唐诗是中华民族珍贵的文化遗产之一,是中华文化宝库中的一颗明珠。那些灿若星辰的诗人们,不是以个体存在的,他们都有着华丽的朋友圈,交相辉映。<br> 早些年,惊叹于李白的身边,竟然聚集了盛唐几乎所有的大咖。包括杜甫、孟浩然、王昌龄、崔颢、贺知章、王之涣、高适、岑参、刘长卿等等。唯一遗憾的是同时代的另一座诗坛高峰王维和李白却没有任何交集。他们有一万条理由可以成为朋友,却老死不相往来,显然其中有不为人知的隐情。不过王维与李白的两大铁杆杜甫和孟浩然却是至交,依然可以算同一个朋友圈。<br> 纵观中国古代文坛,阵容最强大的朋友圈,如果投票竞选,这三个毫无疑问稳居前三:一是刚才所说的李白的盛唐圈子;二是白居易的中唐圈子;排名第三的就是苏东坡的北宋圈子。<br> 在我看来,最强大的朋友圈属于白居易这个。白居易是中唐诗坛旗帜,历代公认的李杜之后唐朝第三号诗人。白居易的诗浅显易懂却不失精彩。他还擅于写长诗,《长恨歌》和《琵琶行》就是他的得意之作。可以说,纵观历代诗人,写得好的没他写得长,写得长的没他写得好,又长又好的没他写得好懂。因为他的圈子阵容更为庞大,年龄更为接近,政绩基本相当,成就几乎相等。这是极其难得的。<div><h3> 唐代宗大历七年正月二十日(公元772年2月28日),白居易生于郑州新郑县东郭宅。时父季庚四十四岁,母陈氏十八岁。</h3><h3> 这年,刘禹锡、崔群、李绅生。韩愈五岁。杜甫前二年卒。李白前十年卒。</h3><h3> 带着才子再世的锐气,以后的诗魔白居易,走入了人间世。</h3><h3><br></h3><h3> 二十八岁时,白居易拜谒李白墓,写下《李白墓》一诗:</h3><h3><br></h3><p style="text-align: center;">采石江边李白坟,绕田无限草连云。</h3><p style="text-align: center;">可怜荒垄穷泉骨,曾有惊天动地文。</h3><p style="text-align: center;">但是诗人多薄命,就中沦落不过君。</h3><p style="text-align: center;"><br></h3><p style="text-align: left;"> 当时的白居易绝对不会想到,自己能成为仅次于李杜的大诗人。诗仙诗圣诗魔,震古烁今。</h3><h3><br></h3> 白居易,生于772年; 846年去世。<br> 刘禹锡,生于772年; 842年去世。<br> 元 稹,生于779年; 831年去世。<br> 柳宗元,生于773年; 819年去世。<br><h3> 韩 愈,生于768年; 824年去世。</h3><h3><br></h3> 这五个人,白居易、元稹、刘禹锡是一个铁三角,而韩愈、柳宗元、刘禹锡又是另一个铁三角。<br><h3> 先翻下课本,赏读下每个人的巅峰之作:</h3></div> <br><div style="text-align: center;">《草》</div><div style="text-align: center;">作者:白居易</div><div style="text-align: center;">离离原上草,一岁一枯荣。</div><div style="text-align: center;">野火烧不尽,春风吹又生。</div><div style="text-align: center;">远芳侵古道,晴翠接荒城。</div><div style="text-align: center;">又送王孙去,萋萋满别情。</div><div style="text-align: center;"><br></div><div style="text-align: center;">《大林寺桃花》</div><div style="text-align: center;">作者:白居易</div><div style="text-align: center;">人间四月芳菲尽,山寺桃花始盛开。</div><div style="text-align: center;">长恨春归无觅处,不知转入此中来。</div><div style="text-align: center;"><br></div><div style="text-align: center;">《暮江吟》</div><div style="text-align: center;">作者:白居易</div><div style="text-align: center;">一道残阳铺水中,半江瑟瑟半江红。</div><p style="text-align: center;">可怜九月初三夜,露似真珠月似弓。</h3><p style="text-align: center;"><br></h3><p style="text-align: center;">《钱塘湖春行》</h3><p style="text-align: center;">作者:白居易</h3><p style="text-align: center;">孤山寺北贾亭西,水面初平云脚低。</h3><p style="text-align: center;">几处早莺争暖树,谁家新燕啄春泥。</h3><p style="text-align: center;">乱花渐欲迷人眼,浅草才能没马蹄。</h3><p style="text-align: center;">最爱湖东行不足,绿杨阴里白沙堤。</h3><div style="text-align: center;"><br></div><div style="text-align: center;">《乌衣巷》</div><div style="text-align: center;">作者:刘禹锡</div><div style="text-align: center;">朱雀桥边野草花,乌衣巷口夕阳斜。</div><div style="text-align: center;">旧时王谢堂前燕,飞入寻常百姓家。</div><div style="text-align: center;"><br></div><div style="text-align: center;">《竹枝词》</div><div style="text-align: center;">作者:刘禹锡</div><div style="text-align: center;">杨柳青青江水平,闻郎江上踏歌声。</div><div style="text-align: center;">东边日出西边雨,道是无晴却有晴。</div><div style="text-align: center;"><br></div><div style="text-align: center;">《离思》</div><div style="text-align: center;">作者:元稹</div><div style="text-align: center;">曾经沧海难为水,除却巫山不是云。</div><div style="text-align: center;">取次花丛懒回顾,半缘修道半缘君。</div><div style="text-align: center;"><br></div><div style="text-align: center;">《行宫》</div><div style="text-align: center;">作者:元稹</div><div style="text-align: center;">寥落古行宫,宫花寂寞红。</div><div style="text-align: center;">白头宫女在,闲坐说玄宗。</div><div style="text-align: center;"><br></div><div style="text-align: center;">《江雪》</div><div style="text-align: center;">作者:柳宗元</div><div style="text-align: center;">千山鸟飞绝,万径人踪灭。</div><div style="text-align: center;">孤舟蓑笠翁,独钓寒江雪。</div><div style="text-align: center;"><br></div><div style="text-align: center;">《登柳州城楼寄漳汀封连四州》</div><p style="text-align: center;">作者:柳宗元</h3><p style="text-align: center;">城上高楼接大荒,海天愁思正茫茫。</h3><p style="text-align: center;">惊风乱飐芙蓉水,密雨斜侵薜荔墙。</h3><p style="text-align: center;">岭树重遮千里目,江流曲似九回肠。</h3><p style="text-align: center;">共来百粤文身地,犹自音书滞一方。</h3><div style="text-align: center;"><br></div><div style="text-align: center;">《晚春》</div><div style="text-align: center;">作者:韩愈</div><div style="text-align: center;">草木知春不久归,百般红紫斗芳菲。</div><div style="text-align: center;">杨花榆荚无才思,惟解漫天作雪飞。</div><div style="text-align: center;"><br></div><div style="text-align: center;">《早春呈水部张十八员外》</div><div style="text-align: center;">作者:韩愈</div><div style="text-align: center;">天街小雨润如酥,草色遥看近却无。</div><p style="text-align: center;">最是一年春好处,绝胜烟柳满皇都。</h3> 哪一首不是脍炙人口,哪一首不是众口皆碑?<br> 再说科考成就。韩愈792年进士,柳宗元、刘禹锡、元稹793年进士;白居易800年进士。五人全部进士及第,这是李白的朋友圈所无法相比的。<br> 再说政治成就。白居易:刑部尚书,正部级。元稹:官拜宰相。刘禹锡:礼部郎中,正部级。韩愈:吏部侍郎,死后追赠礼部堂书,部长级。柳宗元:柳州刺史,厅长级别。个个都是高干,这又是李白的朋友圈所不具备的。要知道,李白除了写诗喝酒,最渴望的还是当官。<br> 这五个人,白居易与元稹并称“元白”,与刘禹锡并称“刘白”。刘禹锡与柳宗元并称“刘柳”韩愈与柳宗元并称“韩柳”,可谓互相牵扯,缺一不可。这都是历史中约定俗成的说法,别人无法挪用。<br> 除了这五个人,还有李绅、张籍、孟效、贾岛、卢仝、皇甫湜、张祜、张仲素、李贺,再加上那个不朽的成人文学家白居易的亲弟白行简,状元堂弟白敏中,加上白居易的伯乐顾况,甚至还有风华绝代的女诗人薛涛。可以说,一时文坛风流人物,基本都在白居易的身边。<br> <h3></h3><h1 style="text-align: center;"><b>白居易和元稹</b></h1> 白居易与元稹的情谊可谓惊天地泣鬼神。在一起时互相唱和,分别的日子里鸿雁传书,两人结识的三十余年里,从来不曾间断。据称他们互相之间的和诗达到900首之多,有据可查的,白居易写了212首诗给元稹,元稹写了182首给白居易,绝对的历史名人唱和之最。<div><div><h3> 白居易的地位不消多说,而元稹却也不会逊色很多。想当年,元稹的《和李校书新题乐府十二首并序》和白居易《长恨歌》齐名。不过,元稹的独门绝技是写情诗,写了很多到如今仍令人感动万分的好句子。元稹,就是唐朝的徐志摩。</h3><h3> 白居易为李白墓题过诗,元稹则为杜甫写过墓志铭。杜甫能火,达到与李白齐名的程度,元稹有极大的功劳。他的这篇墓志铭,洋洋千字是元与杜的隔空对话,内容的独特见解让杜甫被主流诗坛所重视,现实主义诗歌被提高到了一个档次。要知道,杜甫在生前,影响力是比较小的,甚至极其落魄,远不如李白王维白居易风光。得到元稹推崇以后,可以说杜甫瞬时被照亮,也刷屏了当时的诗人“朋友圈”。到了宋朝,杜诗更是受到广泛重视,王禹、王安石、 苏轼、黄庭坚、陆游等人对杜甫都推崇倍至。可以这样说,元稹是杜甫的“伯乐”,这也为元稹本人加了不少分数。</h3> 公元809年,白居易在长安任左拾遗、翰林学士,元稹任监察御史,但随时需要出差办案。这年元稹公派去东川出差,取距离最近但艰险的骆谷道,在驿站里休息时,拂去墙上的灰,看到好友白居易当年做周至县尉时路过此地留下的诗:<h3></h3><h3><br></h3><div style="text-align: center;">《祗役骆口,因与王质夫同游秋山》</div><div style="text-align: center;">石拥百泉合,云破千峰开。</div><div style="text-align: center;">平生烟霞侣,此地重徘徊。</div><div style="text-align: center;">今日勤王意,一半为山来。</div><div style="text-align: center;"><br></div> 元稹惊喜万分,立即提笔给白回诗:<h3></h3><h3><br></h3><div style="text-align: center;">《使东川•骆口驿二首》</div><div style="text-align: center;">邮亭壁上数行字,崔李题名王白诗。</div><div style="text-align: center;">尽日无人共言语,不离墙下至行时。</div><br><div style="text-align: center;">二星徼外通蛮服,五夜灯前草御文。</div><div style="text-align: center;">我到东川恰相半,向南看月北看云。</div><div style="text-align: center;"><br></div> 写毕将诗传回长安,白居易回诗:<h3></h3><h3><br></h3><div style="text-align: center;">《酬和元九东川路诗•骆口驿旧题诗》</div><div style="text-align: center;">拙诗在壁无人爱,鸟污苔侵文字残。</div><div style="text-align: center;">唯有多情元侍御,绣衣不惜拂尘看。</div><div style="text-align: center;"><br></div> 一日,元稹独游嘉陵江岸的驿楼,只见明月高悬,波光粼粼,遂浮想联翩,写了一首《江楼月》寄给白居易。<h3></h3><h3><br></h3><div style="text-align: center;">嘉陵江岸驿楼中,江在楼前月在空。</div><div style="text-align: center;">月色满床兼满地,江声如鼓复如风。</div><div style="text-align: center;">诚知远近皆三五,但恐阴晴有异同。</div><div style="text-align: center;">万一帝乡还洁白,几人潜傍杏园东。</div><div style="text-align: center;"><br></div> 白居易收到诗后,一口气和了十二首,其中第五首最经典:<br><div style="text-align: center;">《江楼月》</div><div style="text-align: center;">嘉陵江曲曲江池,明月虽同人别离。</div><div style="text-align: center;">一宵光景潜相忆,两地阴晴远不知。</div><div style="text-align: center;">谁料江边怀我夜,正当池畔望君时。</div><div style="text-align: center;">今朝共语方同悔,不解多情先寄诗。</div><div style="text-align: center;"><br></div> 有一次,元稹夜宿梁州客栈,一夜长梦,次日醒来,就给远在长安的白居易寄去了:<h3></h3><h3><br></h3><div style="text-align: center;">《梁州梦》</div><div style="text-align: center;">梦君同绕曲江头,也向慈恩院里游。</div><div style="text-align: center;">亭吏呼人排去马,忽惊身在古梁州。</div><h3></h3><h3><br> 而神奇的是,这天白居易几人真的去曲江游玩去,还在喝酒时想到了远行的元稹,白居易写下了:</h3><h3><br></h3><div style="text-align: center;">《同李十一醉忆元九》</div><div style="text-align: center;">花时同醉破春愁,醉折花枝作酒筹。</div><div style="text-align: center;">忽忆故人天际去,计程今日到梁州。</div><div style="text-align: center;"><br></div> 长安与梁州,远隔千山万水,但两人的心神活动竟能如此一致,元白的千里神交真是旷古奇闻。</div><div><br></div><div> 志同道合,交谊深厚的朋友,总希望经常见面。如果分开了,就希望经常通信。而如果山长水远,连通信都不方便,那便只有梦中相见,以慰离怀了。<br><br><div style="text-align: center;">《禁中夜作书与元九》</div><div style="text-align: center;">作者:白居易</div><div style="text-align: center;">心绪万端书两纸,欲封重读意迟迟。</div><div style="text-align: center;">五声宫漏初鸣后,一点窗灯欲灭时。</div><div style="text-align: center;"><br></div><div style="text-align: center;">《蓝桥驿见元九诗》</div><div style="text-align: center;">作者:白居易</div><div style="text-align: center;">蓝桥春雪君归日,秦岭秋风我去时。</div><div style="text-align: center;">每到驿亭先下马,循墙绕柱觅君诗。</div><div style="text-align: center;"><br></div><div style="text-align: center;">《舟中读元九诗》</div><div style="text-align: center;">作者:白居易</div><div style="text-align: center;">把君诗卷灯前读,诗尽灯残天未明。</div><div style="text-align: center;">眼痛灭灯犹暗坐,逆风吹浪打船声。</div><br> 白乐天,元微之,元不离白,白不离元,倘若二者少了一个,诗集里便黯然失色了。<br><br><div style="text-align: center;">《闻乐天授江州司马》</div><div style="text-align: center;">作者:元稹</div><div style="text-align: center;">残灯无焰影幢幢,此夕闻君谪九江。</div><div style="text-align: center;">垂死病中惊坐起,暗风吹雨入寒窗。</div><div style="text-align: center;"><br></div><div style="text-align: center;">《得乐天书》</div><div style="text-align: center;">作者:元稹</div><div style="text-align: center;">远信入门先有泪,妻惊女哭问何如。</div><div style="text-align: center;">寻常不省曾如此,应是江州司马书。</div><div style="text-align: center;"><br></div><div style="text-align: center;">《酬乐天频梦微之》</div><div style="text-align: center;">作者:元稹</div><div style="text-align: center;">山水万重书断绝,念君怜我梦相闻。</div><div style="text-align: center;">我今因病魂颠倒,唯梦闲人不梦君。</div><div style="text-align: center;"><br></div> 白居易和元稹,倘若活在当世,怕是每天都要在微信里互赠诗句吧。那恐怕得写上万首。<br><h3></h3><h3> 元稹去世十年之后,白居易在翻看元稹昔日好友卢子蒙的旧诗卷时,看到很多与元稹互赠的诗句,又是热泪横流,无限的伤心涌上心头。于是在卷末题诗一首:</h3><h3><br></h3><p style="text-align: center;">《览卢子蒙侍御旧诗感今伤昔》</h3><p style="text-align: center;">作者:白居易</h3><p style="text-align: center;">早闻元九咏君诗,恨与卢君相识迟。</h3><p style="text-align: center;">今日逢君开旧卷,卷中多道赠微之。</h3><p style="text-align: center;">相看掩泪情难说,别有伤心事岂知。</h3><p style="text-align: center;">闻道咸阳坟上树,已抽三丈白杨枝。</h3><p style="text-align: center;"><br></h3></div></div> <h3></h3><h1 style="text-align: center;"><b>白居易和刘禹锡</b></h1> 这两人是说不完了,再说下白居易和刘禹锡。刘禹锡特别擅长咏史,他的咏史诗总有着独特的见解,令人耳目一新。<br> 很难得的是,白居易除了元稹,还有个刘禹锡也能铁成这样。<div><h3> 白居易晚年将自己与刘禹锡的唱和诗编成《刘白唱和集》,共收录二人唱和诗138首,分上下两卷。此后先后编集四次,共五卷。</h3><div><h3> 822年,刘禹锡被贬于䕫州。诗人借淘沙自写身世,表明谗言和被贬都是不能持久的。只要心忠社稷,乐观旷达,前途还是光明的。</h3><h3> </h3><p style="text-align: center;">《浪淘沙》</h3><p style="text-align: center;">莫道谗言如浪深,莫言迁客似沙沉。</h3><p style="text-align: center;">千淘万漉虽辛苦,吹尽狂沙始到金。</h3><h3> </h3><h3> 白居易同样忧国忧民。同样是822年,诗人任杭州刺史。他在钱塘江边,看到了两类妇女,一是很贫困的卖柴人,一是很优裕的女子,对于他们生活上的悬殊,很觉不平,用卖柴女的口吻写下了这首诗:</h3><h3> </h3><p style="text-align: center;">《代卖薪女赠诸妓》</h3><p style="text-align: center;">乱蓬为鬓布为巾,晓蹋寒山自负薪。</h3><p style="text-align: center;">一种钱塘江畔女,著红骑马是何人。</h3><p style="text-align: center;"><br></h3><h3> 白居易于公元800年进士及第,时年29岁。也是奇怪,在那一科榜单中,白居易居然是最年轻的。新科进士在曲江宴会后,前呼后拥前往慈恩寺,聚集在专供题名用的题名屋。白居易得意之余挥毫写道:慈恩塔下题名处,十七人中最少年。</h3><h3> 但其实,白居易属于大器晚成,在他那些好朋友里,他是最晚中进士的。刘禹锡和白同年,柳宗元比白小1岁,元稹比白小了7岁,但他们三个都比白居易早七年中进士。</h3><h3> 白居易锋茫初露之时,刘禹锡早已名满天下。白居易京城扬名,他终于有资格和刘禹锡搭上话了。有一天,白居易精挑细选自己的一百首诗篇,寄给刘禹锡赏鉴。此时的刘禹锡正处于独孤求败的状态,写遍天下无敌手。看了白居易的诗,顿时大惊失色。此人分明是来拆台了嘛。不过刘禹锡也是爱才之人,越看越高兴,于是提笔给白居易和诗一首,表示由衷你赞赏。</h3><h3> </h3><p style="text-align: center;">《翰林白二十二学士见寄诗一百篇,因以答贶》</h3><p style="text-align: center;">作者:刘禹锡</h3><p style="text-align: center;">吟君遗我百篇诗,使我独坐形神驰。</h3><p style="text-align: center;">玉琴清夜人不语,琪树春朝风正吹。</h3><p style="text-align: center;">郢人斤斫无痕迹,仙人衣裳弃刀尺。</h3><p style="text-align: center;">世人方内欲相寻,行尽四维无处觅。</h3><h3> </h3><h3> 刘白二人从此开始了频繁的互动,却由于宦海沉浮,一直无缘见面。直到二十多年后,唐敬宗宝历二年(826年),刘禹锡罢和州刺史返回洛阳,同时白居易从苏州返洛阳,二人在扬州相逢时,白居易在宴席上作诗赠与刘禹锡:</h3><h3></h3><h3><br></h3><div style="text-align: center;">《醉赠二十八使君》</div><div style="text-align: center;">为我引杯添酒饮,与君把箸击盘歌。</div><div style="text-align: center;">诗称国手徒为尔,命压人头不奈何。</div><div style="text-align: center;">举眼风光长寂寞,满朝官职独蹉跎。</div><div style="text-align: center;">亦知合被才名折,二十三年折太多。</div><div style="text-align: center;"><br></div> 刘禹锡热泪横流,百感交集,当场挥毫作答:<h3></h3><h3><br></h3><p style="text-align: center;">《乐天扬州初逢席上见赠》</h3><div style="text-align: center;">巴山楚水凄凉地,二十三年弃置身。</div><p style="text-align: center;">怀旧空吟闻笛赋,到乡翻似烂柯人。</h3><div style="text-align: center;">沉舟侧畔千帆过,病树前头万木春。</div><p style="text-align: center;">今日听君歌一曲,暂凭杯酒长精神。</h3><p style="text-align: center;"><br></h3><h3></h3><h3> 春天里,白居易在居所往外看,诗意涌上心头:</h3><h3 style="text-align: center;"> 《春词》</h3><h3 style="text-align: center;">作者:白居易</h3><h3 style="text-align: center;">低花树映小妆楼,春入眉心两点愁。</h3><h3 style="text-align: center;">斜倚栏干背鹦鹉,思量何事不回头。</h3><h3> </h3><h3> 刘禹锡作了一首次韵诗和白居易:</h3><h3> </h3><h3 style="text-align: center;">《和乐天春词 》</h3><h3 style="text-align: center;">作者:刘禹锡</h3><h3 style="text-align: center;">新妆宜面下朱楼,深锁春光一院愁。</h3><h3 style="text-align: center;">行到中庭数花朵,蜻蜓飞上玉搔头。</h3><h3 style="text-align: center;"> </h3><h3> 这两首诗各有千秋,庭院深深,莺歌燕舞,却是满目生愁。把缱绻的春光描绘得淋漓尽致。<br> 838年,两人同为67岁,一起聊天喝茶饮酒之后,这两位好友,政治上都遭冷遇,一生未得施展抱负,此时都已将近古稀,酒醋耳热之际,感触良多,于是白居易写了一首诗,诗名是《与梦得沽酒闲饮且约后期》,全诗如下:</h3><h3><br></h3><div style="text-align: center;">少时犹不忧生计,老后谁能惜酒钱?</div><div style="text-align: center;">共把十千沽一斗,相看七十欠三年。</div><div style="text-align: center;">闲征雅令穷经史,醉听清吟胜管弦。</div><div style="text-align: center;">更待菊黄家酿熟,共君一醉一陶然。</div><h3></h3><h3><br> 一个秋日,刘禹锡挂念白居易,于是研墨铺笺,纵笔挥毫,一首五律脱颖而出:</h3><h3><br></h3><div style="text-align: center;">《秋中暑退赠乐天》</div><div style="text-align: center;">暑服宜秋著,清琴入夜弹。</div><div style="text-align: center;">人情皆向菊,风意欲摧兰。</div><div style="text-align: center;">岁稔贫心泰,天凉病体安。</div><div style="text-align: center;">相逢取次第,却甚少年欢。</div><div style="text-align: center;"><br></div><div style="text-align: left;"> 冬天的早晨,白居易起床后写了首诗,自己看不能尽兴,一定要寄给自己的好朋友刘禹锡,让他一睹为快。<br><br><div style="text-align: center;">《初冬早起寄梦得》</div><div style="text-align: center;">白居易</div><div style="text-align: center;">起戴乌纱帽,行披白布裘。</div><div style="text-align: center;">炉温先暖酒,手冷未梳头。</div><div style="text-align: center;">早景烟霜白,初寒鸟雀愁。</div><div style="text-align: center;">诗成遣谁和,还是寄苏州。</div><br> 白居易的这首诗简单易懂,将自己日常起居记录在里面,没有太多对人生的感慨,或是对生活的追求,就是一些日常琐碎,整首诗平易近人、朗朗上口,最后一句更是表明了创作此诗的目的,寄给自己远在苏州的朋友刘禹锡。<br><br> 于是刘禹锡又回了一首:<br><br><div style="text-align: center;">《冬日晨兴寄乐天》</div><div style="text-align: center;">刘禹锡</div><div style="text-align: center;">庭树晓禽动,郡楼残点声。</div><div style="text-align: center;">灯挑红烬落,酒暖白光生。</div><div style="text-align: center;">发少嫌梳利,颜衰恨镜明。</div><div style="text-align: center;">独吟谁应和,须寄洛阳城。</div><br><h3> 同样的季节,不同的诗作。刘禹锡将自己的诗作又寄给了白居易,同样有酒,有梳头,两位大诗人真是心有灵犀啊,此番应和相得益彰。</h3><p style="text-align: left;"><span style="text-align: center;"> 值得一提的是,在刘白的相互PK之中,多数都是刘禹锡占了上风,诗作质量更胜一筹。但显然,在历史评价上,白居易排名更高。就好比白居易羸得了联赛冠军,刘禹锡却羸得了相互之间的对垒。</span></h3></div> 公元842年,刘禹锡病逝于洛阳,享年71。同年的白居易悲痛万分,颤抖着写下:<h3></h3><h3><br></h3><p style="text-align: center;">《哭刘尚书梦得二首》</h3><div style="text-align: center;">四海齐名白与刘,百年交分两绸缪。</div><div style="text-align: center;">同贫同病退闲日,一死一生临老头。</div><div style="text-align: center;">杯酒英雄君与操,文章微婉我知丘。</div><p style="text-align: center;">贤豪虽殁精灵在,应共微之地下游。</h3><p style="text-align: center;"><br></h3><p style="text-align: center;">今日哭君吾道孤,寝门泪满白髭须。</h3><p style="text-align: center;">不知箭折弓何用,兼恐唇亡齿亦枯。</h3><p style="text-align: center;">窅窅穷泉埋宝玉,駸駸落景挂桑榆。</h3><p style="text-align: center;">夜台暮齿期非远,但问前头相见无。</h3><h3></h3><h3><br> 四年后,75岁的白居易与世长辞,到天国里去找他的两个至交元稹和刘禹锡了。<br> 白居易有一首诗,极为有名:</h3><h3><br></h3><div style="text-align: center;">《问刘十九》</div><div style="text-align: center;">绿蚁新醅酒,红泥小火炉。</div><div style="text-align: center;">晚来天欲雪,能饮一杯无?</div><h3></h3><h3><br></h3><h3> 这个刘十九,白居易在诗中两次提到,也算是有一定交情了。所以交名人朋友没错的,一不小心就名垂千古了。刘十九是刘禹锡的堂哥刘禹铜,大概刘禹锡家族这一辈五行缺金,兄弟都是以金属为名。</h3></div></div> <h3 style="text-align: center"></h3><h1 style="text-align: center;"><b>元稹和刘禹锡</b></h1><div style="text-align: left;"><span style="color: inherit;"> 元稹和刘禹锡有个共同的好朋友白居易,相互之间的交情也是不浅。两人之间的枕鞭唱和,亦是历史佳话。</span></div><div style="text-align: left;"><span style="color: inherit;"> 从810到819年,元刘二人都在三湘远洲。两人性趣相同,境遇类似。刘禹锡为元稹写诗:</span></div><div style="text-align: left;"><span style="color: inherit;"><br></span></div><div style="text-align: center;">《赠元九侍御文石枕以诗奖之》</div><div style="text-align: center;">文章似锦气如虹,宜荐华簪绿殿中。</div><div style="text-align: center;">纵使凉飙生旦夕,犹堪拂拭愈头风。</div><h3 style="text-align: center"><br><div style="text-align: left;"><span style="color: inherit;"> 元稹回复:</span></div><div style="text-align: left;"><span style="color: inherit;"><br></span></div></h3><h3 style="text-align: center;">《刘二十八以文石枕见赠因持壁州鞭酬谢兼广为四韵》</h3><div style="text-align: center;">枕截文琼珠缀篇,野人酬赠壁州鞭。</div><div style="text-align: center;">用长时节君须策,泥醉风云我要眠。</div><div style="text-align: center;">歌眄彩霞临药灶,执陪仙仗引炉烟。</div><div style="text-align: center;">张骞却上知何日,随会归期在此年。</div><h3 style="text-align: center"><br><div style="text-align: left;"><span style="color: inherit;"> 一个赠文石枕,一个送壁州鞭,都为地方特产,本无稀奇之处,却因诗人的不朽文字留传千古。</span></div><div style="text-align: left;"><span style="color: inherit;"> 元稹和刘禹锡各有一首赏花诗,精彩绝伦,虽不是互相唱和,千百年来却总是被拿出来对比:</span></div><div style="text-align: left;"><span style="color: inherit;"><br></span></div>《菊花》<br>作者:元稹<br>秋丛绕舍似陶家,遍绕篱边日渐斜。<br>不是花中偏爱菊,此花开尽更无花。<br><br>《赏牡丹》<br>作者:刘禹锡<br>庭前芍药妖无格,池上芙蕖净少情。<br></h3><h3 style="text-align: center;">唯有牡丹真国色,花开时节动京城。</h3> <h3></h3><h1 style="text-align: center;"><b>白居易和韩愈</b></h1> 接着就轮到说白居易与韩愈。被苏轼称为:文起八代之衰的韩愈,是唐宋八大家之首。他发起古文运动,重振文风的历史功绩,被世人所公认。大概是韩愈以写文为主,白居易则以写诗为主,两人交情似乎不是太深,但同样惺惺相惜,很是有趣。<br> 有一天,韩愈心血来潮,和张籍一起,邀请白居易前往曲江看花,白居易不知搭错了哪根筋,居然不赴约。韩愈只好和张籍两人前往。回来后,写了一首诗传给白居易:<h3></h3><h3><br></h3><div style="text-align: center;">《同水部张员外籍曲江春游寄白二十二舍人》</div><div style="text-align: center;">漠漠轻阴晚自开,青天白日映楼台。</div><div style="text-align: center;">曲江水满花千树,有底忙时不肯来。</div><div style="text-align: center;"><br></div> 故意气白居易的味道,意思是这么好的风景,还有你的好朋友张籍,你居然窝在家里上网不出来。<br> 可白居易是白乐天,他也不贪图权位,也不怎么怕这位上司,收到韩愈的诗后,就当即做了一首诗回复韩愈:<h3></h3><h3><br></h3><div style="text-align: center;">《韩侍郎、张博士雨后游曲江见寄》</div><div style="text-align: center;">小园新种红樱树,闲绕花行便当游。</div><div style="text-align: center;">何必更随鞍马队,冲泥蹋雨曲江头。</div><h3></h3><h3><br> 表面上是嫌道路泥泞,不如在家中小院玩耍,心中怕是有别的想法。<br> 这个故事里出现的张籍也不是泛泛之辈,同样是个大诗人,就是他介绍白居易与韩愈认识。翻看韩愈诗集,发现他最好的朋友一是孟郊,二是张籍。这里录张籍两首诗欣赏一下:</h3><h3><br></h3><div style="text-align: center;">《秋思》</div><div style="text-align: center;">洛阳城里见秋风,欲作家书意万重。</div><div style="text-align: center;">复恐匆匆说不尽,行人临发又开封。</div><div style="text-align: center;"><br></div><div style="text-align: center;">《节妇吟•寄东平李司空师道》</div><div style="text-align: center;">君知妾有夫,赠妾双明珠。</div><div style="text-align: center;">感君缠绵意,系在红罗襦。</div><div style="text-align: center;">妾家高楼连苑起,良人执戟明光里。</div><div style="text-align: center;">知君用心如日月,事夫誓拟同生死。</div><div style="text-align: center;">还君明珠双泪垂,恨不相逢未嫁时。</div><br> 韩愈是文坛领袖,白居易的诗写得再好,政治地位也不及韩愈。可能觉得不太受韩愈待见,白居易居然写了一首这样的诗调侃领导:<h3></h3><h3><br></h3><div style="text-align: center;">《久不见韩侍郎,戏题四韵以寄之》</div><div style="text-align: center;">近来韩阁老,疏我我心知。</div><div style="text-align: center;">户大嫌甜酒,才高笑小诗。</div><div style="text-align: center;">静吟乖月夜,闲醉旷花时。</div><div style="text-align: center;">还有愁同处,春风满鬓丝。</div><h3></h3><h3><br> 敢这样和领导说话,白居易也是够好玩的,不过韩愈肚量很大,没听说为此生气。</h3> <h3></h3><h1 style="text-align: center;"><b>白居易和柳宗元</b></h1> 白居易与柳宗元是同时人,生于唐大历七年(公元772年),和刘禹锡一样,长柳宗元一岁。早年他们同朝为官,可不知什么原因,寻遍《柳集》,一生不见二人有过交往的印迹。考其生平行迹,同为时代名人,学术地位相当。无论是为政理念,还是思想为人,都找不出相左和有积怨的东西。唯一能说的通的理由,是两人没有交往的机缘。<h3></h3><h3> 白比柳大一岁,但柳宗元早八年中进士,所以柳宗元算是白居易的前辈。柳宗元成名时,白居易还是无名之辈。白居易成名后,柳宗元都在贬谪之中,至死身处荒蛮,虽然两人都已经文名远播,却没有机会碰面。柳宗元与刘禹锡是少年朋友,情深谊重。白居易与刘禹锡是晚年至交,难舍难分。但白与刘成为好友的时候,柳宗元已去世七年之久了。又或许在偶尔同处京城时,有过同桌吃饭同路游玩的经历,只是没有在诗文上留下痕迹。</h3><h3> 虽然没有见面的记载,没有唱和留世,但都知道对方的存在,并惺惺相惜。</h3><h3> 唐顺宗永贞元年(805),宦官当政。顺宗李诵计划起用新人,振作朝纲,为宦官实力派所阻。韩泰、柳宗元、刘禹锡等八人皆被贬为边州司马,宰相韦执谊被贬为崖州司马。此时的白居易尚无实力为柳宗元等人说情,只有写诗表示声援:</h3><h3><br></h3><p style="text-align: center;">《寄隐者》</h3><p style="text-align: center;">作者:白居易</h3><p style="text-align: center;">卖药向都城,行憩青门树。</h3><p style="text-align: center;">道逢驰驿者,色有非常惧。</h3><p style="text-align: center;">亲族走相送,欲别不敢住。</h3><p style="text-align: center;">私怪问道旁,何人复何故。</h3><p style="text-align: center;">云是右丞相,当国握枢务。</h3><p style="text-align: center;">禄厚食万钱,恩深日三顾。</h3><p style="text-align: center;">昨日延英对,今日崖州去。</h3><p style="text-align: center;">由来君臣间,宠辱在朝暮。</h3><p style="text-align: center;">青青东郊草,中有归山路。</h3><p style="text-align: center;">归去卧云人,谋身计非误。</h3><p style="text-align: center;"><br></h3><h3> 刘禹锡和白居易晚年交往密切,诗酒唱酬,留下了不少让后人传诵的诗文。可历史又偏偏好象是故意要给后世留下一些不解遗憾似的,执意让柳宗元与白居易这一对同处一世又相互耳闻的大家不能相见相交,这就让追寻他们足迹的后人多少有些怅然。</h3> <h3></h3><h1 style="text-align: center;"><b>元稹和刘禹锡、柳宗元</b></h1> 元稹于唐宪宗元和五年(810年)自监察御史贬为江陵士曹参军,经历了五年屈辱生涯。到元和十年(815年),元稹自唐州奉召还京,春风得意,道经蓝桥驿,在驿亭壁上留下一首《留呈梦得子厚致用》:<p style="text-align: center;"><br></h3><div style="text-align: center;">泉溜才通疑夜磬,烧烟馀暖有春泥。</div><div style="text-align: center;">千层玉帐铺松盖,五出银区印虎蹄。</div><div style="text-align: center;">暗落金乌山渐黑,深埋粉堠路浑迷。</div><div style="text-align: center;">心知魏阙无多地,十二琼楼百里西。</div><div style="text-align: center;"><br></div> 梦得是刘禹锡,子厚是柳宗元。<div><h3> 难得的是,这首诗题赠刘禹锡,柳宗元,却并没提到白居易。却不料数年后,白居易途经陕西蓝田,擦去墙上的灰尘,看到了元稹题壁的诗句,十分惊喜,写下了<span style="text-align: center;">《蓝</span>桥驿见元九诗》以纪之。注: 此诗前文已录。</h3><h3></h3><h3><br><br></h3><h1 style="text-align: center;"><b>刘禹锡和柳宗元</b></h1> 刘禹锡与柳宗元中学时就是同学,又是同一榜进士及第,其交情自然根深蒂因。柳宗元写给刘禹锡的一首诗:<h3></h3><h3><br></h3><div style="text-align: center;">《重别梦得》</div><div style="text-align: center;">二十年来万事同,今朝岐路忽西东。</div><p style="text-align: center;">皇恩若许归田去,晚岁当为邻舍翁。</h3><p style="text-align: center;"><br></h3><p style="text-align: left;"> 老了都想住一起,多么地令人感动。</h3><h3></h3><h3> 元和十年(815),刘禹锡从贬谪地郎州被召回京师,时仅一月,因游玄都观,写了《游玄都观戏赠看花诸君子》</h3><h3><br></h3><div style="text-align: center;">紫陌红尘拂面来,无人不道看花回。</div><div style="text-align: center;">玄都观里花千树,尽是刘郎去后栽。</div><div style="text-align: center;"><br></div> 执政者认为刘禹锡是在讽刺,贬谪他为连州刺史。柳宗元此时也贬为柳州刺史。两人同路出京南行,到衡阳分手。柳宗元动情地写下了:<h3></h3><h3><br></h3><div style="text-align: center;">《衡阳与梦得分路赠别》</div><div style="text-align: center;">十年憔悴到秦京,谁料翻为岭外行。</div><div style="text-align: center;">伏波故道风烟在,翁仲遗墟草树平。</div><div style="text-align: center;">直以慵疏招物议,休将文字占时名。</div><div style="text-align: center;">今朝不用临河别,垂泪千行便濯缨。</div><div style="text-align: center;"><br></div> 刘禹锡同样马背题诗赠答:<h3></h3><h3><br></h3><div style="text-align: center;">《再授连州至衡阳酬柳柳州赠别》</div><div style="text-align: center;">去国十年同赴召,渡湘千里又分歧。</div><div style="text-align: center;">重临事异黄丞相,三黜名惭柳士师。</div><div style="text-align: center;">归目并随回雁尽,愁肠正遇断猿时。</div><div style="text-align: center;">桂江东过连山下,相望长吟有所思。</div><div style="text-align: center;"><br></div> 两人同时被贬时有一个感人的故事。听说刘禹锡被贬至播州,柳宗元放声大哭,其亲人问其痛哭原因,他说:“播州非人所居,而梦得有老母尚在,吾不忍梦得之穷,无辞以白其大人,且万无母子俱往理。”于是,柳宗元象唐宪宗请求与刘禹锡交换贬谪之地。唐宪宗深受感动,加上御史中丞裴度说情,刘禹锡最终没去极为荒凉的播州(贵州遵义),改贬广东连州。<br> 四年后,柳宗元客死柳州。刘禹锡感念其恩,用尽毕生心血整理了柳宗元的遗作。然后,自己出钱刊印、发行。没有刘禹锡,也许我们就不会知道柳宗元的名字。他也许就会随着时间的推移,被淹没在历史文化的长河中。《江雪》、《捕蛇者说》、《黔之驴》、《渔翁》等经典作品便不会流传于后世。故事还没有结束,刘禹锡又收养了柳宗元的一个儿子,并将毕生所学全部传授给了柳宗元的儿子。<br> 话说刘禹锡在写下那首导致被贬的“尽是刘郎去后栽”,并未改变直言不讳的性格。829年,刘禹锡历经二十三年的贬谪生涯,已经回到京师三年。他又去了玄都观,此时的玄都观一片荒凉,他一时兴起,又写诗了:<h3></h3><h3><br></h3><div style="text-align: center;">《再游玄都观》</div><div style="text-align: center;">百亩庭中半是苔,桃花净尽菜花开。</div><div style="text-align: center;">种桃道士归何处,前度刘郎今又来。</div><div style="text-align: center;"><br></div> 诗人由于离开京城太久了,以至于他在写这首诗时,看似在写景,总要还是在写自己的内心。想想自己原本是有着远大的抱负,但是却是被贬到了岭南,而且在那个地方一呆但是十几年的时间,这对于诗人来说,他是无比的痛苦。由于当时那些权贵的落井下石,使得他浪费了十几年的时间。<br> “种桃道士归何处,前度刘郎今又来。“当年那些种植桃树的道士都哪里去了?十几年前被贬到岭南的我,刘禹锡,刘郎又回来了。诗人在这最后一句,可以说是完全的把自己的情感融入进了这首诗里,他说自己尽管在外面十几年的时间,但是自己又回来了,又能够为朝庭出力了。<div><h3><br></h3><h3></h3><h3> 对了,帮刘禹锡说情的宰相裴度,同样能文善诗。下面这首是裴度与刘禹锡张籍等人春游泛舟的联句。你一句,我一句,,却浑然一体,趣味横生。</h3><h3> </h3><p style="text-align: center;">《春池泛舟联句》</h3><p style="text-align: center;">凤池新雨后,池上好风光。--刘禹锡</h3><p style="text-align: center;">取酒愁春尽,留宾喜日长。--裴 度</h3><p style="text-align: center;">柳丝迎画舸,水镜写雕梁,--崔 群</h3><p style="text-align: center;">潭洞迷仙府,烟霞认醉乡。--贾 餗</h3><p style="text-align: center;">莺声随笑语,竹色入壶觞。--张 籍</h3><p style="text-align: center;">晚景含澄澈,时芳得艳阳。--刘禹锡</h3><p style="text-align: center;">飞凫拂轻浪,绿柳暗回塘。--裴 度</h3><p style="text-align: center;">逸韵追安石,高居胜辟强。--崔 群</h3><p style="text-align: center;">杯停新令举,诗动彩笺忙。--贾 餗</h3><p style="text-align: center;">顾谓同来客,欢游不可忘。--张 籍</h3><p style="text-align: left;"><br></h3></div></div> <h3> 这里面两个比较陌生的名字,崔群和贾餗,和裴度一样,也是当朝大文人,而且都是曾经做过宰相的人物。</h3> <h1 style="text-align: center;"><b>韩愈和柳宗元</b></h1> 众所周知,韩愈和柳宗元都是唐宋八大家之一,且是唐朝唯一的两个。<h3> 韩愈和柳宗元还有一层不为人知的关系。韩愈虽然年长柳宗元五岁,但是两个人却差了一个辈分。因为韩愈的兄长韩会与柳宗元的父亲柳镇有交往,是很好的朋友。所以柳宗元给韩愈写信时,总是很谦虚地称呼韩愈为“丈”,就是前辈、长辈的意思。</h3><h3> 韩愈和柳宗元共同倡导了古文运动和儒学复兴运动,生活中二人也是保持着亦师亦友的关系,即使天各一方,两人经常书信往来,互相交流。二人虽然关系匪浅,但却各有不同。首先柳宗元信佛,而韩愈则持反佛立场。诗歌方面韩愈和孟郊属于一派,而柳宗元和韦应物属于一派。说到最好的朋友,韩愈、孟郊最好,而柳宗元和刘禹锡最好。</h3><h3> 政治立场上,两人意见也不统一,但这并不影响他们的个人友谊。韩愈《师说》受到严厉批判的时候,,柳宗元却坚定地站出来支持韩愈,表明了共同的立场。</h3><h3> 唐德宗贞元十九年(803年)前后,柳宗元和韩愈都在御史台担任监察御史,成为同事。</h3><h3> 唐宪宗元和元年(806年),34岁的柳宗元因为参与“永贞革新”,被贬往湖南永州,担任永州司马员外置同正员,正六品的品级。表面看上去是个官,实际上却是个被流放的罪犯。由于他这种极为特殊的身份,昔日的很多朋友、同事担心受到牵连,对他是避之惟恐不及。不过,也有这样一个人,无论是在柳宗元春风得意之时,还是在他被贬之后,始终能够与他交流情感、讨论学问,并与柳宗元成为一生一世的好朋友。这个人就是韩愈。</h3><h3> 819年柳州元在柳州任上去世,韩愈作《祭柳子厚文》,以沉痛的心情悼念一生的挚友:</h3><h3><br></h3><h3> 维年月日,韩愈谨以清酌庶羞之奠,祭于亡友柳子厚之灵:</h3><h3> 嗟嗟子厚,而至然耶!自古莫不然,我又何嗟?人之生世,如梦一觉;其间利害,竟亦何校?当其梦时,有乐有悲;及其既觉,岂足追惟。</h3><h3> 凡物之生,不愿为材;牺尊青黄,乃木之灾。子之中弃,天脱馽羁;玉佩琼琚,大放厥词。富贵无能,磨灭谁纪?子之自著,表表愈伟。不善为斫,血指汗颜;巧匠旁观,缩手袖间。子之文章,而不用世;乃令吾徒,掌帝之制。子之视人,自以无前;一斥不复,群飞刺天。</h3><h3> 嗟嗟子厚,今也则亡。临绝之音,一何琅琅?遍告诸友,以寄厥子。不鄙谓余,亦托以死。凡今之交,观势厚薄;余岂可保,能承子托?非我知子,子实命我;犹有鬼神,宁敢遗堕?念子永归,无复来期。设祭棺前,矢心以辞。呜呼哀哉,尚飨!</h3> <h3></h3><h3></h3><h1 style="text-align: center;"><b style="color: inherit;">刘禹锡和韩愈</b> </h1><p style="text-align: left;"> 韩愈去世时,刘禹锡写下了:</h3><p style="text-align: left;"><br></h3><div style="text-align: center;"><span style="color: inherit;">《祭韩吏部文》</span></div>高山无穷,太华削成。人文无穷,夫子挺生。典训为徒,百家抗行。当时者,皆出其下。古人中求,为敌盖寡。贞元之中,帝鼓薰琴。奕奕金马,文章如林。君自幽谷,升于高岑。鸾凤一鸣,蜩螗革音。手持文柄,高视寰海。权衡低昂,瞻我所在。三十馀年,声名塞天。公鼎侯碑,志隧表阡。一字之价,辇金如山。权豪来侮,人虎我鼠。然诺洞开,人金我土。亲亲尚旧,宜其寿考。天人之学,可与论道。二者不至,至者其谁。岂天与人,好恶背驰。昔遇夫子,聪明勇奋。常操利刃,开我混沌。子长在笔,予长在论。持矛举楯,卒不能困。时惟子厚,窜言其间。赞词愉愉,固非颜颜。磅礴上下,羲农以还。会于有极,服之无言。<h3></h3><h3><br></h3><div style="text-align: center;"><span style="color: inherit;">岐山威凤不复鸣,华亭别鹤中夜惊。</span></div><div style="text-align: center;"><span style="color: inherit;">畏简书兮拘印绶,思临恸兮志莫就。</span></div><div style="text-align: center;"><span style="color: inherit;">生刍一束酒一杯,故人故人歆此来。</span></div><div style="text-align: center;"><span style="color: inherit;"><br></span></div> 韩愈、柳宗元、刘禹锡,三人是同学也是同事。有着说不清的瓜葛,道不完的情谊。其中还有恩怨,是是非非难说尽。<h3></h3><h3> 顺便说一句,刘禹锡并不是只会写诗,也很擅长写文,《陋室铭》就是他的名篇。倘若唐宋八大家增加一个,很可能就是刘禹锡。白居易诗胜过刘禹锡,写文章则只有自叹不如了。</h3> <h3></h3><p style="text-align: left;"> 回过头来再说下白居易的一件趣事。 </p><p style="text-align: left;"> 白居易在江州期间曾将自己写的诗编成了十五卷诗集,在最后一卷诗集末题了一首七律:</p><h3></h3><h3><br></h3><div style="text-align: center;">《编集拙诗成一十五卷,因题卷末,戏赠元九、李二十》</div><div style="text-align: center;">一篇长恨有风情,十首秦吟近正声。</div><div style="text-align: center;">每被老元偷格律,苦教短李伏歌行。</div><div style="text-align: center;">世间富贵应无分,身后文章合有名。</div><div style="text-align: center;">莫怪气粗言语大,新排十五卷诗成。</div><div style="text-align: center;"><br></div> 意思是说,我的一篇《长恨歌》充满了真挚的感情,十首《秦中吟》发出正大的声音,经常被老元学去了我作诗的风格韵律,硬是让短李对我的乐府诗心悦诚服。人世间的富贵看来没有我的份了,但我死后文章会为我赢得好名声。别怪我口气太大不谦虚,那是因为我的十五卷新诗集刚刚完成呀!<br> 在这首诗中,白居易毫不谦虚地说“每被老元偷格律,苦教短李伏歌行”,这口气实在不小。这里,老元(元九)指的是元稹,短李指的就是李绅。是白居易、元稹的好友,李绅也是当时著名的诗人。因为他长得短小精悍,被人称为“短李”。大多数人熟悉他,主要是因为他的《悯农二首》:<h3></h3><h3><br></h3><div style="text-align: center;">其一</div><div style="text-align: center;">春种一粒粟,秋收万颗子。</div><div style="text-align: center;">四海无闲田,农夫犹饿死。</div><div style="text-align: center;"><br></div><div style="text-align: center;">其二</div><div style="text-align: center;">锄禾日当午,汗滴禾下土。</div><div style="text-align: center;">谁知盘中餐,粒粒皆辛苦。</div><br> 李绅官居宰相,白居易敢这样作弄他,可见交情同样不浅。 <h3> 有一天,刘禹锡、白居易、元稹等几个人,聚集在白居易的家中,照例摆上酒宴,大家边饮酒,边聊天。不知是谁提起了三国和晋代的兴亡史,大家都深有感触。于是提议每人各写一首怀古诗。刘禹锡挥毫而就:</h3><h3><br></h3><div style="text-align: center;">西塞山怀古</div><div style="text-align: center;">王浚楼船下益州,金陵王气黯然收。</div><div style="text-align: center;">千寻铁锁沈江底,一片降幡出石头。</div><div style="text-align: center;">人世几回伤往事?山形依旧枕寒流。</div><div style="text-align: center;">从今四海为家日,故垒萧萧芦荻秋。</div><div style="text-align: center;"><br></div> 白居易等人惊叹不已,击节叫好。纷纷表示,有了你这首诗,我们哪里还敢再写呢?<br> 来说下与本文主题不太相关的一个人:韩湘子。韩湘子作为八仙之一,可谓世人皆知。但他是一个真实存在的人物,是大文豪韩愈的侄孙,还是个正经的进士。所知道的人就不多了。韩湘子被吕洞宾一根横笛所吸引,成了道士。世间少了一个千古文人,却多了一位得道高仙。<br> 韩愈的这首七律,读过的人一定不会少:<h3></h3><h3><br></h3><div style="text-align: center;">《左迁至蓝关示侄孙湘》</div><div style="text-align: center;">作者:韩愈</div><div style="text-align: center;">一封朝奏九重天,夕贬潮阳路八千。</div><div style="text-align: center;">欲为圣明除弊事,肯将衰朽惜残年!</div><div style="text-align: center;">云横秦岭家何在?雪拥蓝关马不前。</div><div style="text-align: center;">知汝远来应有意,好收吾骨瘴江边。</div><h3></h3> <h3></h3><h3></h3><h1 style="text-align: center;"><b style="color: inherit;">韩愈和李贺</b></h1> 除了以上提到的这些人之外,同时代还有一个鼎鼎大名的李贺,他与白元刘柳韩有没有交集呢?有没有机会把酒言欢,互相唱和呢?先来读下李贺选入课本的三首诗:<h3></h3><h3><br></h3><div style="text-align: center;"><span style="color: inherit;">《雁门太守行》</span></div><div style="text-align: center;"><span style="color: inherit;">作者:李贺</span></div><div style="text-align: center;"><span style="color: inherit;">黑云压城城欲摧,甲光向日金鳞开。</span></div><div style="text-align: center;"><span style="color: inherit;">角声满天秋色里,塞上燕脂凝夜紫。</span></div><div style="text-align: center;"><span style="color: inherit;">半卷红旗临易水,霜重鼓寒声不起。</span></div><div style="text-align: center;"><span style="color: inherit;">报君黄金台上意,提携玉龙为君死!</span></div><div style="text-align: center;"><br></div><div style="text-align: center;"><span style="color: inherit;">《马》</span></div><div style="text-align: center;"><span style="color: inherit;">作者:李贺</span></div><div style="text-align: center;"><span style="color: inherit;">大漠沙如雪,燕山月似钩。</span></div><div style="text-align: center;"><span style="color: inherit;">何当金络脑,快走踏清秋。</span></div><div style="text-align: center;"><br></div><div style="text-align: center;"><span style="color: inherit;">《南园》</span></div><div style="text-align: center;"><span style="color: inherit;">作者:李贺</span></div><div style="text-align: center;"><span style="color: inherit;">男儿何不带吴钩,收取关山五十州。</span></div><div style="text-align: center;"><span style="color: inherit;">请君暂上凌烟阁,若个书生万户侯。</span></div><br> 首先可以确定,李贺与韩愈是莫逆之交。尽管李贺比韩愈小了23岁,韩愈却非常赏识李贺的才华。韩愈约上皇甫湜,去李贺家探望这个名动京师的天才少年,并出题让李贺赋诗。李贺不假思索,笔走龙蛇,不一会,一篇诗作就捧到韩愈面前:<h3><br><div style="text-align: center;"><span style="color: inherit;">《高轩过》</span></div><div style="text-align: center;"><span style="color: inherit;">华裾织翠青如葱,金环压辔摇玲珑。</span></div><div style="text-align: center;"><span style="color: inherit;">马蹄隐耳声隆隆,入门下马气如虹。</span></div><div style="text-align: center;"><span style="color: inherit;">云是东京才子,文章巨公。</span></div><div style="text-align: center;"><span style="color: inherit;">二十八宿罗心胸,元精耿耿贯当中。</span></div><div style="text-align: center;"><span style="color: inherit;">殿前作赋声摩空,笔补造化天无功。</span></div><div style="text-align: center;"><span style="color: inherit;">庞眉书客感秋蓬,谁知死草生华风?</span></div><div style="text-align: center;"><span style="color: inherit;">我今垂翅附冥鸿,他日不羞蛇作龙!</span></div><div style="text-align: center;"><span style="color: inherit;"><br></span></div> 韩愈与皇甫湜看罢大为惊奇,尤其最后两句,直让他们赞叹不已。在离开时,热忱地邀请李贺到他们的府第中作客,在回去的路上,他们牵着马嚼子,拉着李贺的手,边走边聊。李贺年少成名,且有文坛泰斗韩文公的赏识,似乎其前程不可限量。<br> 李贺生于791年,817年去世,仅活了27岁,真是天妒英才。尽管年华短暂,其诗名在唐朝众星里稳居前十却是没有疑问的。李贺命运多舛,恃才傲物,性格乖张,亦是缺点。倘若能再活20年以上,其成就必将更为突出。<br> 李贺有两句诗被伟人引用,咱们看看,会不会有似曾相识的感觉:</h3><h3><br><div style="text-align: center;"><span style="color: inherit;">《致酒行》</span></div><div style="text-align: center;"><span style="color: inherit;">作者:李贺</span></div><div style="text-align: center;"><span style="color: inherit;">零落栖迟一杯酒,主人奉觞客长寿。</span></div><div style="text-align: center;"><span style="color: inherit;">主父西游困不归,家人折断门前柳。</span></div><div style="text-align: center;"><span style="color: inherit;">吾闻马周昔作新丰客,天荒地老无人识。</span></div><div style="text-align: center;"><span style="color: inherit;">空将笺上两行书,直犯龙颜请恩泽。</span></div><div style="text-align: center;"><span style="color: inherit;">我有迷魂招不得,雄鸡一声天下白。</span></div><div style="text-align: center;"><span style="color: inherit;">少年心事当拿云,谁念幽寒坐呜呃。</span></div><br><div style="text-align: center;"><span style="color: inherit;">《金铜仙人辞汉歌》</span></div><div style="text-align: center;"><span style="color: inherit;">作者:李贺</span></div><div style="text-align: center;"><span style="color: inherit;">茂陵刘郎秋风客,夜闻马嘶晓无迹。</span></div><div style="text-align: center;"><span style="color: inherit;">画栏桂树悬秋香,三十六宫土花碧。</span></div><div style="text-align: center;"><span style="color: inherit;">魏官舝车指千里,东关酸风射眸子。</span></div><div style="text-align: center;"><span style="color: inherit;">空将汉月出宫门,忆君清泪如铅水。</span></div><div style="text-align: center;"><span style="color: inherit;">衰兰送客咸阳道,天若有情天亦老。</span></div><div style="text-align: center;"><span style="color: inherit;">携盘独出月荒凉,渭城已远波声小。</span></div></h3><h3></h3> <h3></h3><h1 style="text-align: center;"><b>元稹和李贺</b></h1> 元稹比李贺大12岁,妥妥的前辈。他闻说李贺的诗名,于是对李贺喊话,希望结识这个少年才俊。没想到李贺居然不领情,回复十分傲慢无礼。元稹实在难以接受。<div><h3> 李贺是这样说的:你明经及第,与你交往,让别人怎么看我?</h3><h3> 唐朝时的明经及第和科考及第同样是进士,当中的区别,明经考的是经学,就是五经,以理论知识为主。科举则是考诗赋,以个人才学为主。学子们认为明经及第含金量略低。李贺为此瞧不上元稹。</h3><h3> 这个李贺也是有点过分了。元稹的确是明经及第,那也同样是真才实学。你虽然走的是诗文一路,文人相轻可以理解,但是给对方难堪就太不应该了。</h3> 据说在此后的科考过程中,身为礼部郎中参与考务的元稹给李贺量身定制了不少麻烦,使其无法高中进士,地位更高的韩愈尽管拼尽全力帮李贺,却也无力回天。好在李贺是李唐宗室后裔,加上韩愈的推荐,最终谋了个九品官。<br><h3> 李贺死后多年,宰相李藩准备给李贺弄一本诗集,听说李贺有个大舅哥,手里有好多李贺的诗稿,于是叫进来跟他说,李贺的诗有问题,我要审查,你都给我拿过来。此人一口答应,可是好几年没有消息。叫来一问,此人说,我虽然是李贺大舅哥,从小一起长大,但是他总是看不起我,欺负我,我时常想着报复他。我回去后就把他的诗稿全部扔进河里了。</h3><h3> 壮志未酬的李贺英年早逝,想来与仕途失利多少会有些关系,但主要还是其自身的原因导致。</h3></div> <h1 style="text-align: center;"><b>白居易和杜牧、李商隐</b></h1> 白居易的朋友圈,都算是中唐的文坛代表。杜牧和李商隐是晚唐的两大旗帜,两人亦是知交好友。杜牧小白居易31岁,李商隐小白居易41岁。白居易晚年与年轻的李商隐十分交好,白居易去世之后,墓志铭就是李商隐写的。白居易曾经笑称,死后投胎转世,要做李商隐的儿子。白居易去世一年后,李商隐夫人生了儿子李衮师,取名:白老,当真有白居易转世的味道。可惜此儿智商不高,长大之后更无半点诗情。温庭筠就跟这个愚钝的小子开玩笑:“让你做白居易的后身,不是辱没了他吗?”<br> 白居易和杜牧,诗风更为接近,性格更为相同,同在京城,肯定也是认识的。杜牧比李商隐还大10岁,且当时的声明是盖过李商隐的。白去世时,杜牧已四十出头。据说由于白居易曾作诗《不致仕》,比较辛辣地讽刺杜牧的祖父杜佑,导致两家断了往来。不管怎样,他们也是互有交集的。中唐到晚唐的诗坛,也有了平稳的过渡。<br>