行焉~,可谓远也~已矣~。”</p><p>7子贡问政,</p><p>子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“<span style="color: rgb(237, 35, 8);">足食</span>,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">足</span>兵,民信之矣~。”</p><p>子贡<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“<span style="color: rgb(237, 35, 8);">必不得</span>已而~去,于斯三者何先~?”</p><p><span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“去兵。”</p><p>子贡<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“<span style="color: rgb(237, 35, 8);">必不得</span>已而~去,于斯二者何先~?”</p><p><span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“去<span style="color: rgb(237, 35, 8);">食</span>。自古皆有死,民无信<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不立</span><span style="color: rgb(1, 1, 1);">。”</span></p><p>8<span style="color: rgb(237, 35, 8);">棘ji</span>子成<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:</p><p>“君子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">质</span>而~已矣~,何以文为?”</p><p>子贡<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“<span style="color: rgb(237, 35, 8);">惜</span>乎~,夫子之<span style="color: rgb(237, 35, 8);">说</span>君子也~!驷<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不及舌</span>。文犹<span style="color: rgb(237, 35, 8);">质</span>也~,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">质</span>犹文也~。虎豹之鞟kuo犹犬羊之鞟~。”</p><p>9哀公问于有若<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:</p><p>“年饥,用<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不足</span>,如之何~?”</p><p>有<span style="color: rgb(237, 35, 8);">若</span>对<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“<span style="color: rgb(237, 35, 8);">盍彻</span>乎~?”</p><p><span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“二,吾犹<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不足,</span>如之何其<span style="color: rgb(237, 35, 8);">彻</span>也~?”</p><p>对<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“<span style="color: rgb(237, 35, 8);">百</span>姓<span style="color: rgb(237, 35, 8);">足</span>,君<span style="color: rgb(237, 35, 8);">孰</span>与<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不足</span>?</p><p>百姓<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不足</span>,君<span style="color: rgb(237, 35, 8);">孰</span>与<span style="color: rgb(237, 35, 8);">足</span>?”</p><p>10子张问崇<span style="color: rgb(237, 35, 8);">德 、</span>辨<span style="color: rgb(237, 35, 8);">惑</span>,</p><p>子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“主忠信,徙义,崇<span style="color: rgb(237, 35, 8);">德</span>也~。</p><p>爱之<span style="color: rgb(237, 35, 8);">欲</span>其生,恶wu之<span style="color: rgb(237, 35, 8);">欲</span>其死;</p><p>既<span style="color: rgb(237, 35, 8);">欲</span>其生又<span style="color: rgb(237, 35, 8);">欲</span>其死,是<span style="color: rgb(237, 35, 8);">惑</span>也~。</p><p>‘诚<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>以富,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">亦只</span>以异~。’”</p><p><br></p><p><br></p><p>11齐景公问政于孔子,孔子对<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰:</span>“君君~,臣臣~,父父~,子子~。”</p><p>公<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“善哉~!信如君<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>君~、臣<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>臣~、父<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>父~、子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>子~,</p><p>虽有<span style="color: rgb(237, 35, 8);">粟</span>,吾得而~<span style="color: rgb(237, 35, 8);">食</span>诸~?”</p><p>12子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“片言可以<span style="color: rgb(237, 35, 8);">折狱</span>者,其由也~与~?”子路无<span style="color: rgb(237, 35, 8);">宿诺</span>。</p><p>13子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“听讼song,吾犹人也~。<span style="color: rgb(237, 35, 8);">必</span>也~使无讼乎~。”</p><p>14子张问政,子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰:</span>“居之无倦,行之以忠~。”</p><p>15子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“<span style="color: rgb(237, 35, 8);">博学</span>于文,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">约</span>之以礼,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">亦</span>可以<span style="color: rgb(237, 35, 8);">弗</span>畔矣夫~。”</p><p>16子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“君子成人之美,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>成人之<span style="color: rgb(237, 35, 8);">恶e</span>;小人反是。”</p><p><br></p><p><br></p><p>17季康子问政于孔子,孔子对<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“政者,正也~。子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">帅</span>以正,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">孰</span>敢<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>正~?”</p><p>18季康子患盗,问于孔子。孔子对<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“苟gou子之~<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不欲</span>,虽赏之~<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不窃</span>。”</p><p>19季康子问政于孔子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“如<span style="color: rgb(237, 35, 8);">杀</span>无道以就有道,何如~?”</p><p>孔子对<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:</p><p>“子为政,焉用<span style="color: rgb(237, 35, 8);">杀</span>?</p><p>子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">欲</span>善而~民善矣~。</p><p>君子之<span style="color: rgb(237, 35, 8);">德 </span>风~,小人之<span style="color: rgb(237, 35, 8);">德 </span>草~,</p><p>草上之风 <span style="color: rgb(237, 35, 8);">必</span>偃~。”</p><p>20子张问:“士何如斯可谓之<span style="color: rgb(237, 35, 8);">达</span>矣~?”子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“何哉~尔所谓<span style="color: rgb(237, 35, 8);">达</span>者~?”</p><p>子张对<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“在邦<span style="color: rgb(237, 35, 8);">必闻</span>,在家<span style="color: rgb(237, 35, 8);">必</span>闻。”</p><p>子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“是闻也~,非<span style="color: rgb(237, 35, 8);">达</span>也~。</p><p>夫<span style="color: rgb(237, 35, 8);">达</span>也~者,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">质直</span>而~好义,</p><p><span style="color: rgb(237, 35, 8);">察</span>言而~观<span style="color: rgb(237, 35, 8);">色</span>,虑以下人。</p><p>在邦<span style="color: rgb(237, 35, 8);">必达</span>,在家<span style="color: rgb(237, 35, 8);">必达</span>。</p><p>夫闻也~者,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">色</span>取仁而~行违,</p><p>居之<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>疑。在邦<span style="color: rgb(237, 35, 8);">必</span>闻,在家<span style="color: rgb(237, 35, 8);">必</span>闻。”</p><p><br></p><p>21樊迟从游于舞雩yu之下,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:</p><p>“敢问崇<span style="color: rgb(237, 35, 8);">德</span>、修<span style="color: rgb(237, 35, 8);">慝</span>、辨<span style="color: rgb(237, 35, 8);">惑</span>。”</p><p>子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“善哉~问~!</p><p>先事后<span style="color: rgb(237, 35, 8);">得</span>,非崇<span style="color: rgb(237, 35, 8);">德</span>与~?</p><p>攻其<span style="color: rgb(237, 35, 8);">恶</span>,无攻人之<span style="color: rgb(237, 35, 8);">恶e</span>,非修<span style="color: rgb(237, 35, 8);">慝te</span>与~?<span style="color: rgb(237, 35, 8);">一</span>朝之忿fen,忘其身,以及其亲,非<span style="color: rgb(237, 35, 8);">惑</span>与~?”</p><p>22樊迟问仁,子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“爱人。”</p><p>问知\,子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“知人。”</p><p>樊迟未<span style="color: rgb(237, 35, 8);">达</span>,子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:</p><p>“举<span style="color: rgb(237, 35, 8);">直错</span>诸枉,能使枉者<span style="color: rgb(237, 35, 8);">直</span>。”</p><p>樊迟退,见子夏,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:</p><p>“乡也~吾见xian于夫子而问~知,</p><p>子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:‘举<span style="color: rgb(237, 35, 8);">直错</span>诸枉,能使枉者<span style="color: rgb(237, 35, 8);">直’</span>,何谓也~?”</p><p>子夏<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“富哉~言乎~!</p><p>舜有天下,选于众,举皋gao陶yao,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>仁者远矣~。汤有天下,选于众,举伊尹,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>仁者远矣~。”</p><p>23子贡问友,子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“忠<span style="color: rgb(237, 35, 8);">告</span>而~善道之~,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>可<span style="color: rgb(237, 35, 8);">则</span>止~,毋自<span style="color: rgb(237, 35, 8);">辱</span>焉~。”</p><p>24曾子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“君子以文会友~,以友辅仁~。”</p> <p>子路篇</p><p>本篇主要记录孔子论述为人和为政的道理</p><p>子路:仲由,姓仲,名由,字子路,因他曾做过季氏的家臣,又被称作季路,比孔子小九岁,鲁国人。</p> <p>子路十三</p><p>1子路问政,子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“先之~,劳之~。”请<span style="color: rgb(237, 35, 8);">益</span>,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“无倦~。”</p><p>2仲弓为季氏宰,问政,</p><p>子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“先有司~,赦小过~,举贤才~。”</p><p><span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“焉知贤才而~举之~?”</p><p><span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“举尔所知~。尔所<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>知~,</p><p>人其舍诸~?”</p><p>3子路<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:</p><p>“卫君待子而~为政,子将奚先~?”</p><p>子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“<span style="color: rgb(237, 35, 8);">必</span>也~正名乎~!”</p><p>子路<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“有是哉~,子之迂也~!奚其正~?”</p><p>子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“野哉~由也~!</p><p>君子于其所<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>知,盖阙que如也~。</p><p>名<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>正,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">则</span>言<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>顺;</p><p>言<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>顺,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">则</span>事<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>成;</p><p>事<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>成,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">则</span>礼乐<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>兴;</p><p>礼<span style="color: rgb(237, 35, 8);">乐不</span>兴,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">则</span>刑<span style="color: rgb(237, 35, 8);">罚不</span>中;</p><p>刑<span style="color: rgb(237, 35, 8);">罚不</span>中,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">则</span>民无所措手<span style="color: rgb(237, 35, 8);">足</span>。</p><p>故 君子名之 <span style="color: rgb(237, 35, 8);">必</span>可言也~,</p><p>言之 <span style="color: rgb(237, 35, 8);">必</span>可行也~。</p><p>君子于其言,无所苟而~已矣~。”</p><p>4樊迟请<span style="color: rgb(237, 35, 8);">学</span>稼,</p><p>子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“吾<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>如老农~。”</p><p>请<span style="color: rgb(237, 35, 8);">学</span>为圃pu<,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“吾<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>如老圃~。”樊/迟<span style="color: rgb(237, 35, 8);">出</span>,子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“小人哉~樊须也~!</p><p>上好礼,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">则 </span>民<span style="color: rgb(237, 35, 8);">莫</span>敢<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>敬;</p><p>上好义,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">则 </span>民<span style="color: rgb(237, 35, 8);">莫</span>敢<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不服</span>;</p><p>上好信,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">则 </span>民<span style="color: rgb(237, 35, 8);">莫</span>敢<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>用情。</p><p>夫如是,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">则</span>四方之民襁负其子而~至矣~,焉用稼~?”</p><p>5子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“诵《诗》三<span style="color: rgb(237, 35, 8);">百</span>,授之以政~,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不达</span>;使于四方,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>能专对~;虽多,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">亦</span>奚以为~?”</p><p>6子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“其身正,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>令而~行~;</p><p>其身<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>正,虽令<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>从~。”</p><p>7子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“鲁卫之政,兄弟也~。”</p><p><br></p><p><br></p><p>8子谓卫公子荆jing,</p><p>“善居<span style="color: rgb(237, 35, 8);">室</span>。</p><p>始有~,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:‘苟<span style="color: rgb(237, 35, 8);">合</span>矣~。’</p><p>少有~,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:‘苟完矣~。’</p><p>富有~,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:‘苟美矣~。’”</p><p>9子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">适</span>卫,冉有<span style="color: rgb(237, 35, 8);">仆pu_</span>,</p><p>子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“庶矣哉~!”</p><p>冉有<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“既庶矣~,又何加焉~?”</p><p><span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“富之~。”</p><p><span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“既富矣~,又何加焉~?”</p><p><span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“教之~。”</p><p>10子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:</p><p>“苟有用我者,期<span style="color: rgb(237, 35, 8);">月</span>而~已 可也~,</p><p>三年有成~。”</p><p>11子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:</p><p>“‘善人为邦<span style="color: rgb(237, 35, 8);">百</span>年~,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">亦</span>可以胜残 去<span style="color: rgb(237, 35, 8);">杀</span>矣~。’诚哉~是言也~!”</p><p>12子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:</p><p>“如有王者,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">必</span>世而~后仁。”</p><p>13子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:</p><p>“苟正其身矣~,于从政乎~何有~?不能正其身,如正人何~?”</p><p><br></p><p><br></p><p>14冉子退朝,子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“何晏也~?”</p><p>对<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“有政~。”</p><p>子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“其事也~。</p><p>如有政,虽<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>吾以,吾其与yu\闻之~。”</p><p>15定公问:</p><p>“<span style="color: rgb(237, 35, 8);">一</span>言而~可以兴邦,有诸~?”</p><p>孔子对<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:</p><p>“言<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>可以<span style="color: rgb(237, 35, 8);">若</span>是其几也~。</p><p>人之言<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:‘为君难,为臣<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不易</span>。’</p><p>如知为君之难也~,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>几乎<span style="color: rgb(237, 35, 8);">一</span>言而~兴邦乎~?”</p><p><span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“<span style="color: rgb(237, 35, 8);">一</span>言而~丧邦,有诸~?”</p><p>孔子对<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“言<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>可以<span style="color: rgb(237, 35, 8);">若</span>是其几也~。人之言<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:‘予无<span style="color: rgb(237, 35, 8);">乐</span>乎为君,唯其言而~<span style="color: rgb(237, 35, 8);">莫</span>予违也~。’</p><p>如其善而~<span style="color: rgb(237, 35, 8);">莫</span>之违也~,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不亦</span>善乎~?如<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>善而~<span style="color: rgb(237, 35, 8);">莫</span>之违也~,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>几乎<span style="color: rgb(237, 35, 8);">一</span>言而~丧邦乎~?”</p><p>16<span style="color: rgb(237, 35, 8);">叶she</span>公问政,</p><p>子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“近者<span style="color: rgb(237, 35, 8);">说yue</span>,远者来~。”</p><p>17子夏为莒ju<父宰,问政,</p><p>子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“无<span style="color: rgb(237, 35, 8);">欲速</span>,无见小利。</p><p><span style="color: rgb(237, 35, 8);">欲速则不达</span>,见小利<span style="color: rgb(237, 35, 8);">则</span>大事<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>成。”</p><p>18叶she公语孔子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“吾党有<span style="color: rgb(237, 35, 8);">直</span>躬者~,其父攘羊,而~子证之。”</p><p>孔子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“吾党之<span style="color: rgb(237, 35, 8);">直</span>者异于是~。</p><p>父为子隐,子为父隐,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">直</span>在其中矣~。”</p><p>19樊迟问仁,子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:</p><p>“居处恭~,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">执</span>事敬~,与人忠~。</p><p>虽之夷<span style="color: rgb(237, 35, 8);">狄</span>,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>可弃也~。”</p><p><br></p><p>20子贡问<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:</p><p>“何如~斯可谓之士矣~?”</p><p>子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“行己有<span style="color: rgb(1, 1, 1);">耻</span>,使于四方 </p><p><span style="color: rgb(237, 35, 8);">不辱</span>君命,可谓士矣~。”</p><p><span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“敢问其次~。”</p><p><span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“宗<span style="color: rgb(237, 35, 8);">族</span>称孝焉~,</p><p>乡党称弟ti焉~。”</p><p><span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“敢问其次~。”</p><p><span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“言<span style="color: rgb(237, 35, 8);">必</span>信,行<span style="color: rgb(237, 35, 8);">必</span>果,</p><p>硁keng硁然~小人哉~!</p><p><span style="color: rgb(237, 35, 8);">抑亦</span>可以为次矣~。”</p><p><span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“今之从政者何如~?”</p><p>子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“噫~!斗筲shao_之人,</p><p>何<span style="color: rgb(237, 35, 8);">足</span>算也~!”</p><p>21子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不得</span>中行而~与之~,</p><p><span style="color: rgb(237, 35, 8);">必</span>也~狂狷juan乎~!</p><p>狂者进取,狷者有所<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>为也~。”</p><p>22子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“南人有言<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:</p><p>‘人而~无恒~,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>可以<span style="color: rgb(237, 35, 8);">作</span>巫医~。</p><p>’善夫~!”</p><p>“<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>恒其<span style="color: rgb(237, 35, 8);">德</span>,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">或</span>承之羞~。”</p><p>子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>占而~已矣~。”</p><p>23子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“君子和而~<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>同,</p><p>小人同而~<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>和。”</p><p>24子贡问<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:</p><p>“乡人皆好之,何如~?”</p><p>子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“未可也~。”</p><p>“乡人皆<span style="color: rgb(237, 35, 8);">恶</span>之,何如~?”</p><p>子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“未可也~。</p><p><span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>如乡人之善者好之,</p><p>其<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>善者<span style="color: rgb(237, 35, 8);">恶</span>之。”</p><p>25子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:</p><p>“君子 <span style="color: rgb(237, 35, 8);">易</span>事而~难<span style="color: rgb(237, 35, 8);">说yue</span>也~,</p><p><span style="color: rgb(237, 35, 8);">说</span>之 不以道 <span style="color: rgb(237, 35, 8);">不说</span>也~,</p><p><span style="color: rgb(237, 35, 8);">及</span>其使人也~器之~;</p><p>小人难事而~<span style="color: rgb(237, 35, 8);">易说</span>也~,</p><p><span style="color: rgb(237, 35, 8);">说</span>之 虽<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span><span style="color: rgb(1, 1, 1);">以道 </span><span style="color: rgb(237, 35, 8);">说</span>也~,</p><p><span style="color: rgb(237, 35, 8);">及</span>其使人也~求备焉~。”</p><p><br></p><p>26子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“君子泰而~<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>骄~,</p><p>小人骄而~<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>泰~。”</p><p>27子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:</p><p>“刚、毅、<span style="color: rgb(237, 35, 8);">木、讷,</span>近仁~。”</p><p>28子路问<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:</p><p>“何如斯可谓之士矣~?”</p><p>子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“<span style="color: rgb(237, 35, 8);">切切</span>偲si_偲~,怡怡如也~,可谓士矣~。朋友<span style="color: rgb(237, 35, 8);">切切</span>偲偲~,兄弟怡怡~。”</p><p>29子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:</p><p>“善人教民<span style="color: rgb(237, 35, 8);">七</span>年,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">亦</span>可以<span style="color: rgb(237, 35, 8);">即</span>戎矣~。”</p><p>30子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:</p><p>“以<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>教民战,是谓弃之~。”</p> <p>宪问篇</p><p>本篇主要记录孔子和其弟子论修身为人之道,以及对古人的评价</p> <p>宪问十四</p><p>1宪问耻~,子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:</p><p>“邦有道,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">谷</span>;</p><p>邦无道,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">谷</span>,耻也~。”</p><p>“<span style="color: rgb(237, 35, 8);">克、伐</span>、怨、<span style="color: rgb(237, 35, 8);">欲,</span></p><p><span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>行焉,可以为仁矣~?”</p><p>子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“可以为难矣~,</p><p>仁 <span style="color: rgb(237, 35, 8);">则</span>吾<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>知也~。”</p><p>2子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:</p><p>“士而~怀居,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不足</span>以为士矣~。”</p><p>3子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:</p><p>“邦有道,危言危行~;</p><p>邦无道,危行言孙xun\~。”</p><p>4子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:</p><p>“有<span style="color: rgb(237, 35, 8);">德</span>者<span style="color: rgb(237, 35, 8);">必</span>有言~,</p><p>有言者<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不必</span>有<span style="color: rgb(237, 35, 8);">德</span>。</p><p>仁者<span style="color: rgb(237, 35, 8);">必</span>有勇,</p><p>勇者<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不必</span>有仁。”</p><p>5南宫<span style="color: rgb(237, 35, 8);">适kuo</span>问于孔子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:</p><p>“羿善<span style="color: rgb(237, 35, 8);">射</span>,奡ao\荡舟,</p><p>俱<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不得</span>其死然~;</p><p>禹、<span style="color: rgb(237, 35, 8);">稷ji,</span>躬稼而~有天下。”</p><p>夫子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不答</span>。</p><p>南宫<span style="color: rgb(237, 35, 8);">适出</span>,子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:</p><p>“君子哉~若人~!尚<span style="color: rgb(237, 35, 8);">德</span>哉~若人~!”</p><p>6子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:</p><p>“君子而~<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>仁者有矣夫~,</p><p>未有小人而~仁者也~。”</p><p>7子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:</p><p>“爱之,能<span style="color: rgb(237, 35, 8);">勿</span>劳乎~?</p><p>忠焉,能<span style="color: rgb(237, 35, 8);">勿</span>诲乎~?”</p><p>8子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:</p><p>“为命,</p><p>裨bi谌chen/草创之,</p><p>世<span style="color: rgb(237, 35, 8);">叔</span>讨论之,</p><p>行人子羽 修<span style="color: rgb(237, 35, 8);">饰</span>之,</p><p>东里子产润<span style="color: rgb(237, 35, 8);">色</span>之~。”</p><p>9<span style="color: rgb(237, 35, 8);">或</span>问子产,子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“惠人也~。”</p><p>问子西,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“彼哉~,彼哉~!”</p><p>问管仲,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“人也~。</p><p><span style="color: rgb(237, 35, 8);">夺伯</span>氏骈pian<span style="color: rgb(237, 35, 8);">邑</span>三<span style="color: rgb(237, 35, 8);">百</span>,</p><p>饭疏<span style="color: rgb(237, 35, 8);">食</span>,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">没</span>齿无怨言~。”</p><p>10子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:</p><p>“贫而~无怨难~,富而无~骄易~。”</p><p><br></p><p><br></p><p>11子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:</p><p>“孟公<span style="color: rgb(237, 35, 8);">绰chuo\</span>为赵、魏老<span style="color: rgb(237, 35, 8);">则</span>优,</p><p>不可以为滕、<span style="color: rgb(237, 35, 8);">薛</span>大夫。”</p><p>12子路问成人,</p><p>子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:</p><p>“<span style="color: rgb(237, 35, 8);">若</span>臧武仲之知、公<span style="color: rgb(237, 35, 8);">绰</span>之<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不欲</span>、</p><p>卞庄子之勇、冉求之艺,</p><p>文之以礼<span style="color: rgb(237, 35, 8);">乐,亦</span>可以为成人矣~。”</p><p><span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“今之成人者何必然~?</p><p>见利思义~,见危授命~,</p><p>久要_<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>忘平生之言,</p><p><span style="color: rgb(237, 35, 8);">亦</span>可以为成人矣~。”</p><p>13子问公<span style="color: rgb(237, 35, 8);">叔</span>文子于公明贾</p><p><span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“信乎~,</p><p>夫子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>言,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>笑,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>取乎~?”</p><p>公明贾对<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“以<span style="color: rgb(237, 35, 8);">告</span>者过也~。</p><p>夫子时然后言,人<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不厌</span>其言~;</p><p><span style="color: rgb(237, 35, 8);">乐</span>然后笑,人<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不厌</span>其笑;</p><p>义然后取,人<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不厌</span>其取。”</p><p>子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“其然~?岂其然乎~?”</p><p>14子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:</p><p>“臧zang_武仲以防 求为后于鲁,</p><p>虽<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰不</span>要君,吾<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>信也~。”</p><p>15子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:</p><p>“晋文公<span style="color: rgb(237, 35, 8);">谲jue</span>而~<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>正,</p><p>齐桓公正而~<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不谲</span>。”</p><p>16子路<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:</p><p>“桓公<span style="color: rgb(237, 35, 8);">杀</span>公子纠~,召<span style="color: rgb(237, 35, 8);">忽</span>死之~,</p><p>管仲<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>死,曰未仁乎~?”</p><p>子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:</p><p>“桓公九<span style="color: rgb(237, 35, 8);">合</span>诸侯<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>以兵<span style="color: rgb(1, 1, 1);">车</span>,</p><p>管仲之<span style="color: rgb(237, 35, 8);">力</span>也~。</p><p>如其仁,如其仁~!”</p><p>17子贡<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:</p><p>“管仲非仁者与~?</p><p>桓公<span style="color: rgb(237, 35, 8);">杀</span>公子纠~,</p><p><span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>能死,又相之。”</p><p>子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“管仲相桓公,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">霸</span>诸侯,</p><p><span style="color: rgb(237, 35, 8);">一</span>匡天下,民到于今受其赐。</p><p>微管仲,吾其被pi<span style="color: rgb(237, 35, 8);">发 </span>左衽矣~。</p><p>岂<span style="color: rgb(237, 35, 8);">若</span>匹夫<span style="color: rgb(237, 35, 8);">匹</span>妇之为谅也~,</p><p>自经于沟<span style="color: rgb(237, 35, 8);">渎du</span>而~<span style="color: rgb(237, 35, 8);">莫</span>之知也~。”</p><p>18公<span style="color: rgb(237, 35, 8);">叔</span>文子之臣 大夫僎zhuan与文子同升诸公,子闻之,</p><p><span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“可以为‘文’矣~。”</p><p>19子言卫灵公之无道也~,</p><p>康子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“夫如是,奚而~<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>丧~?”</p><p>孔子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“仲<span style="color: rgb(237, 35, 8);">叔</span>圉yu/治宾<span style="color: rgb(237, 35, 8);">客</span>,</p><p><span style="color: rgb(237, 35, 8);">祝</span>鮀tuo治宗庙,王孙贾治军旅,</p><p>夫如是,奚其丧~?”</p><p>20子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“其言之<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不怍zuo</span>,</p><p><span style="color: rgb(237, 35, 8);">则</span>为之也~难~。”</p><p><br></p><p><br></p><p>21陈成子弑shi简公,</p><p>孔子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">沐浴</span>而~朝,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">告</span>于哀公</p><p><span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“陈恒弑其君,请讨之~。”</p><p>公<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰:“告</span>夫三子~。”</p><p>孔子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“以吾从大夫之后,</p><p><span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>敢<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不告</span>也~,</p><p>君<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰‘告</span>夫三子’者!”</p><p>之三子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">告,不</span>可~。</p><p>孔子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“以吾从大夫之后,</p><p><span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>敢<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不告</span>也~。”</p><p>22子路问事君,</p><p>子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“<span style="color: rgb(237, 35, 8);">勿</span>欺也~,而~犯之。”</p><p>23子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:</p><p>“君子上<span style="color: rgb(237, 35, 8);">达</span>,小人下<span style="color: rgb(237, 35, 8);">达</span>。”</p><p>24子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:</p><p>“古之<span style="color: rgb(237, 35, 8);">学</span>者为己,</p><p>今之<span style="color: rgb(237, 35, 8);">学</span>者为人~。”</p><p>25蘧qu.<span style="color: rgb(237, 35, 8);">伯玉</span>使人于孔子,</p><p>孔子与之<span style="color: rgb(237, 35, 8);">坐</span>而~问焉~,</p><p><span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“夫子何为~?”</p><p>对<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“夫子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">欲</span>寡其过而~未能也~。”使者<span style="color: rgb(237, 35, 8);">出</span>,</p><p>子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“使乎~!使乎~!”</p><p>26子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:</p><p>“<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>在其位,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>谋其政~。”</p><p>曾子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“君子思<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不出</span>其位。”</p><p>27子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:</p><p>“君子耻其言而~过其行~。”</p><p><br></p><p>28子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:</p><p>“君子道者三,我无能焉~:</p><p>仁者<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>忧,知者<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不惑</span>,勇者<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>惧。”</p><p>子贡<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“夫子自道也~。”</p><p>29子贡方人,子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:</p><p>“赐也~贤乎哉~?</p><p>夫我~<span style="color: rgb(237, 35, 8);">则不</span>暇~。”</p><p>30子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:</p><p>“<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>患人之<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>己知,患其<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>能也~。”</p><p>31子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:</p><p>“<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不逆</span>诈,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不亿不</span>信,</p><p><span style="color: rgb(237, 35, 8);">抑亦</span>先<span style="color: rgb(237, 35, 8);">觉</span>者~,是贤乎~!”</p><p>32微生亩谓孔子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:</p><p>“丘何为是栖qi栖者与~?</p><p>无乃为佞乎~?”</p><p>孔子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“非敢为佞也~,</p><p><span style="color: rgb(237, 35, 8);">疾</span>固也~。”</p><p>33子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:</p><p>“骥ji<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>称其<span style="color: rgb(237, 35, 8);">力</span>,称其<span style="color: rgb(237, 35, 8);">德</span>也~。”</p><p>34<span style="color: rgb(237, 35, 8);">或曰:</span>“以<span style="color: rgb(237, 35, 8);">德</span>报怨,何如~?”</p><p>子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“何以报<span style="color: rgb(237, 35, 8);">德</span>?</p><p>以<span style="color: rgb(237, 35, 8);">直</span>报怨,以<span style="color: rgb(237, 35, 8);">德</span>报<span style="color: rgb(237, 35, 8);">德</span>。”</p><p>35子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:</p><p>“<span style="color: rgb(237, 35, 8);">莫</span>我知也夫~!”</p><p>子贡<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰:</span>“何为 其<span style="color: rgb(237, 35, 8);">莫</span>知子也?”</p><p>子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>怨天,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>尤人~</p><p>下<span style="color: rgb(237, 35, 8);">学</span>而~上<span style="color: rgb(237, 35, 8);">达</span>。知我者其天乎~!”</p><p><br></p><p><br></p><p>36公<span style="color: rgb(237, 35, 8);">伯</span>寮liao愬su子路于季孙。</p><p>子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">服</span>景<span style="color: rgb(237, 35, 8);">伯</span>以<span style="color: rgb(237, 35, 8);">告</span>,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:</p><p>“夫子固有<span style="color: rgb(237, 35, 8);">惑</span>志于公<span style="color: rgb(237, 35, 8);">伯</span>寮,</p><p>吾<span style="color: rgb(237, 35, 8);">力</span>犹能肆诸市朝。”</p><p>子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰:</span>“道之将行也与~,命也~;</p><p>道之将废也与~,命也~。</p><p>公<span style="color: rgb(237, 35, 8);">伯</span>寮其如命何~?”</p><p>37子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:</p><p>“贤者<span style="color: rgb(237, 35, 8);">辟bi</span>世,其次<span style="color: rgb(237, 35, 8);">辟</span>地,</p><p>其次<span style="color: rgb(237, 35, 8);">辟色</span>,其次<span style="color: rgb(237, 35, 8);">辟</span>言~。”</p><p>子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“<span style="color: rgb(237, 35, 8);">作</span>者<span style="color: rgb(237, 35, 8);">七</span>人矣~。”</p><p>38子路<span style="color: rgb(237, 35, 8);">宿</span>于<span style="color: rgb(237, 35, 8);">石</span>门,</p><p>晨门<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“奚自~?”</p><p>子路<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“自孔氏。”</p><p><span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“是知其<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>可而~为之者与~?”</p><p>39子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">击</span>磬于卫,</p><p>有荷\蒉kui而~过孔氏之门者~,</p><p><span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“有心哉~,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">击</span>磬乎~!”</p><p>既而<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“鄙哉~,硁keng硁乎~!</p><p><span style="color: rgb(237, 35, 8);">莫</span>己知也~,斯己而~已矣~。</p><p>深<span style="color: rgb(237, 35, 8);">则</span>厉,浅<span style="color: rgb(237, 35, 8);">则揭qi</span>。”</p><p>子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“果哉~!<span style="color: rgb(237, 35, 8);">末</span>之难\矣~。”</p><p>40子张<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:</p><p>“《书》云,‘高宗谅阴,三年<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>言。’何谓也~?”</p><p>子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:</p><p>“何<span style="color: rgb(237, 35, 8);">必</span>高宗,古之人皆然~。</p><p>君薨hong,</p><p>百官总己以听于冢zhong宰三年~。”</p><p>41子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:</p><p>“上好礼,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">则</span>民<span style="color: rgb(237, 35, 8);">易</span>使也~。”</p><p>42子路问君子,</p><p>子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“修己以敬。”</p><p><span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“如斯而~已乎~?”</p><p><span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰:</span>“修己以安人。”</p><p><span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“如斯而~已乎~?”</p><p><span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰:</span>“修己以安<span style="color: rgb(237, 35, 8);">百</span>姓。</p><p>修己以安<span style="color: rgb(237, 35, 8);">百</span>姓,</p><p>尧、舜其犹病诸~!”</p><p>43原壤rang夷俟si,子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:</p><p>“幼而~<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>孙xun弟,</p><p>长而~无<span style="color: rgb(237, 35, 8);">述</span>焉~,</p><p>老而~<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>死,是为<span style="color: rgb(237, 35, 8);">贼</span>!”</p><p>以杖<span style="color: rgb(237, 35, 8);">叩</span>其胫jing。</p><p>44<span style="color: rgb(237, 35, 8);">阙</span>党童子将命~,</p><p><span style="color: rgb(237, 35, 8);">或</span>问之<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:<span style="color: rgb(237, 35, 8);">“益</span>者与~?”</p><p>子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:</p><p>“吾见其 居于位也~,</p><p>见其 与先生并行也~。</p><p>非求<span style="color: rgb(237, 35, 8);">益</span>者也~,</p><p><span style="color: rgb(237, 35, 8);">欲速</span>成者也~。”</p> <p>卫灵公篇</p><p>本篇主要记录孔子及其弟子在周游列国时的关于仁德治国方面的言论</p> <p>卫灵公第十五</p><p>1卫灵公问陈zhen于孔子,</p><p>孔子对<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰:</span></p><p>“俎zu<豆之事,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">则</span>尝闻之矣~;</p><p>军旅之事,未之<span style="color: rgb(237, 35, 8);">学</span>也~。”</p><p>明<span style="color: rgb(237, 35, 8);">日</span>遂行~。</p><p>2在陈<span style="color: rgb(237, 35, 8);">绝</span>粮,从者病<span style="color: rgb(237, 35, 8);">莫</span>能兴。</p><p>子路愠见<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“君子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">亦</span>有穷乎~?”</p><p>子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“君子固穷,</p><p>小人穷斯滥矣~。”</p><p>3子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:</p><p>“赐也~,</p><p>女ru以予为多<span style="color: rgb(237, 35, 8);">学</span>而~<span style="color: rgb(237, 35, 8);">识zhi</span>之者与~?”</p><p>对<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“然,非与~?”</p><p><span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“非也~,予<span style="color: rgb(237, 35, 8);">一</span>以贯之。”</p><p>4子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:</p><p>“由,知<span style="color: rgb(237, 35, 8);">德</span>者<span style="color: rgb(1, 1, 1);">鲜</span>矣~。”</p><p>5子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:</p><p>“无为而~治者,其舜也与~!</p><p>夫何为哉~?</p><p>恭己正南面而~已矣。~”</p><p>6子张问行,</p><p>子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“言忠信,行<span style="color: rgb(237, 35, 8);">笃</span>敬,</p><p>虽蛮<span style="color: rgb(237, 35, 8);">貊mo</span>之邦 行矣~;</p><p>言<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>忠信,行<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不笃</span>敬,</p><p>虽州里 行乎哉~?</p><p><span style="color: rgb(237, 35, 8);">立 则</span>见其参于前也~;</p><p>在舆 <span style="color: rgb(237, 35, 8);">则</span>见其倚于衡也~,</p><p>夫然后行~。”</p><p>子张书诸绅~。</p><p>7子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:</p><p>“<span style="color: rgb(237, 35, 8);">直</span>哉~史鱼!</p><p>邦有道如矢,邦无道如矢。</p><p>君子哉~蘧qu<span style="color: rgb(237, 35, 8);">伯玉</span>!</p><p>邦有道 <span style="color: rgb(237, 35, 8);">则</span>仕,</p><p>邦无道 <span style="color: rgb(237, 35, 8);">则</span>可卷而~怀之。”</p><p>8子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:</p><p>“可与言而~<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>与之言,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">失</span>人;</p><p><span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>可与言而~与之言,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">失</span>言。</p><p>知者 <span style="color: rgb(237, 35, 8);">不失</span>人<span style="color: rgb(237, 35, 8);">亦不失</span>言。” </p><p>9子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:</p><p>“志士仁人 无求生以害仁,</p><p>有<span style="color: rgb(237, 35, 8);">杀</span>身以成仁 ~。”</p><p>10子贡问为仁,</p><p>子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:</p><p>“工<span style="color: rgb(237, 35, 8);">欲</span>善其事,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">必</span>先利其器。</p><p>居是邦也~,事其大夫之贤者,</p><p>友其士之仁者~。”</p><p><br></p><p><br></p><p>11颜渊问为邦,</p><p>子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:</p><p>“行夏之时,乘殷之辂lu,</p><p><span style="color: rgb(237, 35, 8);">服</span>周之冕,</p><p><span style="color: rgb(237, 35, 8);">乐yue则</span>《韶》shao、《舞》;</p><p>放郑声,远佞人。</p><p>郑声淫,佞人殆。”</p><p>12子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:</p><p>“人无远虑,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">必</span>有近忧。”</p><p>13子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:</p><p>“已矣乎~!</p><p>吾未见好<span style="color: rgb(237, 35, 8);">德</span>如好<span style="color: rgb(237, 35, 8);">色</span>者也~。”</p><p>14子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰:</span></p><p>“臧文仲其<span style="color: rgb(237, 35, 8);">窃</span>位者与~!</p><p>知柳下惠之贤 而~<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>与<span style="color: rgb(237, 35, 8);">立</span>也~。”</p><p>15子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:</p><p>“躬自厚而~<span style="color: rgb(237, 35, 8);">薄责</span>于人,</p><p><span style="color: rgb(237, 35, 8);">则</span>远怨矣~。”</p><p>16子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:</p><p>“<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不曰</span>‘如之何、如之何’者,</p><p>吾<span style="color: rgb(237, 35, 8);">末</span>如之何也~已矣~。”</p><p>17子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:</p><p>“群居终<span style="color: rgb(237, 35, 8);">日</span>,言<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不及</span>义,</p><p>好行小慧,难矣哉~!”</p><p>18子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:</p><p>“君子义以为<span style="color: rgb(237, 35, 8);">质</span>,礼以行之~,</p><p>孙xun以<span style="color: rgb(237, 35, 8);">出</span>之~,信以成之~。</p><p>君子哉~!”</p><p>19子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:</p><p>“君子病无能焉~,</p><p><span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>病人之<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>己知也~。”</p><p>20子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:</p><p>“君子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">疾 没</span>世而~名<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>称焉~。”</p><p>21子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰:</span></p><p>“君子求诸己,</p><p>小人求诸人。”</p><p>22子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:</p><p>“君子矜而~<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>争,群而~<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>党。”</p><p>23子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:</p><p>“君子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>以言举人,</p><p><span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>以人废言。”</p><p>24子贡问<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:</p><p>“有<span style="color: rgb(237, 35, 8);">一</span>言而~可以终身行之者乎~?”</p><p>子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“其恕乎~!</p><p>己所<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不欲</span>,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">勿</span>施于人~。”</p><p><br></p><p><br></p><p>25子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:</p><p>“吾之于人也~,谁毁谁誉?</p><p>如有所誉者,其有所试矣~。</p><p>斯民也~,</p><p>三代之所以<span style="color: rgb(237, 35, 8);">直</span>道而~行也~。”</p><p>26子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰:</span></p><p>“吾犹<span style="color: rgb(237, 35, 8);">及</span>史之 <span style="color: rgb(237, 35, 8);">阙</span>文也~,</p><p>有马者<span style="color: rgb(237, 35, 8);">借</span>人乘之,今亡wu矣夫~!”</p><p>27子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:</p><p>“巧言乱<span style="color: rgb(237, 35, 8);">德</span>,</p><p>小<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>忍,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">则</span>乱大谋。”</p><p>28子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:</p><p>“众<span style="color: rgb(237, 35, 8);">恶</span>之,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">必察</span>焉~;</p><p>众好之,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">必察</span>焉~。”</p><p>29子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:</p><p>“人能弘道,非道弘人~。”</p><p>30子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:</p><p>“过而~<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>改,是谓过矣~。”</p><p>31子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:</p><p>“吾尝终<span style="color: rgb(237, 35, 8);">日不食</span>、</p><p>终夜<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>寝,以思,</p><p>无<span style="color: rgb(237, 35, 8);">益</span>,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>如<span style="color: rgb(237, 35, 8);">学</span>也~。”</p><p>32子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰:</span></p><p>“君子谋道<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>谋<span style="color: rgb(237, 35, 8);">食</span>。</p><p>耕也~馁nei<在其中矣~,</p><p><span style="color: rgb(237, 35, 8);">学</span>也~<span style="color: rgb(237, 35, 8);">禄</span>在其中矣~。</p><p>君子忧道<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>忧贫。”</p><p>33子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:</p><p>“知\及之,仁<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>能守之,</p><p>虽<span style="color: rgb(237, 35, 8);">得</span>之,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">必失</span>之;</p><p>知<span style="color: rgb(237, 35, 8);">及</span>之,仁能守之,</p><p><span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>庄以莅之,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">则</span>民<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>敬;</p><p>知<span style="color: rgb(237, 35, 8);">及</span>之,仁能守之,</p><p>庄以莅之,动之<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>以礼,</p><p>未善也~。”</p><p>34子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:</p><p>“君子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>可小知而~可大受也~,</p><p>小人<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>可大受而~可小知也~。”</p><p><br></p><p><br></p><p><br></p><p>35子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:</p><p>“民之于仁也~,甚于水火。</p><p>水火,吾见蹈而~死者矣~,</p><p>未见蹈仁而~死者也~。”</p><p>36子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰:</span></p><p>“当仁<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>让于师。”</p><p>37子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰:</span></p><p>“君子贞而~<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>谅。”</p><p>38子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:</p><p>“事君,敬其事而~后其<span style="color: rgb(237, 35, 8);">食</span>。”</p><p>39子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:</p><p>“有教无类。”</p><p>40子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰:</span></p><p>“道<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>同,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>相为谋~。”</p><p>41子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:</p><p>“辞<span style="color: rgb(237, 35, 8);">达</span>而~已矣~。”</p><p>42师冕见,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">及</span>阶,</p><p>子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“阶也~。”</p><p><span style="color: rgb(237, 35, 8);">及席,</span>子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“<span style="color: rgb(237, 35, 8);">席</span>也~。”</p><p>皆坐,子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">告</span>之<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:</p><p>“某在斯,某在斯。”师冕<span style="color: rgb(237, 35, 8);">出</span>。</p><p>子张问<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“与师言之道与~?”</p><p>子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰:</span>“然,固相师之道也。”</p><p><br></p> <p>季氏篇</p><p>本篇主要记孔子论君子修身,以及如何用礼法治国</p> <p>季氏第十六</p><p>1季氏将<span style="color: rgb(237, 35, 8);">伐</span>颛zhuan臾,</p><p>冉有、季路见于孔子,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:</p><p>“季氏将有事于颛臾~。”</p><p>孔子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“求,无乃尔是过与~?</p><p>夫颛臾,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">昔</span>者先王以为东蒙主,</p><p>且在邦<span style="color: rgb(237, 35, 8);">域</span>之中矣~,</p><p>是社<span style="color: rgb(237, 35, 8);">稷</span>之臣也~。何以<span style="color: rgb(237, 35, 8);">伐</span>为~?”</p><p>冉有<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“夫子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">欲</span>之~,</p><p>吾二臣者皆<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不欲</span>也~。”</p><p>孔子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:</p><p>“求,周任/有言<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰:</span></p><p>‘陈<span style="color: rgb(237, 35, 8);">力</span>就<span style="color: rgb(237, 35, 8);">列</span>,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>能者止~。</p><p>’危而~<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>持,颠而~<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>扶,</p><p><span style="color: rgb(237, 35, 8);">则</span>将焉用 彼相矣~?</p><p>且尔言 过矣~,虎兕si<span style="color: rgb(237, 35, 8);">出</span>于柙xia,</p><p>龟<span style="color: rgb(237, 35, 8);">玉</span>毁于<span style="color: rgb(237, 35, 8);">椟du</span>中,是谁之过与~?”</p><p>冉有<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:</p><p>“今夫颛臾 固而~近于费bi,</p><p>今<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>取,后世<span style="color: rgb(237, 35, 8);">必</span>为子孙忧~。”</p><p>孔子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“求,</p><p>君子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">疾</span>夫舍<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰欲</span>之而~<span style="color: rgb(237, 35, 8);">必</span>为之辞。</p><p>丘也~闻,有<span style="color: rgb(237, 35, 8);">国</span>有者~,</p><p><span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>患寡而~患<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>均,</p><p><span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>患贫而~患<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>安。</p><p>盖 均无贫,和无寡,安无倾。</p><p>夫如是,</p><p>故远人<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不服则</span>修文<span style="color: rgb(237, 35, 8);">德</span>以来之~,</p><p>既来之,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">则</span>安之。</p><p>今 由与求也~相夫子,</p><p>远人<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不服</span>而~<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>能来也~,</p><p>邦分崩离<span style="color: rgb(237, 35, 8);">析</span>而~<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>能守也~,</p><p>而~谋动干戈于邦内。</p><p>吾恐季孙之忧<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>在颛臾,</p><p>而~在萧墙之内也~。”</p><p>2孔子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:</p><p>“天下有道,</p><p><span style="color: rgb(237, 35, 8);">则</span>礼<span style="color: rgb(237, 35, 8);">乐yue</span>征<span style="color: rgb(237, 35, 8);">伐</span>自天子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">出</span>;</p><p>天下无道,</p><p><span style="color: rgb(237, 35, 8);">则</span>礼<span style="color: rgb(237, 35, 8);">乐</span>征<span style="color: rgb(237, 35, 8);">伐</span>自诸侯<span style="color: rgb(237, 35, 8);">出</span>。</p><p>自诸侯<span style="color: rgb(237, 35, 8);">出</span>,盖<span style="color: rgb(237, 35, 8);">十</span>世 希<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不失</span>矣~;</p><p>自大夫<span style="color: rgb(237, 35, 8);">出</span>,五世 希<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不失</span>矣~;</p><p>陪臣<span style="color: rgb(237, 35, 8);">执国</span>命,三世 希<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不失</span>矣~。</p><p>天下有道,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">则</span>政<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>在大夫;</p><p>天下有道,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">则庶</span>人<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>议~。”</p><p>3孔子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:</p><p>“<span style="color: rgb(237, 35, 8);">禄 </span>之去公<span style="color: rgb(237, 35, 8);">室 </span>五世矣~,</p><p>政 逮dai于大夫 四世矣~,</p><p>故夫~三桓之子孙 微矣~。”</p><p>4孔子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:</p><p>“益者三友~,损者三友~。</p><p>友<span style="color: rgb(237, 35, 8);">直</span>、友谅、友多闻,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">益</span>矣~;</p><p>友便pian/<span style="color: rgb(237, 35, 8);">辟</span>、友善柔、友便<span style="color: rgb(1, 1, 1);">佞</span>,</p><p>损矣~。”</p><p>5孔子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰:</span></p><p>“<span style="color: rgb(237, 35, 8);">益</span>者三<span style="color: rgb(237, 35, 8);">乐le</span>,损者三<span style="color: rgb(237, 35, 8);">乐</span>。</p><p><span style="color: rgb(237, 35, 8);">乐节</span>礼<span style="color: rgb(237, 35, 8);">乐、乐</span>道人之善、</p><p><span style="color: rgb(237, 35, 8);">乐</span>多贤友,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">益</span>矣~;</p><p><span style="color: rgb(237, 35, 8);">乐</span>骄<span style="color: rgb(237, 35, 8);">乐、乐佚yi</span>游、</p><p><span style="color: rgb(237, 35, 8);">乐</span>宴<span style="color: rgb(237, 35, 8);">乐</span>,损矣~。”</p><p>6孔子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰:</span></p><p>“侍于君子有三愆qian:</p><p>言未<span style="color: rgb(237, 35, 8);">及</span>之而~言 谓之躁~,</p><p>言<span style="color: rgb(237, 35, 8);">及</span>之而~<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>言 谓之隐~,</p><p>未见颜<span style="color: rgb(237, 35, 8);">色</span>而~言 谓之瞽gu~。”</p><p>7孔子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:</p><p>“君子有三戒:</p><p>少之时,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">血</span>气未定,</p><p>戒之在<span style="color: rgb(237, 35, 8);">色</span>;</p><p><span style="color: rgb(237, 35, 8);">及</span>其壮也~,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">血</span>气方刚,</p><p>戒之在斗;</p><p><span style="color: rgb(237, 35, 8);">及</span>其老也~,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">血</span>气既衰,</p><p>戒之在<span style="color: rgb(237, 35, 8);">得</span>。”</p><p>8孔子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:</p><p>“君子有三畏:</p><p>畏天命,畏大人,畏圣人之言~。</p><p>小人<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>知天命而~<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>畏也~,</p><p><span style="color: rgb(237, 35, 8);">狎xia</span>大人,侮圣人之言。”</p><p>9孔子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:</p><p>“生而~知之者~上也~,</p><p><span style="color: rgb(237, 35, 8);">学</span>而~知之者~次也~;</p><p>困而~<span style="color: rgb(237, 35, 8);">学</span>之 又其次也~。</p><p>困而~<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不学</span>,民斯为下矣~。”</p><p>10孔子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:</p><p>“君子有九思:</p><p>视思明~,听思聪~,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">色</span>思温~,</p><p>貌思恭~,言思忠~,事思敬~,</p><p>疑思问~,忿思难\~,见<span style="color: rgb(237, 35, 8);">得</span>思义~。”</p><p><br></p><p>11孔子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:</p><p>“见善如<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不及</span>,见<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>善如探汤;</p><p>吾见其人矣~。吾闻其语矣~。</p><p>隐居以求其志,行义以<span style="color: rgb(237, 35, 8);">达</span>其道;</p><p>吾闻其语矣~,未见其人也~。”</p><p>12齐景公有马千驷,</p><p>死之<span style="color: rgb(237, 35, 8);">日</span>,民无<span style="color: rgb(237, 35, 8);">德</span>而~称焉~;</p><p><span style="color: rgb(237, 35, 8);">伯</span>夷、<span style="color: rgb(237, 35, 8);">叔</span>齐饿于首阳之下,</p><p>民到于今称之~。其斯之谓与~?”</p><p>13陈亢gang问于<span style="color: rgb(237, 35, 8);">伯</span>鱼<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:</p><p>“子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">亦</span>有 异闻乎~?”</p><p>对<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“未也~。</p><p>尝独立,鲤趋而~过庭,</p><p><span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰:‘学</span>《诗》乎~?’</p><p>对<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:‘未也~。’‘</p><p><span style="color: rgb(237, 35, 8);">不学</span>《诗》,无以言。’</p><p>鲤退而~<span style="color: rgb(237, 35, 8);">学</span>《诗》。</p><p>他<span style="color: rgb(237, 35, 8);">日</span>,又<span style="color: rgb(237, 35, 8);">独立</span>,鲤趋而~过庭,</p><p><span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:‘<span style="color: rgb(237, 35, 8);">学</span>《礼》乎~?’</p><p>对<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:‘未也~。’‘</p><p><span style="color: rgb(237, 35, 8);">不学</span>《礼》,无以<span style="color: rgb(237, 35, 8);">立</span>。’</p><p>鲤退而~<span style="color: rgb(237, 35, 8);">学</span>《礼》。闻斯二者。”</p><p>陈亢退而~喜<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰:</span></p><p>“问<span style="color: rgb(237, 35, 8);">一得</span>三,闻《诗》,闻《礼》,又闻君子之远其子也~。”</p><p>14邦君之妻,君称之<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>夫人,</p><p>夫人自称<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>小童~;</p><p>邦人称之<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>君夫人~,</p><p>称诸异邦<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span><span style="color: rgb(1, 1, 1);">寡</span>小君~;</p><p>异邦人称之<span style="color: rgb(237, 35, 8);">亦曰</span>君夫人~。</p><p><br></p> <p>阳货篇</p><p>本篇主要记录孔子论述仁德,阐发礼乐治国之道</p> <p>阳货第十七</p><p>1阳货<span style="color: rgb(237, 35, 8);">欲</span>见孔子,</p><p>孔子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>见,</p><p>归kui\孔子豚tun。</p><p>孔子时si其亡wang也~而~往拜之,</p><p>遇诸涂。谓孔子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:</p><p>“来,予与尔言~。”</p><p><span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“怀其宝而~迷其邦,</p><p>可谓仁乎~?”</p><p><span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰:“不</span>可。”</p><p>“好从事而~<span style="color: rgb(237, 35, 8);">亟qi失</span>时,</p><p>可谓知\乎~?”</p><p><span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰:“不</span>可!”</p><p>“<span style="color: rgb(237, 35, 8);">日月</span><span style="color: rgb(1, 1, 1);">逝</span>矣~,岁<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>我与~!”</p><p>孔子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“<span style="color: rgb(237, 35, 8);">诺</span>,吾将仕矣~。”</p><p>2子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:</p><p>“性相近也~,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">习</span>相远也~。”</p><p>3子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:</p><p>“唯上知\与下愚<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>移~。”</p><p>4子之武城,闻弦歌之声。</p><p>夫子莞wan尔而~笑,</p><p><span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“<span style="color: rgb(237, 35, 8);">割</span>鸡焉用牛刀?”</p><p>子游对<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:</p><p>“<span style="color: rgb(237, 35, 8);">昔</span>者~偃也~闻诸夫子曰:</p><p>‘君子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">学</span>道<span style="color: rgb(237, 35, 8);">则</span>爱人,</p><p>小人<span style="color: rgb(237, 35, 8);">学</span>道<span style="color: rgb(237, 35, 8);">则易</span>使也~。’”</p><p>子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“二三子,偃之言是也~!</p><p>前言戏之耳~。”</p><p>5公山<span style="color: rgb(237, 35, 8);">弗</span>扰以费bi畔,</p><p>召,子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">欲</span>往。</p><p>子路<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不说,曰:</span></p><p>“<span style="color: rgb(237, 35, 8);">末</span>之也已~,*</p><p>何<span style="color: rgb(237, 35, 8);">必</span>公山氏之之也~?”</p><p>子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“夫召我者而~<span style="color: rgb(1, 1, 1);">岂</span>徒哉~?</p><p>如有用我者~,吾其为东周乎~!”</p><p>6子张问仁于孔子,</p><p>孔子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:</p><p>“能行五者于天下 为仁矣~。”</p><p>请问之~,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:</p><p>“<span style="color: rgb(1, 1, 1);">恭</span>、宽、信、敏、惠。</p><p>恭<span style="color: rgb(237, 35, 8);">则不</span>侮,宽<span style="color: rgb(237, 35, 8);">则得</span>众,</p><p>信<span style="color: rgb(237, 35, 8);">则</span>人任也~,敏<span style="color: rgb(237, 35, 8);">则</span>有功,</p><p>惠<span style="color: rgb(237, 35, 8);">则足</span>以使人~。”</p><p>7<span style="color: rgb(237, 35, 8);">佛bi</span>肸xi召,子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">欲</span>往。</p><p>子路<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰:</span></p><p>“<span style="color: rgb(237, 35, 8);">昔</span>者由也~闻诸夫子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:</p><p>‘亲于其身 为<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>善者~,</p><p>君子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不入</span>也~。’</p><p><span style="color: rgb(237, 35, 8);">佛</span>肸以中 牟mu 畔,</p><p>子之往也~,如之何~?”</p><p>子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“然,有是言也~。</p><p><span style="color: rgb(237, 35, 8);">不曰</span>坚乎~,磨而~<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>磷lin\;</p><p><span style="color: rgb(237, 35, 8);">不曰白</span>乎,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">涅</span>而~<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>缁zi。</p><p>吾岂匏pao瓜也哉~?</p><p>焉能系而~<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不食</span>?”</p><p>8子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:</p><p>“由也~,</p><p>女ru闻<span style="color: rgb(237, 35, 8);">六</span>言<span style="color: rgb(237, 35, 8);">六</span><span style="color: rgb(1, 1, 1);">蔽 </span>矣乎~?”</p><p>对<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“未也~。”</p><p>“居!吾语女ru。</p><p>好仁<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>好<span style="color: rgb(237, 35, 8);">学</span>,其蔽也~愚;</p><p>好知<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>好<span style="color: rgb(237, 35, 8);">学</span>,其蔽也~荡;</p><p>好信<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>好<span style="color: rgb(237, 35, 8);">学</span>,其蔽也~<span style="color: rgb(237, 35, 8);">贼</span>;</p><p>好<span style="color: rgb(237, 35, 8);">直不</span>好<span style="color: rgb(237, 35, 8);">学</span>,其蔽也~绞;</p><p>好勇<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>好<span style="color: rgb(237, 35, 8);">学</span>,其蔽也~乱;</p><p>好刚<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>好<span style="color: rgb(237, 35, 8);">学</span>,其蔽也~狂。”</p><p>9子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:</p><p>“小子何<span style="color: rgb(237, 35, 8);">莫学</span>夫《诗》?</p><p>《诗》可以兴,可以观,</p><p>可以群,可以怨~。</p><p>迩之事父,远之事君,</p><p>多<span style="color: rgb(237, 35, 8);">识</span>于鸟兽草<span style="color: rgb(237, 35, 8);">木</span>之名~。”</p><p>10子谓<span style="color: rgb(237, 35, 8);">伯</span>鱼<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:</p><p>“女ru为《周南》、《召南》</p><p>矣乎~?</p><p>人而~<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>为《周南》、《召南》,</p><p>其犹正墙面而~<span style="color: rgb(237, 35, 8);">立</span>也与~!”</p><p>11子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:</p><p>“礼云礼云,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">玉帛</span>云乎哉~?</p><p><span style="color: rgb(237, 35, 8);">乐</span>云<span style="color: rgb(237, 35, 8);">乐yue</span>云,钟鼓云乎哉~?”</p><p>12子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:</p><p>“<span style="color: rgb(237, 35, 8);">色</span><span style="color: rgb(1, 1, 1);">厉</span>而~内荏~,譬诸小人,</p><p>其犹穿窬yu之盗也与~?”</p><p>13子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:</p><p>“乡愿,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">德</span>之<span style="color: rgb(237, 35, 8);">贼</span>也~。”</p><p>14子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰:</span></p><p>“道听而~涂<span style="color: rgb(237, 35, 8);">说</span>,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">德</span>之弃也~。”</p><p>15子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:</p><p>“鄙夫可与事君也~与哉~?</p><p>其未<span style="color: rgb(237, 35, 8);">得</span>之也~,患<span style="color: rgb(237, 35, 8);">得</span>之;</p><p>既<span style="color: rgb(237, 35, 8);">得</span>之,患<span style="color: rgb(237, 35, 8);">失</span>之。</p><p>苟患<span style="color: rgb(237, 35, 8);">失</span>之,无所<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>至矣~。”</p><p><br></p><p>16子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:</p><p>“古者民有三<span style="color: rgb(237, 35, 8);">疾</span>,</p><p>今也~<span style="color: rgb(237, 35, 8);">或</span>是之亡wu也~。</p><p>古之狂也~肆,今之狂也~荡;</p><p>古之矜也~廉,今之矜也忿戾~;</p><p>古之愚也~<span style="color: rgb(237, 35, 8);">直</span>,</p><p>今之愚也~诈而~已矣~。”</p><p>17子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰:</span></p><p>“巧言令<span style="color: rgb(237, 35, 8);">色</span>,鲜矣仁~。”</p><p>18子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:</p><p>“<span style="color: rgb(237, 35, 8);">恶</span>紫之<span style="color: rgb(237, 35, 8);">夺</span>朱也~,</p><p><span style="color: rgb(237, 35, 8);">恶</span>郑声之乱雅<span style="color: rgb(237, 35, 8);">乐</span>也~,</p><p><span style="color: rgb(237, 35, 8);">恶</span>利口之<span style="color: rgb(237, 35, 8);">覆</span>邦家者~。”</p><p>19子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“予<span style="color: rgb(237, 35, 8);">欲</span>无言~。”</p><p>子贡<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:</p><p>“子如<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>言,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">则</span>小子何<span style="color: rgb(237, 35, 8);">述</span>焉~?”</p><p>子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“天何言哉~?</p><p>四时行焉~,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">百物</span>生焉~,</p><p>天何言哉~?”</p><p>20孺悲<span style="color: rgb(237, 35, 8);">欲</span>见孔子,</p><p>孔子辞以<span style="color: rgb(237, 35, 8);">疾</span>。</p><p>将命者<span style="color: rgb(237, 35, 8);">出</span>户,取<span style="color: rgb(237, 35, 8);">瑟</span>而~歌,</p><p>使之闻之~。</p><p>21宰我问:</p><p>“三年之丧_,期已久矣~!</p><p>君子三年<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>为礼,礼<span style="color: rgb(237, 35, 8);">必</span>坏;</p><p>三年<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>为<span style="color: rgb(237, 35, 8);">乐yue,乐必</span>崩。</p><p>旧<span style="color: rgb(237, 35, 8);">谷</span>既<span style="color: rgb(237, 35, 8);">没</span>,新<span style="color: rgb(237, 35, 8);">谷</span>既升,</p><p>钻燧改火,期可已矣~。”</p><p>子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰:“食</span>夫~稻,衣夫~锦,</p><p>于女ru安乎~?”</p><p><span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“安!”</p><p>“女安<span style="color: rgb(237, 35, 8);">则</span>为之!</p><p>夫君子之居丧,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">食</span>旨<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>甘,</p><p>闻<span style="color: rgb(237, 35, 8);">乐不乐le</span>,居处<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>安,</p><p>故<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>为也~。今女安,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">则</span>为之!”</p><p>宰我<span style="color: rgb(237, 35, 8);">出</span>,子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:</p><p>“予之<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>仁也~!</p><p>子生三年,然后免于父母之怀~。</p><p>夫三年之丧,天下之通丧也~,</p><p>予也~有三年之爱于其父母乎~!”</p><p>22子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰:</span></p><p>“饱<span style="color: rgb(237, 35, 8);">食</span>终<span style="color: rgb(237, 35, 8);">日</span>,无所用心,难矣哉~!</p><p><span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>有博<span style="color: rgb(237, 35, 8);">弈</span>者乎~?</p><p>为之~犹贤乎已~。”</p><p>23子路<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“君子尚勇乎~?”</p><p>子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“君子义以为上。</p><p>君子有勇而~无义, 为乱,</p><p>小人有勇而~无义,为盗。”</p><p>24子贡<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“君子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">亦</span>有<span style="color: rgb(237, 35, 8);">恶wu</span>乎~?”</p><p>子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰:“</span>有<span style="color: rgb(237, 35, 8);">恶</span>。</p><p><span style="color: rgb(237, 35, 8);">恶</span>称人之<span style="color: rgb(237, 35, 8);">恶e</span>者~,</p><p><span style="color: rgb(237, 35, 8);">恶</span>居下流而~讪上者~,</p><p><span style="color: rgb(237, 35, 8);">恶</span>勇而~无礼者~,</p><p><span style="color: rgb(237, 35, 8);">恶</span>果敢而~<span style="color: rgb(237, 35, 8);">窒zhi</span>者~。”</p><p><span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰:“赐</span>也~亦有<span style="color: rgb(237, 35, 8);">恶</span>乎~?”</p><p>“<span style="color: rgb(237, 35, 8);">恶</span>徼jiao以为知者,</p><p><span style="color: rgb(237, 35, 8);">恶不</span>孙xun以为勇者,</p><p><span style="color: rgb(237, 35, 8);">恶讦jie</span>以为<span style="color: rgb(237, 35, 8);">直</span>者。”</p><p>25子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰:</span></p><p>“唯女子与小人为难养也~,</p><p>近之<span style="color: rgb(237, 35, 8);">则不</span>逊,远之<span style="color: rgb(237, 35, 8);">则</span>怨~。”</p><p>26子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:</p><p>“年四<span style="color: rgb(237, 35, 8);">十</span>而~见<span style="color: rgb(237, 35, 8);">恶</span>焉~,</p><p>其终也已~。”</p><p><br></p> <p>微子篇</p><p>本篇主要记录古代圣贤事迹、孔子众人周游列国中的言行及周游途中世人对于乱世的看法</p> <p>微子第十八</p><p>1微子去之,箕ji_子为之奴,</p><p>比干谏而~死。</p><p>孔子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“殷有三仁焉~。”</p><p>2柳下惠为士师,三<span style="color: rgb(237, 35, 8);">黜chu\</span>。</p><p>人<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“子未可以去乎~?”</p><p><span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰:“直</span>道而~事人,</p><p>焉往而~<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>三<span style="color: rgb(237, 35, 8);">黜</span>?</p><p>枉道而~事人,</p><p>何<span style="color: rgb(237, 35, 8);">必</span>去父母之邦~?”</p><p>3齐景公待孔子,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:</p><p>“若季氏,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">则</span>吾<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>能~。”</p><p>以季、孟之间待之~,</p><p><span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“吾老矣~,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>能用也~。”</p><p>孔子行~。</p><p>4齐人归kui女<span style="color: rgb(237, 35, 8);">乐</span>,季桓子受之,</p><p>三<span style="color: rgb(237, 35, 8);">日不</span>朝~,孔子行~。</p><p>5楚狂<span style="color: rgb(237, 35, 8);">接</span>舆 歌而~过孔子,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:</p><p>“凤兮~凤兮~,何<span style="color: rgb(237, 35, 8);">德</span>之衰~?</p><p>往者<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>可谏,来者犹可追~。</p><p>已而~已而~,</p><p>今之从政者~殆而~!”</p><p>孔子下,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">欲</span>与之言,</p><p>趋而~<span style="color: rgb(237, 35, 8);">辟</span>之,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不得</span>与之言~。</p><p>6长沮ju、<span style="color: rgb(237, 35, 8);">桀溺</span>耦ou而~耕,</p><p>孔子过之,使子路问津焉~。</p><p>长沮<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“夫执舆者为谁~?”</p><p>子路<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“为孔丘~。”</p><p><span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“是鲁孔丘与~?”</p><p><span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“是也~。”</p><p><span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰:</span>“是知津矣~。”</p><p>问于<span style="color: rgb(237, 35, 8);">桀溺ni,桀溺曰</span>:“子为谁~?”</p><p><span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“为仲由~。”</p><p><span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰:</span>“是鲁孔丘之徒与~?”</p><p>对<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“然。”</p><p><span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“滔滔者天下皆是也~,</p><p>而~谁以<span style="color: rgb(237, 35, 8);">易</span>之?</p><p>且而~与其从<span style="color: rgb(237, 35, 8);">辟bi</span>人之士也~,</p><p>岂若从<span style="color: rgb(237, 35, 8);">辟</span>世之士哉~?”</p><p>耰you而~<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不辍。</span></p><p>子路行以<span style="color: rgb(237, 35, 8);">告</span>,夫子怃wu<然曰:</p><p>“鸟兽<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>可与同群~,</p><p>吾非斯人之徒与~而谁与~?</p><p>天下有道,丘<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>与易也~。”</p><p>7子路从而~后,</p><p>遇丈人,以杖荷蓧diao\。</p><p>子路问<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“子见夫子乎~?”</p><p>丈人<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰:</span></p><p>“四体<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>勤,五<span style="color: rgb(237, 35, 8);">谷不</span>分,</p><p><span style="color: rgb(237, 35, 8);">孰</span>为夫子~?”</p><p><span style="color: rgb(237, 35, 8);">植</span>其杖 而~芸,子路拱而~<span style="color: rgb(237, 35, 8);">立。</span></p><p>止子路<span style="color: rgb(237, 35, 8);">宿</span>,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">杀</span>鸡为黍而~<span style="color: rgb(255, 138, 0);">食si</span>之,</p><p>见其二子焉~。</p><p>明<span style="color: rgb(237, 35, 8);">日</span>,子路行~以<span style="color: rgb(237, 35, 8);">告</span>,子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:</p><p>“隐者也~。”</p><p>使子路反见之,至<span style="color: rgb(237, 35, 8);">则</span>行矣~。</p><p>子路<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰:“不</span>仕无义。</p><p>长幼之<span style="color: rgb(237, 35, 8);">节 不</span>可废也~,</p><p>君臣之义如之何其废之~?</p><p><span style="color: rgb(237, 35, 8);">欲洁</span>其身而~乱大伦。</p><p>君子之仕也~,行其义也~,</p><p>道之<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>行,已知之矣~。”</p><p>8<span style="color: rgb(237, 35, 8);">逸</span>民:</p><p><span style="color: rgb(237, 35, 8);">伯</span>夷、<span style="color: rgb(237, 35, 8);">叔</span>齐、虞仲、夷<span style="color: rgb(237, 35, 8);">逸、</span></p><p>朱张、柳下惠、少连。</p><p>子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰:“不</span>降jiang其志,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不辱</span>其身,</p><p><span style="color: rgb(237, 35, 8);">伯</span>夷、<span style="color: rgb(237, 35, 8);">叔</span>齐与~!”</p><p>谓:“柳下惠、少连 降志<span style="color: rgb(237, 35, 8);">辱</span>身矣~,</p><p>言中伦,行中虑,</p><p>其斯而~已矣~。”</p><p>谓:“虞仲、夷<span style="color: rgb(237, 35, 8);">逸 </span>隐居放言,</p><p>身中清,废中\权。</p><p>我<span style="color: rgb(237, 35, 8);">则</span>异于是,无可无<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>可~。”</p><p>9太师挚 <span style="color: rgb(237, 35, 8);">适</span>齐,亚饭干 <span style="color: rgb(237, 35, 8);">适</span>楚,</p><p>三饭缭liao <span style="color: rgb(237, 35, 8);">适</span>蔡,四饭<span style="color: rgb(237, 35, 8);">缺 适</span>秦,</p><p>鼓方<span style="color: rgb(237, 35, 8);">叔入</span>于河,</p><p>播鼗tao武 <span style="color: rgb(237, 35, 8);">入</span>于汉,</p><p>少师阳 <span style="color: rgb(237, 35, 8);">击</span>磬qing襄xiang <span style="color: rgb(237, 35, 8);">入</span>于海。</p><p>10周公谓鲁公<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰:,</span></p><p>“君子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>施chi其亲,</p><p><span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>使大臣怨乎<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>以~,</p><p>故旧无大故<span style="color: rgb(237, 35, 8);">则不</span>弃也~,</p><p>无求备于<span style="color: rgb(237, 35, 8);">一</span>人~。”</p><p>11周有八<span style="color: rgb(237, 35, 8);">士</span>:</p><p><span style="color: rgb(237, 35, 8);">伯达、伯适kuo</span>、仲<span style="color: rgb(237, 35, 8);">突</span>、仲<span style="color: rgb(237, 35, 8);">忽</span>、</p><p><span style="color: rgb(237, 35, 8);">叔</span>夜、<span style="color: rgb(237, 35, 8);">叔</span>夏、季随、季騧gua。</p><p><br></p><p><br></p> <p>子张篇</p><p>本篇主要记录孔子和弟子们探讨求学为道的言论,弟子们对于孔子的敬仰赞颂</p><p>子张:复姓颛孙,名师,字子张,比孔子小四十八岁,陈国人。《论语》中提及二十次。</p> <p>子张篇</p><p>本篇主要记录孔子和弟子们探讨求学为道的言论,弟子们对于孔子的敬仰赞颂</p><p>子张:复姓颛孙,名师,字子张,比孔子小四十八岁,陈国人。《论语》中提及二十次。</p> <p>子张第十九</p><p>1子张<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:</p><p>“士 见危致命,见<span style="color: rgb(237, 35, 8);">得</span>思义,</p><p>祭思敬,丧_思哀,其可已矣~。”</p><p>2子张<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:</p><p>“<span style="color: rgb(237, 35, 8);">执德不</span>弘,信道<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不笃</span>,</p><p>焉能~为有?焉能~为亡wu?”</p><p>3子夏之门人问交于子张,</p><p>子张<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“子夏云何~?”</p><p>对<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“子夏<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:</p><p>‘可者与之,其<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>可者拒之~。’”</p><p>子张<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“异乎~吾所闻~。</p><p>君子尊贤而~容众,</p><p>嘉善而~矜<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>能~。</p><p>我之大贤与~,于人何所<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>容~?</p><p>我之<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>贤与~,人将拒我,</p><p>如之何~其拒人也~?”</p><p>4子夏<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:</p><p>“虽小道 <span style="color: rgb(237, 35, 8);">必</span>有可观者焉~,</p><p>致远恐<span style="color: rgb(237, 35, 8);">泥</span>,是以君子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>为也~。”</p><p>5子夏<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:</p><p>“<span style="color: rgb(237, 35, 8);">日</span>知其所亡,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">月</span>无忘其所能~,</p><p>可谓好<span style="color: rgb(237, 35, 8);">学</span>也~已矣~。”</p><p>6子夏<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:</p><p>“<span style="color: rgb(237, 35, 8);">博学</span>而~<span style="color: rgb(237, 35, 8);">笃</span>志,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">切</span>问而~近思,</p><p>仁在其中矣~。”</p><p>7子夏<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:</p><p>“<span style="color: rgb(237, 35, 8);">百</span>工居肆 以成其事,</p><p>君子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">学 </span>以致其道~。”</p><p>8子夏<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:</p><p>“小人之过也~<span style="color: rgb(237, 35, 8);">必</span>文。”</p><p>9子夏<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:</p><p>“君子有三变:</p><p>望之俨然~,</p><p><span style="color: rgb(237, 35, 8);">即</span>之也~温~,</p><p>听其言也~<span style="color: rgb(1, 1, 1);">厉</span>。”</p><p>10子夏<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:</p><p>“君子</p><p>信 而~后劳其民~,</p><p>未信,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">则</span>以为厉己也~;</p><p>信而~后谏,</p><p>未信,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">则</span>以为谤己也~。”</p><p>11子夏<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:</p><p>“大<span style="color: rgb(237, 35, 8);">德不</span>逾闲,</p><p>小<span style="color: rgb(237, 35, 8);">德出入</span>可也~。”</p><p>12子游<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:</p><p>“子夏之门人小子,</p><p>当洒扫应对进退 <span style="color: rgb(237, 35, 8);">则</span>可矣~。</p><p><span style="color: rgb(237, 35, 8);">抑末</span>也~,本之<span style="color: rgb(237, 35, 8);">则</span>无~,如之何~?”</p><p>子夏闻之,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:</p><p>“噫yi~,言游过矣~!</p><p>君子之道,</p><p><span style="color: rgb(237, 35, 8);">孰</span>先传焉~?<span style="color: rgb(237, 35, 8);">孰</span>后倦焉~?</p><p>譬诸草<span style="color: rgb(237, 35, 8);">木</span>,区以<span style="color: rgb(237, 35, 8);">别</span>矣~。</p><p>君子之道 焉可诬也~?</p><p>有始有<span style="color: rgb(237, 35, 8);">卒</span>者,其惟圣人乎~!”</p><p>13子夏<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:</p><p>“仕而~优<span style="color: rgb(237, 35, 8);">则学,学</span>而~优<span style="color: rgb(237, 35, 8);">则</span>仕。”</p><p>14子游<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:</p><p>“丧 致乎~哀而~止。”</p><p>15子游<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:</p><p>“吾友张也~为难能也~,</p><p>然而~未仁~。”</p><p>16曾子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰:</span></p><p>“堂堂乎张也~,难与并为仁矣~。”</p><p><br></p><p><br></p><p>17曾子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:</p><p>“吾闻诸夫子,</p><p>人未有 自致者也~,</p><p><span style="color: rgb(237, 35, 8);">必</span>也~亲丧乎~!”</p><p>18曾子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:</p><p>“吾闻诸夫子,</p><p>孟庄子之孝也~,</p><p>其他 可能也~;</p><p>其<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>改父之臣与父之政,</p><p>是难能也~。”</p><p>19孟氏使阳肤为士师,问于曾子。曾子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:</p><p>“上<span style="color: rgb(237, 35, 8);">失</span>其道,民散久矣~。</p><p>如<span style="color: rgb(237, 35, 8);">得</span>其情,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">则</span>哀矜而~<span style="color: rgb(237, 35, 8);">勿</span>喜~!”</p><p>20子贡<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:</p><p>“纣之<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>善,</p><p><span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>如 是之甚也~。</p><p>是以君子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">恶wu</span>居下流,</p><p>天下之<span style="color: rgb(237, 35, 8);">恶e</span>皆归焉~。”</p><p>21子贡<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰:</span></p><p>“君子之过也~,</p><p>如<span style="color: rgb(237, 35, 8);">日月</span>之<span style="color: rgb(237, 35, 8);">食shi</span>焉~。</p><p>过也~,人皆见之;</p><p>更也~,人皆仰之~。”</p><p>22卫 公孙朝问于子贡<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:</p><p>“仲<span style="color: rgb(237, 35, 8);">尼</span>焉~<span style="color: rgb(237, 35, 8);">学</span>?”</p><p>子贡<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:</p><p>“文武之道未坠于地,在人~。</p><p>贤者<span style="color: rgb(237, 35, 8);">识zhi\</span>其大者,</p><p><span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>贤者<span style="color: rgb(237, 35, 8);">识zhu</span>其小者,</p><p><span style="color: rgb(237, 35, 8);">莫不</span>有文武之道焉~,</p><p>夫子焉~<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不学</span>?</p><p>而~<span style="color: rgb(237, 35, 8);">亦 </span>何常师之有~?”</p><p>23<span style="color: rgb(237, 35, 8);">叔</span>孙武<span style="color: rgb(237, 35, 8);">叔</span>语大夫于朝<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:</p><p>“子贡贤于仲<span style="color: rgb(237, 35, 8);">尼。</span>”</p><p>子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">服</span>景<span style="color: rgb(237, 35, 8);">伯</span>以<span style="color: rgb(237, 35, 8);">告</span>子贡,子贡<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:</p><p>“譬之宫墙,</p><p><span style="color: rgb(1, 1, 1);">赐</span>之墙也~<span style="color: rgb(237, 35, 8);">及</span>肩,</p><p>窥见<span style="color: rgb(237, 35, 8);">室</span>家之好;</p><p>夫子之墙<span style="color: rgb(237, 35, 8);">数</span>仞ren,</p><p><span style="color: rgb(237, 35, 8);">不得</span>其门而<span style="color: rgb(237, 35, 8);">入</span>,</p><p><span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>见宗庙之美、<span style="color: rgb(237, 35, 8);">百</span>官之富。</p><p><span style="color: rgb(237, 35, 8);">得</span>其门者<span style="color: rgb(237, 35, 8);">或</span>寡矣~,</p><p>夫子之云<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不亦 </span>宜乎~!”</p><p>24<span style="color: rgb(237, 35, 8);">叔</span>孙武<span style="color: rgb(237, 35, 8);">叔</span>毁仲<span style="color: rgb(237, 35, 8);">尼</span>,子贡<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:</p><p>“无以为也~,</p><p>仲<span style="color: rgb(237, 35, 8);">尼不</span>可毁也~。</p><p>他人之贤者,</p><p>丘陵也~,犹可逾也~;</p><p>仲<span style="color: rgb(237, 35, 8);">尼,日月</span>也~,无<span style="color: rgb(237, 35, 8);">得</span>而~逾焉~。</p><p>人虽<span style="color: rgb(237, 35, 8);">欲</span>自<span style="color: rgb(237, 35, 8);">绝</span>,其何伤于<span style="color: rgb(237, 35, 8);">日月</span>乎~?</p><p>多见其<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>知量也~。”</p><p>25陈子禽谓子贡<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:</p><p>“子为恭也~,</p><p>仲<span style="color: rgb(237, 35, 8);">尼</span>岂贤于子乎~?”</p><p>子贡<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰:</span></p><p>“君子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">一</span>言以为知zhi\,</p><p><span style="color: rgb(237, 35, 8);">一</span>言以为<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>知,</p><p>言<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>可<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>慎也~。</p><p>夫子之<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>可<span style="color: rgb(237, 35, 8);">及</span>也~,</p><p>犹天之<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>可阶而~升也~。</p><p>夫子之<span style="color: rgb(237, 35, 8);">得 </span>邦家者,</p><p>所谓<span style="color: rgb(237, 35, 8);">立</span>之斯<span style="color: rgb(237, 35, 8);">立</span>,道之斯行,</p><p>绥sui之斯来,动之斯和\。</p><p>其生也~荣,其死也~哀~,</p><p>如之何其可<span style="color: rgb(237, 35, 8);">及</span>也~?”</p><p><br></p> <p>尧曰篇</p><p>本篇主要记录古代圣贤的言论和孔子对于为政的论述</p> <p>尧曰第二十</p><p>1尧<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:</p><p>“咨~!尔舜,</p><p>天之历<span style="color: rgb(237, 35, 8);">数</span>在尔躬,允yun<span style="color: rgb(237, 35, 8);">执</span>其中~。</p><p>四海困穷,天<span style="color: rgb(237, 35, 8);">禄</span>永终~。”</p><p>舜<span style="color: rgb(237, 35, 8);">亦</span>以命禹~。</p><p><span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“予小子履,</p><p>敢用玄牡mu,敢昭<span style="color: rgb(237, 35, 8);">告</span>于皇皇后帝:</p><p>有罪<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>敢赦,</p><p>帝臣<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span><span style="color: rgb(1, 1, 1);">蔽</span>,简在帝心。</p><p>朕躬有罪,无以万方;</p><p>万方有罪,罪在朕\躬~。”</p><p>周有大赉lai\,善人是富。</p><p>“虽有周亲,<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>如仁人。</p><p><span style="color: rgb(237, 35, 8);">百</span>姓有过,在予一人~。”</p><p>谨权量,审<span style="color: rgb(237, 35, 8);">法度</span>,修废官,</p><p>四方之政 行焉~。</p><p>兴<span style="color: rgb(237, 35, 8);">灭国</span>,继<span style="color: rgb(237, 35, 8);">绝</span>世,举<span style="color: rgb(237, 35, 8);">逸</span>民,</p><p>天下之民 归心焉~。</p><p>所重:民、<span style="color: rgb(237, 35, 8);">食</span>、丧、祭。</p><p>宽<span style="color: rgb(237, 35, 8);">则得</span>众,信<span style="color: rgb(237, 35, 8);">则</span>民任焉~,</p><p>敏<span style="color: rgb(237, 35, 8);">则</span>有功,公<span style="color: rgb(237, 35, 8);">则说yue</span>。</p><p>2子张问于孔子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:</p><p>“何如斯 可以从政矣~?”</p><p>子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰:</span>“尊五美,屏四<span style="color: rgb(237, 35, 8);">恶e,</span></p><p>斯可以从政矣~。”</p><p>子张<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“何谓五美?”</p><p>子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰:</span></p><p>“君子</p><p>惠而~<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>费,劳而~<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>怨,</p><p><span style="color: rgb(237, 35, 8);">欲</span>而~<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>贪,泰而~<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>骄,</p><p>威而~<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>猛。”</p><p>子张<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“何谓惠而~<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>费?”</p><p>子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰:</span></p><p>“因民之所利而~利之,</p><p>斯<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不亦</span>惠而~<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>费乎~?</p><p><span style="color: rgb(237, 35, 8);">择</span>可劳而~劳之,又谁怨~?</p><p><span style="color: rgb(237, 35, 8);">欲</span>仁而~<span style="color: rgb(237, 35, 8);">得</span>仁,又焉贪~?</p><p>君子无众寡,无小大,无敢慢,</p><p>斯<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不亦</span>泰而~<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>骄乎~?</p><p>君子正其衣冠,尊其瞻视,</p><p>俨然人望而~畏之,</p><p>斯<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不亦</span>威而~<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>猛乎~?”</p><p>子张<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:“何谓四<span style="color: rgb(237, 35, 8);">恶</span>?”</p><p>子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:</p><p>“<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>教而~<span style="color: rgb(237, 35, 8);">杀</span>谓之虐;</p><p><span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>戒视成 谓之<span style="color: rgb(237, 35, 8);">暴</span>;</p><p>慢令致期 谓之<span style="color: rgb(237, 35, 8);">贼;</span></p><p>犹之与人也~,</p><p><span style="color: rgb(237, 35, 8);">出纳</span>之吝 谓之有司。”</p><p>3孔子<span style="color: rgb(237, 35, 8);">曰</span>:</p><p>“<span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>知命,无以为君子也~;</p><p><span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>知礼,无以<span style="color: rgb(237, 35, 8);">立</span>也~;</p><p><span style="color: rgb(237, 35, 8);">不</span>知言,无以知人也~。”</p><p><br></p><p><br></p> <p>孔子的弟子里各种人才都有。军事的子路、外交的公西华、行政的冉求,至于子贡这一类,器也!如庙堂上的瑚琏,精致高雅;乃至江湖上一诺千金,面孔难看的,各种各样,无奇不有,无所不包,所以他真是叫做“有教无类”。</p> <p>儒家讲孝道,就是讲孩子的教育问题。没有父母长辈不爱子女晚辈的。往往爱过了头,成了溺爱。孝道是来纠偏的,它给子女晚辈在家庭里坐正位子。什么位子?就是子女晚辈一方面会受到父母长辈的关心爱护,但另一方面必须敬重父母长辈,做事必须顺父母长辈的心。这叫孝敬,这叫孝顺。为了让子女晚辈实行孝道,就有一个天天做的仪式,那就是昏定晨省。每天早晚两次,子女晚辈向父母长辈请安问好。这个仪式是非常重要的。但我们现在的家庭还有实行的吗?没有了每天的昏定晨省,家里也就没有孝的气味了。</p><p>孝必须敬。孝而不敬,光给父母长辈吃的穿的,儒家认为是把父母长辈当马当狗养了。子女晚辈对父母长辈心里不敬,自然做事就不顺父母长辈的心意。孝就在于敬,就体现在顺字上。</p><p>现在的小孩子有几个讲孝的?从小就被父母长辈宠坏了,他就认为他最大。这种孩子长大了,是不听父母长辈的教诲的,是不爱父母长辈的。他只爱他自己,是个极端的自私自利的东西。</p><p>这都是我们做父母长辈的自己酿出的苦酒,自己慢慢地品吧。</p> <p><a href="http://xima.tv/S7nwpR" target="_blank">徐健顺教授吟诵讲座音频</a></p> <p>2020519</p> <p>不能套用一种调</p><p>千遍一律的吟诵</p><p>套调不正确</p> <p>重点转变观念</p><p>要教的好</p><p>只要有录音录像</p><p>只要懂得吟诵的道理</p><p>重要性一些规则</p><p>就可以教学</p><p>可以和孩子一起学习</p><p>关键是要普及</p> <p>配乐用古筝和琴</p><p>其他慎用</p> <p><a href="https://mp.weixin.qq.com/s/tS5xnbj393Ofvcecr--3qQ" target="_blank">古体诗吟诵</a></p> <p><a href="https://mp.weixin.qq.com/s/sbBYaDjFIU7jbpm-bzfRSg" target="_blank">乐府和五古吟诵</a></p> <p>这首诗最高是第六句</p><p>第五句要比第四句高</p><p>第二联感情和</p><p>第一联不一样</p><p>第一联低第二联高</p> <p>这是首古体诗</p><p>只标入声字和韵</p><p>五古是古体诗中最稳重的,</p><p>吟诵的调子是回环往复的,</p><p>节奏均匀,起伏不大,</p><p>速度比较快</p><p>古体诗读法入短韵长</p><p>节奏是每小句四拍,</p><p>韵拖两拍,</p><p>非韵尾字一拍,空一拍。</p> <p><a href="http://xima.tv/CZuVyl" target="_blank">名家讲诗词</a>有叶嘉莹讲座</p> <p><a href="https://mp.weixin.qq.com/s/-0-JE-7SJa-LsB11TA9Zlw" target="_blank">叶嘉莹心中的关雎</a></p> <p><a href="https://b23.tv/MZPZM7" target="_blank">王伟勇老师吟诵教程11讲</a></p><p>哔哩哔哩有</p> <p><a href="http://xima.tv/knvxuK" target="_blank">王伟勇教授吟诵教程</a></p> <p><a href="https://mp.weixin.qq.com/s/rBXCgb8A2vNArtcXX-6t_w" target="_blank">王伟勇讲古典诗词吟唱</a>一</p> <p><a href="https://mp.weixin.qq.com/s/ehsJ7zxnQoH-bwqQOs38-A" rel="noopener noreferrer" target="_blank">王伟勇吟诵讲座</a>二</p> <p><a href="https://mp.weixin.qq.com/s/22Yq5q91aoo8n2azg0RXwg" rel="noopener noreferrer" target="_blank">王伟勇吟诵讲座</a>三</p> <p><a href="https://mp.weixin.qq.com/s/I1vqiSv2HKUA0jdZ2YkENw" rel="noopener noreferrer" target="_blank">王伟勇吟诵讲座</a>四</p> <p><a href="https://mp.weixin.qq.com/s/xBiJ1sdXp-pSvZruIb5wew" rel="noopener noreferrer" target="_blank">王伟勇吟诵讲座</a>五</p> <p><a href="https://mp.weixin.qq.com/s/oTT4HIxzaCLMqoivyB3A_Q" rel="noopener noreferrer" target="_blank">王伟勇吟诵讲座</a>六</p> <p><a href="https://mp.weixin.qq.com/s/4m31B3mhKLmAkACq-FlfVQ" rel="noopener noreferrer" target="_blank">王伟勇吟诵讲座</a>七</p> <p><a href="https://mp.weixin.qq.com/s/ExutqVM7uVWcv-NiLADzgw" rel="noopener noreferrer" target="_blank">王伟勇吟诵讲座</a>八</p> <p>以上都是非常的意思</p>